Theo trình bày của bà Men, trước đây ông bà, cha mẹ chồng bà để lại 3.000m2 đất (gồm đất ruộng, thổ cư, vườn tạp) cho vợ chồng bà canh tác, sử dụng. Đất thuộc tờ bản đồ số 4, tọa lạc tại tổ 1, phường Mỹ Thạnh. Nhà nước có chủ trương “nhường cơm xẻ áo”, năm 1992, UBND TX. Long Xuyên (nay là TP. Long Xuyên) ra quyết định thu hồi phần đất này giao cho hộ khác sử dụng. Tuy quyết định thu hồi là vậy, nhưng gia đình bà vẫn canh tác liên tục. Sau đó, địa phương xây cất nhà Tình thương (nhưng không sử dụng), cất Văn phòng khóm và còn phần đất trống hơn 1.000m2 bỏ hoang đến nay.
“Chồng tôi (Huỳnh Văn Trạt) liên tục khiếu nại, không đồng ý với quyết định thu hồi này. Đến năm 2004, UBND TP. Long Xuyên ra quyết định giao trả lại cho chồng tôi 720m2 phần đất ruộng. Chồng tôi tiếp tục yêu cầu trả thêm phần còn lại, nhưng không được cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Năm 2008, chồng tôi mất, bản thân tôi đau ốm, phải điều trị bệnh thường xuyên nên không có thời gian đi khiếu nại. Nay vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, tôi yêu cầu các cơ quan chức năng xem xét giải quyết cho tôi được nhận giá trị đất theo quy định của pháp luật hiện hành năm 2020 phần diện tích còn lại 2.280m2 mà nhà nước đã thu hồi trước đây” - bà Men đề nghị.
Bà Men trình bày vụ việc
Căn cứ các tài liệu trước đây cho thấy, nguồn gốc đất sản xuất nông nghiệp của gia đình ông Huỳnh Văn Trạt do ông Huỳnh Văn Khuỳnh (cha ông Trạt) tạo lập được 37.000m2. Trước giải phóng, ông Trạt sống chung với ông Khuỳnh và trực tiếp canh tác phần đất này làm lúa 1 vụ. Năm 1977, ông Khuỳnh chia 15.000m2 đất cho vợ chồng người con gái Huỳnh Thị Nỉ, Cao Tấn Khanh. Làm được 3 mùa vụ thì ông Khanh vượt biên. Năm 1979, bà Nỉ và ông Trạt sản xuất trên phần đất 15.000m2 này (bà Nỉ đứng tên trong bộ thuế). Năm 1984, địa phương điều chỉnh 15.000m2 đất này cấp cho 3 hộ dân (ông Cao Văn Bộ, bà Lê Thị Đáng và bà Lê Thị Giao), mỗi người 5.000m2. Năm 1985, bà Nỉ vượt biên.
Năm 1987, UBND xã Mỹ Thạnh (nay là phường Mỹ Thạnh) thu hồi 5.000m2 của bà Giao, với lý do: con bà Giao (ông Nguyễn Văn Y) không có hộ khẩu thường trú, canh tác không hiệu quả, thiếu nợ thuế và hợp đồng B nhiều năm không khả năng trả nợ. Ngày 3-5-1988, tại UBND xã Mỹ Thạnh, ông Trạt tự nguyện giao cho địa phương quản lý 3.000m2 đất vườn tạp của ông đang sử dụng để đổi lấy 5.000m2 của bà Giao mà địa phương đã thu hồi (có biên bản hoán đổi). Từ năm 1988 đến năm 1991, địa phương chưa có yêu cầu sử dụng phần đất 3.000m2 này, nên ông Trạt vẫn tiếp tục khai thác trồng chuối; lấy xáng múc đất theo trục kênh trên đất này đắp thành một nền nhà cho con ông sử dụng.
Năm 1992, UBND xã Mỹ Thạnh lấy lại 3.000m2 đất vườn tạp, đồng thời giữ lại 1 nền nhà ngang 12,3m, dài 70m cho con ông Trạt cất nhà ở, nhưng ông Trạt phải giao lại 720m2 đất lúa 2 vụ cho xã xem như hoán đổi. Ông Trạt không đồng ý, không giao đất (2.280m2 đất vườn tạp và 720m2 đất lúa 2 vụ). Ngày 16-11-1992, UBND TX. Long Xuyên ra Quyết định số 1277/QĐ-UB thu hồi 3.000m2 đất ông Huỳnh Văn Trạt đang sử dụng để xây dựng công trình phúc lợi xã hội của địa phương, theo nội dung biên bản hoán đổi ngày 3-5-1988 của UBND xã Mỹ Thạnh. Ông Trạt không đồng ý quyết định này, tiếp tục khiếu nại, đồng thời ủy quyền cho người chị là Huỳnh Thị Hấn liên tục khiếu nại.
Năm 2004, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã thống nhất với UBND tỉnh việc giải quyết khiếu nại của bà Hấn theo các nội dung. Trong đó, đối với phần diện tích đất 720m2 (trong tổng diện tích 3.000m2 trước đây đã đổi cho ông Trạt), ấp Hưng Thạnh đang cho thuê để sản xuất nông nghiệp, UBND TX. Long Xuyên có trách nhiệm thu hồi giao cho ông Trạt sử dụng. Do vậy, ngày 30-9-2004, UBND TX. Long Xuyên ra quyết định số 982/QĐ-UB giao 720m2 đất nông nghiệp (đất 2 lúa) cho hộ ông Huỳnh Văn Trạt. Bà Dương Thị Men (vợ ông Trạt) đồng ý nhận quyết định giao 720m2, nhưng cho rằng chưa đủ và đòi sẽ khiếu nại tiếp. Tuy nhiên, từ năm 2004 chưa thấy có hồ sơ giấy tờ gì chứng minh gia đình ông Trạt, bà Men phát sinh tiếp khiếu đối với phần đất này ở một cơ quan đơn vị nào.
Đến đầu tháng 3-2020, bà Dương Thị Men tiếp tục gửi đơn đến UBND TP. Long Xuyên và một số cơ quan yêu cầu được nhận giá trị đất theo quy định hiện tại năm 2020 phần diện tích còn lại 2.280m2. Hiện, UBND TP. Long Xuyên giao cho Thanh tra thành phố phối hợp UBND phường Mỹ Thạnh và các đơn vị có liên quan rà soát, thẩm tra lại vụ việc, đề xuất UBND thành phố xem xét xử lý theo quy định.
Bài, ảnh: K.N