Đánh tan tàn quân "tử thủ"

Ở Long Châu Hà, 10 ngày đầu tháng 4/1975, lực lượng 3 mũi của huyện Tri Tôn, Tịnh Biên bao vây, tấn công tiêu diệt đồn bót, trụ sở xã Lê Trì, Lương Phi, Ba Chúc... Ở Châu Thành, Huệ Đức, lực lượng vũ trang tiến ra tận Vĩnh Hanh, Phú Hòa. Lực lượng biệt động TX. Long Xuyên, Châu Đốc tăng cường nắm tình hình nội ô, lãnh đạo mũi binh vận, trí vận, kêu gọi binh lính địch rã ngũ, xây dựng lực lượng nội tuyến, chờ thời cơ giải phóng.

Ngày 19/4/1975, lực lượng vũ trang tỉnh mở rộng vùng giải phóng từ kinh Hai Ngàn đến Cản Dừa, đánh địch phản kích đến trưa ngày 23/4/1975, dù lực lượng của chúng còn đông nhưng đã rệu rã. Lợi dụng tình hình trên, đội lốt tôn giáo, ông Lương Trọng Tường, Hai Tập tập hợp lực lượng Bảo an quân Hòa Hảo, cấu kết với Tư lệnh vùng IV Nguyễn Khoa Nam xây dựng vùng “tự trị”, thực hiện kế hoạch hậu chiến khi Sài Gòn thất thủ.

 Ngày 28/4/1975, Quân khu 9 chỉ đạo Long Châu Hà đưa lực lượng vũ trang tỉnh về giải phóng Hà Tiên, là nơi yếu nhất của địch. Khi đánh địch trên tuyến lộ Hòn Đất - Kiên Lương thì được tin Dương Văn Minh đầu hàng. Tỉnh ủy quyết định “một cánh quân tiến về Hà Tiên, một cánh quân quay lại Ba Thê về giải phóng Long Xuyên”. Lúc này, tại Ba Thê, lực lượng tại chỗ đã giải phóng. Từ ngày 26/4, với gần 2 tiểu đội tự vệ mật, lực lượng nội ô TX. Long Xuyên bám các mục tiêu chờ lực lượng vũ trang về phối hợp.

Chiều 30/4, tỉnh trưởng An Giang bỏ chạy, nhưng Tỉnh đoàn trưởng và Tổng đoàn trưởng Bảo an quân đưa lực lượng chiếm giữ dinh Tỉnh trưởng, một số cơ quan, lấy xe M.113 chốt các ngả đường vào thị xã, ra lệnh giới nghiêm, tuyên bố “tử thủ”. Lực lượng cách mạng nội ô chỉ đạo cơ sở nội tuyến bảo vệ, không cho địch cướp phá, đấu tranh bỏ lệnh giới nghiêm, vận động viên thiếu tá chỉ huy bãi pháo không được nổ súng. Đến 18 giờ 30 phút, ngày 1/5, đại đội Trung đoàn chủ lực 101 từ Cần Thơ kết hợp lực lượng tỉnh giải phóng TX. Long Xuyên. Lực lượng địch chạy về Chợ Mới. Tại Châu Đốc, sáng 30/4, số tàn quân và Chỉ huy Bảo an quân tuyên bố “tử thủ”. Đến chiều 2/5, các huyện, thị xã, tỉnh Long Châu Hà hoàn toàn giải phóng. Cách mạng thiết lập chính quyền quân quản, truy quét tàn quân, ổn định cuộc sống của người dân.

Thiếu tướng Hà Nghĩa Lộ (nguyên Giám đốc Công an TP. Cần Thơ) thông tin, theo phương án Gavin của Mỹ - ngụy, nếu Sài Gòn thất thủ thì phải giữ vùng Tây Nam Bộ, lấy Cần Thơ làm trung tâm. Đến ngày 28/4/1975, Mỹ - ngụy hoang mang cực độ, nhưng trung tướng Nguyễn Khoa Nam (Tư lệnh Quân đoàn 4 và vùng IV chiến thuật) thay tướng, điều quân, ra lệnh “tử thủ”, ban hành lệnh giới nghiêm 24/24 toàn thành phố. Đồng thời, điều 4 trung đoàn chủ lực, 1 trung đoàn bảo an, 2 thiết đoàn xe thiết giáp M113 về giữ tuyến Lộ Vòng Cung, chống trả quyết liệt các cánh quân của ta. Tại tỉnh Long Châu Tiền (một số huyện của Đồng Tháp và An Giang), Tiểu khu trưởng Sa Đéc, Châu Đốc, một số sĩ quan ngụy tập hợp lính bảo an về Tổ đình tuyên bố “tử thủ”.

Ở Phú Tân, trưa ngày 30/4, binh lính, sĩ quan, chính quyền địch phối hợp với Bảo an quân khoảng 2.000 tên lập các khu phòng tuyến. Dù được vận động, thuyết phục, nhóm người ngoan cố vẫn kháng cự mạnh, nhưng các “tuyến phòng ngự” đều bị lực lượng cách mạng đánh tan. Đến chiều 3/5, ta tiếp quản Tổ đình, ngày 4/5 giải phóng các xã còn lại.

Tại Chợ Mới, từ sáng 30/4, một số binh lính, tề địch cấp cao và các phần tử phản động trong tổ chức chính trị, tôn giáo ở khu vực ĐBSCL tụ tập Tây An Cổ tự (xã Long Kiến), lập tuyến phòng thủ nhiều tầng từ rạch Cái Tàu Thượng đến rạch Ông Chưởng, bàn kế hoạch giữ chính quyền. Hơn 5.000 binh lính tàn quân từ Long Xuyên, Châu Phú, Phú Tân chạy về Tây An Cổ tự tổ chức “tử thủ”. Từ chiều 30/4 đến ngày 2/5, lực lượng vũ trang cách mạng từ Mỹ An Hưng (Thạnh Hưng, Đồng Tháp) lần lượt đánh tan tuyến phòng ngự của địch ở Hội An, Hòa Bình, An Thạnh Trung, chiếm chi khu Chợ Mới. Chiều 3/5, lực lượng Quân khu 8 chi viện lần lượt đánh chiếm tuyến Long Điền - Bà Vệ, kêu gọi Bảo an quân đầu hàng. Ngày 4/5, hàng ngàn Bảo an quân ra hàng, nhưng một số vẫn “tử thủ”. Đến 15 giờ ngày 6/5, số tàn quân còn lại kéo ra hàng.

Cùng với cả nước, quân dân An Giang góp phần quan trọng đánh bại hoàn toàn cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ, làm nên Đại thắng mùa Xuân 30/4/1975, kết thúc vẻ vang cuộc chiến tranh cứu nước lâu dài nhất, khó khăn nhất và vĩ đại nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc. 

N.R