Cùng nhau canh tác
Đầu tháng 9, trên cánh đồng lúa - tôm xã Đông Thái, bà con tất bật chuẩn bị vụ mùa mới. Vừa kiểm tra lượng chế phẩm sinh học phục vụ sản xuất, ông Phạm Trí Thương - Giám đốc Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Nam Quý nói: “Trước đây bà con sản xuất nhỏ lẻ, mạnh ai nấy làm. Nay vào HTX, chung lịch thời vụ, áp dụng chung kỹ thuật nên chất lượng hạt lúa nâng lên rõ rệt”.
Sau 7 năm hoạt động, HTX nông nghiệp Nam Quý tập hợp 125 thành viên, canh tác 192ha lúa - tôm theo quy trình hữu cơ. Năm 2019, sản phẩm của HTX đạt chứng nhận hữu cơ chuẩn châu Âu, giá lúa của thành viên luôn cao hơn thị trường từ 2.000 đồng/kg trở lên. Hiệu quả này tạo sức lan tỏa, thúc đẩy phong trào kinh tế hợp tác trong vùng.
Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Đông Thái Nguyễn Thị Bích Thủy, phát triển kinh tế tập thể là giải pháp then chốt để nâng thu nhập cho nông dân, thực hiện mục tiêu xây dựng nông thôn mới nâng cao. Hiện xã có 7 HTX và 56 tổ hợp tác, quản lý hơn 560ha lúa chất lượng cao, thủy sản và rau màu an toàn. Nhiều HTX mạnh dạn ứng dụng khoa học, kỹ thuật, chuyển đổi số trong sản xuất, ký kết hợp đồng bao tiêu, giúp thu nhập thành viên đạt 60 - 80 triệu đồng/năm, cao hơn 20 - 30% so với sản xuất riêng lẻ.

Kiểm tra lượng chế phẩm sinh học phục vụ sản xuất tại xã Đông Thái. Ảnh: BẢO TRÂN
Ở xã Tây Yên, HTX nông nghiệp Bào Trâm cũng là điển hình với hơn 260ha, 156 xã viên sản xuất lúa - tôm theo hướng hữu cơ. HTX áp dụng kỹ thuật “1 phải, 5 giảm”, hạn chế tối đa thuốc bảo vệ thực vật. Ông Ngô Trấn Khái - Giám đốc HTX nông nghiệp Bào Trâm chia sẻ: “Không chỉ thay đổi tập quán canh tác, HTX còn mở rộng liên kết với nhiều công ty uy tín để vừa cung ứng vật tư đầu vào vừa bao tiêu đầu ra với giá cao hơn thị trường, nhờ vậy sản xuất ổn định, lợi nhuận của thành viên được đảm bảo”.
Theo Phòng Kinh tế xã Tây Yên, việc áp dụng kỹ thuật sạ thưa, quản lý dịch hại tổng hợp, tưới tiêu tiết kiệm không chỉ giúp giảm chi phí mà còn nâng cao năng suất. Đặc biệt, lúa trồng sau vụ tôm ít sâu bệnh, nếu kết hợp bón phân hợp lý và chọn giống phù hợp nhu cầu thị trường, chất lượng gạo sẽ vượt trội. Đến năm 2025, xã Tây Yên có hơn 9.100ha lúa trên nền đất nuôi tôm, sản lượng đạt hơn 53.100 tấn, trong đó 98% là lúa chất lượng cao.
Đưa gạo sạch vào thị trường
Xã An Biên hiện có hơn 4.700ha lúa trên nền đất nuôi tôm. Đây là một trong các địa phương đi đầu triển khai mô hình nông nghiệp quy mô lớn như cánh đồng lớn, lúa sạch, an toàn, thích ứng với biến đổi khí hậu. Ông Phan Công Rô - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã An Biên nhấn mạnh: “Những mô hình này giúp nông dân tiếp cận quy trình hiện đại, giảm chi phí, tăng năng suất, đồng thời thay đổi tư duy sản xuất, hướng tới nông nghiệp xanh, gắn với thị trường”.
Nhờ định hướng đúng, xã An Biên đã xây dựng được sản phẩm OCOP (chương trình mỗi xã một sản phẩm) 3 sao “Gạo sạch Anh Thoại” sản xuất theo quy trình hữu cơ. Hạt gạo trắng, thơm tự nhiên, giữ được vị ngọt đặc trưng, đang dần khẳng định thương hiệu trong và ngoài tỉnh.
Xã Tây Yên cũng xác định xây dựng thương hiệu “Gạo sạch Tây Yên” là mục tiêu trọng tâm. Địa phương đặt mục tiêu đến năm 2030, toàn bộ diện tích tôm - lúa được sản xuất theo hướng an toàn, hữu cơ, tạo sản phẩm chủ lực phục vụ thị trường trong và ngoài nước. Ông Trần Quốc Tuấn - Trưởng Phòng Kinh tế xã Tây Yên chia sẻ: “Để đạt được mục tiêu trên, xã tập trung tuyển chọn giống lúa chất lượng cao như ST24, ST25, OM 18; áp dụng đồng bộ quy trình “3 giảm, 3 tăng”, “1 phải, 5 giảm”; đẩy mạnh cơ giới hóa, ứng dụng công nghệ số trong sản xuất và tiêu thụ. Song song đó, địa phương củng cố năng lực HTX, mở rộng liên kết với doanh nghiệp, nâng cấp thủy lợi và giao thông nội đồng, đẩy mạnh xúc tiến thương mại”.
Những nỗ lực nâng cao chất lượng hạt lúa trên nền đất tôm ở xã An Biên, Tây Yên, Đông Thái đang mở ra hướng phát triển bền vững cho nông dân. Các địa phương đã và đang khẳng định vị thế nông sản chủ lực, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường, góp phần vào mục tiêu tăng trưởng xanh của tỉnh.
BẢO TRÂN