Dấu mốc lịch sử Việt Nam - Hoa Kỳ

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden trên bục danh dự, thực hiện nghi thức chào cờ. Ảnh: TƯ LIỆU

Chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden tiếp nối truyền thống thăm Việt Nam của các tổng thống Hoa Kỳ, kể từ khi 2 nước bình thường hóa quan hệ. Trước đó là các chuyến thăm của Tổng thống Bill Clinton (năm 2000), Tổng thống George W. Bush (năm 2006), Tổng thống Barack Obama (năm 2016), Tổng thống Donald Trump (năm 2017, 2019).

Sau cuộc hội đàm chiều 10/9, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden nhất trí nâng cấp quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ lên Đối tác chiến lược toàn diện, vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững. Khuôn khổ mới sẽ mở ra những cơ hội mới để đưa quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ phát triển lên tầm cao mới.

Tại hội đàm, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chúc mừng những thành tựu quan trọng về kinh tế, xã hội của Hoa Kỳ dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Joe Biden; những đóng góp nhằm thúc đẩy hợp tác toàn cầu giải quyết những thách thức lớn đặt ra về y tế, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, an ninh lương thực… Nêu rõ đường lối đối ngoại nhất quán của Việt Nam là độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại; chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng; Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Việt Nam thực hiện đường lối quốc phòng "bốn không" (không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế)…

Tổng thống Joe Biden đánh giá cao việc nâng cấp lên quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện sẽ có lợi cho cả 2 nước và lợi ích quốc tế. Tổng thống coi trọng vai trò, vị trí của Việt Nam ở khu vực; đánh giá cao vai trò tích cực của Việt Nam trên nhiều vấn đề khu vực và toàn cầu. Tổng thống khẳng định sự ủng hộ đối với vai trò trung tâm của ASEAN và mong muốn hợp tác với Việt Nam để đóng góp vào đoàn kết, thịnh vượng của ASEAN. Bày tỏ ủng hộ đối với sự phát triển của Việt Nam, trong đó có hợp tác kinh tế và khoa học - công nghệ, phát triển công nghiệp điện tử, năng lượng sạch, ứng phó với biến đổi khí hậu…

Tuyên bố chung ngày 11/9 nêu rõ, 2 lãnh đạo nhấn mạnh các nguyên tắc nền tảng định hướng quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ, gồm tôn trọng Hiến chương Liên Hiệp Quốc, luật pháp quốc tế và tôn trọng thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau. Hai nước sẽ tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực cụ thể, nhằm bảo đảm lợi ích của Nhân dân 2 nước, đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới…

Sự kiện trọng đại này đã được báo chí thế giới đặc biệt quan tâm, có nhiều bình luận tích cực. Reuters nhận định, Hoa Kỳ xem Việt Nam là một "đối tác quan trọng trong khu vực". Hãng AFP dẫn lời Cố vấn An ninh quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan: "Chuyến thăm này là bước tiến đáng chú ý trong việc tăng cường quan hệ ngoại giao giữa 2 nước và phản ánh vai trò của Việt Nam trong mạng lưới đối tác của Hoa Kỳ ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương". Nhiều hãng thông tấn từ Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore, Thái Lan, Indonesia… đồng loạt đăng tải nhiều nhận định tích cực. Trong khi đó, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Knapper đề cao mối quan hệ giữa 2 nước và 2 nhà lãnh đạo…

Đánh giá về chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ đến Việt Nam, TS Andrew Wells - Dang (chuyên gia cao cấp về Việt Nam tại Trung tâm Đông Nam Á, thuộc Viện Hòa bình Hoa Kỳ - USIP) cho rằng, chuyến thăm giúp Việt Nam tăng cường mối quan hệ bền chặt hơn với Hoa Kỳ và các đối tác lớn khác; sẽ khởi đầu cho một chương mới trong quan hệ Hoa Kỳ - Việt Nam…

Theo Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ Nguyễn Quốc Dũng, hợp tác Việt Nam - Hoa Kỳ đang ngày càng phát triển trên các lĩnh vực. Hai bên đã ký nhiều bản ghi nhớ và duy trì các kênh đối thoại về kinh tế số, năng lượng, khoa học - công nghệ. Hoa Kỳ và một số nước đã ký Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP), dự kiến vận động 15,5 tỷ USD từ các nguồn để hỗ trợ Việt Nam chuyển đổi sang năng lượng xanh và phát triển kinh tế. Quy mô kinh tế Việt Nam đứng thứ 36 thế giới, là thành viên của 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) quan trọng của khu vực và thế giới, “Tốp 30” nền kinh tế có giá trị xuất khẩu lớn nhất thế giới, có vai trò ngày càng tích cực ở nhiều thể chế đa phương khu vực và quốc tế…

Cùng với các lĩnh vực khác, hợp tác kinh tế là điểm sáng trong quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ. Kể từ khi bình thường hóa quan hệ (năm 1995), thương mại song phương đã tăng hơn 300 lần, từ 450 triệu USD (năm 1995) lên 138 tỷ USD (năm 2022). Năm 2022, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu đầu tiên từ trước đến nay của Việt Nam vượt mốc 100 tỷ USD/năm, đây cũng là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong năm qua…

Việc triển khai nhất quán và hiệu quả đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là bạn, là đối tác tin cậy, là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế đã đem lại sự phát triển mạnh mẽ cho quan hệ của Việt Nam với Hoa Kỳ và các nước.

H.H