Theo Bộ LĐ-TB&XH, tính đến ngày 26-8, cả nước có hơn 15 triệu người được thụ hưởng chính sách từ Nghị quyết 68/NQ-CP. Tiền đã chi hỗ trợ là 8.400 tỷ đồng; 1,2 triệu lao động tự do được hỗ trợ với số tiền 2.180 tỷ đồng; 37.000 hộ sản xuất - kinh doanh cũng đã được hỗ trợ. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung, đến nay, một số địa phương còn chậm triển khai chính sách của Nghị quyết 68/NQ-CP. Cụ thể, có 2 tỉnh chưa bố trí được ngân sách để chi hỗ trợ (tỉnh Bến Tre và Vĩnh Long); 9 địa phương chưa chi chính sách tạm hoãn hợp đồng lao động, tạm ngừng việc (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Tiền Giang, Vĩnh Long, Hậu Giang, Sóc Trăng, An Giang, Kiên Giang, Bạc Liêu, Phú Yên); 5 địa phương chưa chi hỗ trợ lao động phải ngừng việc (tỉnh Tiền Giang, Trà Vinh, Phú Yên, TP. Cần Thơ, TP. Đà Nẵng) và 3 địa phương chưa chi hỗ trợ thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Bến Tre và TP. Cần Thơ).
Theo đánh giá của Bộ LĐ-TB&XH, ngoài nguyên nhân hạn chế do giãn cách xã hội còn có nguyên nhân NLĐ và người sử dụng lao động chưa thực sự hiểu hết các chính sách, chưa tích cực, chủ động gửi hồ sơ đề nghị hỗ trợ tới cơ quan của địa phương. Cán bộ các cấp ở địa phương còn có cách hiểu khác nhau, do đó chưa linh hoạt trong việc xử lý.
Nhằm khắc phục những vướng mắc theo hướng mở rộng đối tượng thụ hưởng, đơn giản hóa hồ sơ, thủ tục xác nhận, phê duyệt để người sử dụng lao động và NLĐ được hỗ trợ kịp thời, Bộ LĐ-TB&XH đang hoàn thiện dự thảo nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 68/NQ-CP và quyết định sửa đổi, bổ sung một số điều Quyết định 23/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, lấy ý kiến bộ, ngành để trình Chính phủ. Dự thảo có 8 nội dung sửa đổi, bổ sung.
Đối với nhóm chính sách cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, dự thảo sửa đổi 4 nội dung của các chính sách hỗ trợ đào tạo việc làm, vay vốn trả lương, hỗ trợ hộ kinh doanh. Điều kiện hưởng chính sách hỗ trợ đào tạo việc làm cho NLĐ về giảm doanh thu được quy định lại là: “Có doanh thu của quý liền kề trước thời điểm đề nghị hỗ trợ giảm từ 5% trở lên so với cùng kỳ năm 2019 hoặc năm 2020”, điều chỉnh giảm từ tỷ lệ từ 10% xuống 5%.
Bộ LĐ-TB&XH cũng đề xuất bổ sung đối tượng người sử dụng lao động có địa điểm hoạt động trên các địa bàn thực hiện biện pháp phòng, chống dịch theo Chỉ thị 16/CT-TTg được hỗ trợ vay trả lương phục hồi sản xuất. Đối tượng chính sách hỗ trợ 3 triệu đồng/hộ kinh doanh được sửa đổi thành: “Hộ kinh doanh có đăng ký thuế và phải dừng hoạt động từ 15 ngày liên tục trở lên theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để phòng, chống dịch COVID-19 hoặc có địa điểm kinh doanh phải dừng hoạt động từ 15 ngày liên tục trở lên trên địa bàn thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch theo nguyên tắc của Chỉ thị 16/CT-TTg từ ngày 1-5-2021 đến hết 31-12-2021”. Nội dung này bổ sung thêm điều kiện: “Hoặc có địa điểm kinh doanh phải dừng hoạt động” so với quy định hiện hành. Dự thảo cũng sửa đổi, bổ sung 3 nội dung về điều kiện nhận hỗ trợ tiền mặt dành cho NLĐ tạm hoãn hợp đồng, nghỉ việc không hưởng lương; ngừng việc, chấm dứt hợp đồng lao động...
Chính sách hỗ trợ tiền mặt cho lao động tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương và chấm dứt hợp đồng lao động được sửa đổi, bổ sung đối tượng. Cụ thể, mở rộng đối tượng hưởng chính sách là “NLĐ làm việc theo hợp đồng lao động, đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc chấm dứt hợp đồng lao động”, chứ không quy định cụ thể làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập, cơ sở giáo dục... như Nghị quyết 68/NQ-CP đang quy định. Chính sách hỗ trợ 1 triệu đồng/NLĐ ngừng việc cũng bổ sung điều kiện hưởng chính sách cho trường hợp người sử dụng lao động phải tạm dừng hoạt động “bố trí lại sản xuất, lao động để phòng, chống dịch COVID-19 từ 14 ngày trở lên”.
Đặc biệt, đối với chính sách dành cho lao động không có giao kết hợp đồng lao động (lao động tự do) và một số đối tượng đặc thù khác, dự thảo bổ sung nguyên tắc: “Ngân sách Trung ương hỗ trợ 40% chi cho các đối tượng trên đối với các tỉnh chưa tự cân đối được ngân sách”. Hiện tại, Bộ LĐ-TB&XH đang gửi dự thảo xin ý kiến các bộ, ngành, dự kiến sẽ trình Chính phủ sửa đổi trong tháng 9-2021.
K.N