Sao chổi Lemmon tỏa sáng trong hình ảnh được chụp bởi Cơ sở tạm thời Zwicky vào ngày 3/10. (Nguồn: Đài quan sát Palomar)
Hai sao chổi mới - C/2025 A6 Lemmon và C/2025 R2 SWAN - đang tiến gần Trái Đất và tạo nên một màn trình diễn ngoạn mục trên bầu trời tháng 10. Đây là cơ hội hiếm có để quan sát các vật thể cổ xưa từ rìa hệ Mặt Trời, vốn được xem như những “viên nang thời gian” lưu giữ vật chất nguyên thủy từ thời sơ khai.
Những người yêu thích thiên văn có cơ hội tuyệt vời để quan sát hai sao chổi SWAN và Lemmon trong tháng này. Cả hai đều có quỹ đạo hình bầu dục với chu kỳ dài quanh Mặt Trời, nên chỉ xuất hiện gần Trái Đất trong thời gian ngắn.
Do vị trí tương đối giữa Trái Đất, sao chổi và Mặt Trời thay đổi khi sao chổi di chuyển trên quỹ đạo, khiến góc quan sát từ Trái Đất cũng dịch chuyển theo thời gian. Hiện tại, sao chổi SWAN có thể nhìn thấy vào đầu buổi tối. Trong khi đó, sao chổi Lemmon đang xuất hiện vào gần bình minh, nhưng sẽ chuyển sang khung giờ buổi tối trong vài ngày tới. Để quan sát rõ hơn, người xem nên sử dụng ống nhòm hoặc kính thiên văn từ những khu vực ít ô nhiễm ánh sáng.
Sao chổi SWAN có thể được nhìn thấy trong hình ảnh này được Dự án Virtual Telescope Project chụp vào ngày 6/10. (Nguồn: Gianluca Masi)
Về thời điểm tiếp cận gần nhất, SWAN sẽ đến gần Trái Đất vào ngày 20/10, cách khoảng 38,6 triệu km. Lemmon sẽ tiếp cận Trái Đất vào ngày 21/10, ở khoảng cách 88,5 triệu km. Cả hai đều thuộc loại sao chổi chu kỳ dài, từng bị đẩy ra vùng Oort Cloud - nơi lạnh giá và xa xôi - cách đây hàng tỷ năm. Khi quay lại gần Mặt Trời, chúng bắt đầu thải khí và bụi, tạo ra đuôi sáng đặc trưng.
Nhà thiên văn học nghiệp dư người Ukraine Vladimir Bezugly đã phát hiện ra sao chổi SWAN thông qua hình ảnh được chụp bởi thiết bị SWAN trên tàu vũ trụ Solar Wind ANisotropies, một dự án hợp tác giữa NASA và Cơ quan Vũ trụ Châu Âu nhằm nghiên cứu Mặt Trời.
Trong khi đó, Lemmon được Đài quan sát núi Lemmon ở Arizona phát hiện trong khuôn khổ Khảo sát Bầu trời Catalina, một dự án do NASA tài trợ, chuyên quét bầu trời đêm để tìm kiếm các vật thể gần Trái Đất như tiểu hành tinh có thể gây nguy hiểm cho Trái Đất.
Người yêu thiên văn có thể thử chụp ảnh bằng điện thoại với chế độ phơi sáng vài giây để ghi lại khoảnh khắc hiếm có này. Ngoài ra, phần mềm như Stellarium hoặc KStars sẽ giúp xác định vị trí sao chổi theo thời gian thực. Nếu thời tiết không thuận lợi, bạn vẫn có thể theo dõi qua livestream từ dự án Virtual Telescope Project ở Ý vào ngày 20/10.
Đọc nhiều
