Hướng nghiệp sớm để chọn đúng nghề

Chuyển biến tích cực trong những năm gần đây là học sinh đã tìm ra con đường tương lai phù hợp, không còn chạy theo trào lưu thi vào những trường “xu hướng” hay ngành được nhiều người lựa chọn. Sự thay đổi này có đóng góp quan trọng từ công tác tư vấn hướng nghiệp, giúp học sinh nhận thức đúng đắn về nghề nghiệp, chọn được nghề phù hợp với bản thân và nhu cầu xã hội. Trong đó, một số yếu tố luôn được thầy cô và chuyên gia lưu ý, khi định hướng nghề nghiệp cho học sinh là sở thích, đam mê, tính cách, năng lực, nhu cầu thị trường…

Tại huyện Chợ Mới, Phú Tân, TX. Tân Châu… hoạt động hướng nghiệp và trải nghiệm nghề nghiệp đã được Đoàn Thanh niên các cấp phối hợp các đơn vị trường học duy trì tổ chức thường xuyên để hỗ trợ cho học sinh. Từ tìm hiểu ngành nghề truyền thống ở địa phương, nghề đào tạo theo xu hướng ở trường cao đẳng, đại học…

Qua đó, các em có những định hướng, vạch ra từng mục tiêu nhỏ để tiến gần hơn đến ước mơ. Đặc biệt, ở các trường THCS, với học sinh khối 9, công tác này càng được đẩy mạnh và khuyến khích học sinh tham gia học nghề, nếu không đủ khả năng học lên cấp THPT.

Theo Hiệu trưởng Trường Trung cấp Nghề Dân tộc nội trú An Giang Cao Văn Thích, hướng nghiệp hiện nay không dừng lại ở việc thông tin, chia sẻ về các ngành nghề, mà vận dụng linh hoạt các hình thức tư vấn hướng nghiệp với sự góp ý của chuyên gia, phù hợp tâm lý, lứa tuổi. Đó là cách đồng hành thiết thực nhất đối với học sinh. Điển hình như ngày hội tư vấn, tuyển sinh giới thiệu nghề nghiệp là hoạt động hiệu quả, với sự tham gia của các doanh nghiệp, nhằm thay đổi nhận thức của cộng đồng về học nghề và cho người học tương tác với nhà tuyển dụng sớm hơn.

Giới thiệu, tư vấn nghề nghiệp cho học sinh

Riêng với học sinh lớp 12, lựa chọn nghề càng quan trọng. “Cùng bạn chọn nghề cho tương lai” là một trong những hoạt động tổ chức hàng năm, nhằm đem đến cho học sinh thông tin bổ ích, có thêm cơ sở định hướng và lựa chọn ngành nghề phù hợp. Chương trình đang được Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp Tạp chí Giáo dục và Tỉnh đoàn tổ chức lần lượt cho học sinh tại các trường THPT trong tỉnh. Đặc biệt tư vấn, giải đáp các nội dung thắc mắc, trăn trở, tập trung cho học sinh khối 12, mỗi điểm tổ chức có khoảng 500 học sinh tham dự.

Trong tháng 11/2022, trên địa bàn tỉnh có 21 trường học THPT ở TP. Long Xuyên, TX. Tân Châu, các huyện: An Phú, Châu Thành, Chợ Mới và Thoại Sơn phối hợp tổ chức tư vấn hướng nghiệp. Từ tháng 3/2023, các trường THPT thuộc các địa phương trên tiếp tục phối hợp để tư vấn tuyển sinh. Chương trình có 2 phần: Tư vấn chung và tư vấn chuyên sâu tại bàn tư vấn của các đơn vị đào tạo.

Đại diện Trường đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh (Hutech) và Trường Đại học Kinh tế - Tài chính TP. Hồ Chí Minh đã thông tin về các ngành đào tạo và cơ hội phát triển trong tương lai. Trong đó, nhấn mạnh về nhu cầu thị trường lao động trong bối cảnh dịch COVID-19 kéo dài, các ngành triển vọng “hậu COVID”. Không chỉ trải qua tác động của đại dịch, mà mỗi năm thị trường lao động luôn có những thay đổi về ngành nghề. Với sự phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, nhiều ngành nghề mới sẽ xuất hiện trong tương lai.

Tại hội thảo tư vấn hướng nghiệp và nhu cầu nhân lực giáo dục nghề nghiệp đáp ứng yêu cầu hội nhập và cách mạng công nghiệp 4.0 vừa diễn ra tại Trường Cao đẳng Nghề An Giang, công tác định hướng nghề nghiệp tương ứng với nhu cầu của thị trường được nhiều đại biểu quan tâm.

Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề An Giang Nguyễn Thanh Hải thông tin, những nghề xã hội đang rất cần và có nhiều cơ hội tìm việc làm trong tương lai sẽ được Trường Cao đẳng Nghề An Giang đào tạo trong năm học 2023-2024, như: Cơ khí xây dựng, công nghệ kỹ thuật kiến trúc, họa viên kiến trúc.

Các đại biểu là lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo, Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội, đơn vị trường học cùng chia sẻ và đồng tình rằng, trong công tác tư vấn hướng nghiệp và phân luồng, bên cạnh các giải pháp của từng đơn vị đề ra, thì hoạt động truyền thông giữ vai trò hết sức quan trọng. Truyền thông tốt sẽ góp phần nâng cao nhận thức giáo dục hướng nghiệp và phân luồng sau phổ thông đến mọi đối tượng. Học sinh, phụ huynh cần được dự báo về nguồn nhân lực và thị trường, để có thêm kiến thức, lựa chọn phù hợp.

Bên cạnh hướng nghiệp tại chỗ trực tiếp cho học sinh, thời gian qua, nhiều đơn vị có thêm các hình thức cung cấp thông tin cho những học sinh không có điều kiện tham gia vẫn có thể tiếp cận thông tin chính thống bằng nhiều hình thức khác. Fanpage của các trường hiện nay đều kết nối với các trường đào tạo, dẫn nguồn những bài viết phân tích về nhu cầu lao động, định hướng nghề sát với thực tế. Giáo viên chủ nhiệm, giáo viên tư vấn hướng nghiệp kết nối và tháo gỡ băn khoăn về nghề nghiệp cho học sinh trực tuyến lẫn trực tiếp.

Các em học sinh hiện nay rất nhanh nhẹn, chủ động tìm hiểu ngành nghề mình quan tâm trên môi trường mạng, các trang web trường đại học đang hướng tới. Ngoài ra, học sinh còn được hướng nghiệp qua không gian thực tế ảo, kết nối với các trường đại học, cao đẳng, trung cấp và được tư vấn trực tiếp từ xa. Những giải pháp đồng bộ tác động tích cực đến học sinh nhằm giúp các em có hướng đi đúng càng sớm càng tốt, tránh chọn sai nghề, mau nhàm chán, loay hoay đổi việc… khi bước vào môi trường lao động.

MỸ HẠNH