
Khói thuốc chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó ít nhất 70 chất được chứng minh gây ung thư như: Nicotin, benzene, formaldehyde, asen... Những chất này không chỉ phá hủy cấu trúc tế bào mà còn làm biến đổi DNA, từ đó dẫn đến sự phát triển của các khối u ác tính.
Điều đáng lo ngại là người không hút thuốc nhưng hít phải khói thuốc (hút thuốc thụ động) cũng bị đe dọa nghiêm trọng về sức khỏe. Trẻ em và phụ nữ mang thai là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất. Hằng năm, có hàng trăm ngàn ca tử vong vì ung thư liên quan đến hút thuốc thụ động.
Theo WHO, mỗi ngày trên thế giới có từ 80.000 - 100.000 thanh thiếu niên bắt đầu hút thuốc lá. Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP. Hồ Chí Minh, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở lứa tuổi 13 - 17 tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023. Ở nhóm tuổi 13 - 15, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng từ 3,5% năm 2020 lên 8% năm 2023. Nguyên nhân là do sản phẩm có thiết kế bắt mắt, nhiều hương vị như trái cây, bạc hà, kẹo... hấp dẫn giới trẻ.
Thông tin quảng bá sai lệch như ít hại hơn thuốc lá truyền thống khiến nhiều người lầm tưởng thuốc lá điện tử là an toàn. Việc mua bán dễ dàng qua mạng xã hội và các nền tảng trực tuyến khiến học sinh có thể tiếp cận sản phẩm mà không bị kiểm soát. Năm 2023, Việt Nam ghi nhận 1.224 ca nhập viện liên quan đến thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá ra đời và có hiệu lực từ ngày 1/5/2013 và từ ngày 1/1/2025, Việt Nam chính thức cấm các loại thuốc lá mới như thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Nếu bỏ thuốc lá trong 5 năm, nguy cơ mắc ung thư miệng và cổ họng giảm một nửa; sau 10 năm, nguy cơ ung thư phổi giảm đáng kể so với người hút thuốc thường xuyên.
Mỗi người hãy là “chiến binh không khói thuốc” để bảo vệ chính mình và những người xung quanh.
PHẠM TRẦM AN KHƯƠNG
(Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh An Giang)