
Trình bày Tờ trình dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND, Viện trưởng VKSND tối cao Nguyễn Huy Tiến thông tin, việc xây dựng luật nhằm thể chế hóa các chủ trương của Đảng liên quan đến tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ của VKSND tại Nghị quyết 18-NQ/TW, Kết luận 126-KL/TW, Kết luận 127-KL/TW, Kết luận 136-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Nghị quyết 60-NQ/TW, ngày 12/4/2025 Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII nhằm sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong tổ chức và hoạt động của VKSND các cấp. Lần sửa đổi này chỉ sửa đổi các quy định liên quan đến tổ chức bộ máy mới.
Theo đó, sửa đổi, bổ sung 39 điều, bổ sung các điều mới, bãi bỏ 3 điều liên quan đến VKSND cấp cao. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025. Luật bổ sung quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của VKSND trong xử phạt hành chính đối với hành vi cản trở tố tụng để bảo đảm thống nhất, phù hợp quy định về thẩm quyền của VKSND. Bên cạnh đó, sửa đổi, bổ sung các khoản, Điều 7, 23, 40, 41, 47, 48, 49, 66, 67, 68; bãi bỏ Điều 44, 45, 65 để thực hiện việc tinh gọn, sắp xếp lại bộ máy từ mô hình 4 cấp thành 3 cấp theo yêu cầu của Trung ương.
Sửa đổi, bổ sung quy định về các ngạch kiểm sát viên (KSV), bổ nhiệm các ngạch KSV, tiêu chuẩn bổ nhiệm KSV, KSV chính, KSV cao cấp, bổ nhiệm các ngạch KSV trong trường hợp đặc biệt, nhiệm kỳ của KSV, hội đồng thi tuyển KSV tại các Điều 43, 74, 77, 78, 79, 81, 82, 87; bổ sung về bổ nhiệm KSV để bảo đảm thống nhất, đồng bộ với quy định của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (TAND) và dự thảo Luật Cán bộ, công chức. Đồng thời, sửa đổi về số lượng KSV VKSND tối cao tối đa từ 19 người, lên 27 người để bảo đảm nguồn nhân lực thực hiện nhiệm vụ công tố, kiểm sát xét xử đối với hoạt động của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao.
Nêu quan điểm thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành sự cần thiết ban hành dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND với những lý do như nêu tại Tờ trình của VKSND tối cao. Cơ bản tán thành phạm vi sửa đổi các quy định liên quan đến sắp xếp, tinh gọn bộ máy của VKSND nhằm thể chế hóa các nghị quyết, kết luận của Đảng. Hồ sơ dự thảo luật đầy đủ các tài liệu theo quy định; đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến.
Liên quan đến quy định bổ sung số lượng KSV VKSND tối cao, đề nghị thực hiện thủ tục xin ý kiến cấp có thẩm quyền theo đúng quy định. Về điều khoản chuyển tiếp, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, quy định của dự thảo luật về chuyển tiếp việc giải quyết án giữa các cấp tố tụng là rất cần thiết nhằm bảo đảm phù hợp mô hình tổ chức mới của các cơ quan tiến hành tố tụng. Tuy nhiên, có sự khác nhau trong cách xử lý về quy định chuyển tiếp giữa 3 dự thảo luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9.
Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao VKSND tối cao chủ động, tích cực, trách nhiệm trong việc khẩn trương chuẩn bị hồ sơ dự án luật, bảo đảm đầy đủ, đúng tiến độ theo quy định. Dự thảo luật bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật và đáp ứng yêu cầu về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật. Ủy ban Pháp luật và Tư pháp chủ động tham gia với cơ quan chủ trì soạn thảo ngay từ đầu, phối hợp chặt chẽ với Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội kịp thời tổ chức thẩm tra dự thảo luật bảo đảm chất lượng. Tuy nhiên, đề nghị VKSND tối cao phối hợp chặt chẽ với cơ quan thẩm tra để hoàn chỉnh hồ sơ dự thảo luật trình Quốc hội. Trong đó, cần lưu ý đảm bảo đồng bộ, thống nhất các luật tổ chức và các luật tố tụng tư pháp cũng đang được trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9.
Về bổ sung số lượng KSV, đề nghị VKSND tối cao báo cáo cấp có thẩm quyền theo đúng quy định. Về điều khoản chuyển tiếp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp chủ trì, tổ chức họp với Bộ Công an, VKSND tối cao và TAND tối cao để thống nhất 1 phương án quy định đồng bộ trong các luật.
N.R (Tổng hợp)