Kiên định đường lối ngoại giao “cây tre Việt Nam”

11/11/2025 - 05:00

 - Trong gần 40 năm đổi mới, đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, được ví như “cây tre Việt Nam” đã trở thành kim chỉ nam, góp phần nâng tầm vị thế quốc gia. Có ý kiến phản bác cho rằng, chính sách trung lập là “mơ hồ, không an toàn”, nhưng kinh nghiệm từ những bài học lịch sử dân tộc đã chứng minh điều ngược lại.

Chuyên gia nước ngoài nghiên cứu về mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại đồng bằng sông Cửu Long. Ảnh: NGÔ HOÀNG

Làm bạn với tất cả các nước

Sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, đường lối đối ngoại của Việt Nam gần như khép kín với thế giới. Đại hội VI của Đảng (1986) không chỉ đổi mới về quan điểm chính trị, tư duy kinh tế mà còn là bước ngoặt thay đổi chính sách ngoại giao. Quan điểm đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, sẵn sàng làm bạn với tất cả các nước đã đưa Việt Nam gần hơn với thế giới. Chủ trương “gác lại quá khứ, hướng đến tương lai” giúp Việt Nam bình thường hóa quan hệ với các nước từng đối lập, xây dựng hiệu quả chính sách hòa hợp dân tộc, củng cố đại đoàn kết người Việt trong và ngoài nước.

Từ một quốc gia bị cô lập sau chiến tranh, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với tất cả thành viên Liên Hợp Quốc, trở thành thành viên tích cực của hơn 100 tổ chức quốc tế. Việt Nam từng đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN (2020), Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (2020 - 2021), tổ chức thành công Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên tại Hà Nội (2019). Sự kiện Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Anh Keir Starmer ký tuyên bố chung ngày 30/10/2025, nâng cấp quan hệ Việt Nam - Anh lên Đối tác chiến lược toàn diện là dấu mốc ngoại giao đặc biệt. Anh trở thành quốc gia thứ 14 có quan hệ ở cấp độ cao nhất với Việt Nam. Quan trọng hơn, Việt Nam đã xây dựng được quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với tất cả 5 nước Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (Mỹ, Trung Quốc, Nga, Anh, Pháp), điều mà không nhiều quốc gia làm được. Đây là minh chứng sống động cho hiệu quả của chính sách “làm bạn với tất cả các nước”, không chọn phe, không đối đầu.

Nâng tầm quốc tế

Việc 2 lần đăng cai tổ chức thành công Hội nghị Thượng đỉnh APEC (năm 2006 tại Hà Nội và năm 2017 tại Đà Nẵng) là bước ngoặt khẳng định năng lực tổ chức sự kiện tầm cỡ quốc tế của Việt Nam. Tại APEC 2017, Việt Nam đã đón tiếp 21 nguyên thủ, lãnh đạo các nền kinh tế, thu hút hàng ngàn doanh nghiệp, nhà đầu tư. Sự kiện không chỉ nâng cao vị thế quốc gia mà còn thúc đẩy đầu tư, du lịch, hạ tầng tại TP. Đà Nẵng và vùng phụ cận. Với 4 chuyến thăm cấp nhà nước của Trung Quốc, Mỹ, Chile và Canada tới Việt Nam, cùng 50 cuộc trao đổi lãnh đạo cấp cao với các nước trong thời gian diễn ra Tuần lễ cấp cao APEC, các chuyên gia nhận định Việt Nam ngày càng được nhìn nhận là một đối tác quan trọng trong khu vực.

Thành công này xuất phát từ đường lối ngoại giao “cây tre Việt Nam”: Gốc vững là độc lập, tự chủ; thân thẳng là nguyên tắc hội nhập nhưng không hòa tan; cành mềm là linh hoạt ứng phó với những biến động trên thế giới. Nhờ đó, Việt Nam vừa giữ vững lợi ích quốc gia vừa tạo dựng lòng tin với các đối tác lớn.

Năm 2025, Hàn Quốc đăng cai APEC với chủ đề “Xây dựng một ngày mai bền vững”, với 3 ưu tiên chính về kết nối, đổi mới và thịnh vượng. Nhận lời mời của Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung, Chủ tịch nước Lương Cường dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Tuần lễ cấp cao Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 32 và làm việc song phương tại Hàn Quốc (từ ngày 29/10 đến 1/11/2025). Qua đó, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Việt Nam với tiến trình hợp tác và liên kết kinh tế ở châu Á - Thái Bình Dương, khẳng định vai trò là thành viên tích cực, có trách nhiệm và ngày càng chủ động của Việt Nam trong việc định hình cấu trúc hợp tác khu vực.

Kiên định, vững vàng

Kinh nghiệm của Hàn Quốc sẽ là điều kiện để Việt Nam chuẩn bị tốt cho Tuần lễ cấp cao APEC 2027 tại Phú Quốc - lần thứ 3 nước ta đảm nhận vai trò chủ nhà. Việc chọn đảo ngọc Phú Quốc tổ chức sự kiện quốc tế quan trọng này sẽ là động lực để An Giang và vùng đồng bằng sông Cửu Long bứt phá, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu; phát huy vai trò chuỗi cung ứng, du lịch liên vùng, logistics kết nối quốc tế của vùng biển Tây Nam.

Từ tầm vóc APEC cho đến những thành tựu đạt được sau gần 40 năm đổi mới cho thấy đường lối ngoại giao “cây tre Việt Nam” là đúng đắn, phù hợp với điều kiện nước ta. Tuy nhiên, trên một số diễn đàn mạng, vẫn có ý xuyên tạc rằng Việt Nam cần “ngả theo phe này, phe kia”, cho rằng chính sách trung lập là “mơ hồ, không an toàn”. Đây là luận điệu sai trái, bởi lịch sử đã chứng minh, khi không giữ được thế độc lập, tự chủ, Việt Nam dễ bị kẹt vào xung đột, chia rẽ. Chính sách ngoại giao “cây tre Việt Nam” không phải là trung lập thụ động mà là chủ động, linh hoạt, phù hợp với hoàn cảnh cụ thể. Bất kỳ sự ngả theo phe nào cũng sẽ khiến Việt Nam mất đi vị thế chiến lược, trở thành “con bài” trong “trò chơi” giữa các nước lớn. Kiên định đường lối ngoại giao “cây tre Việt Nam” là bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, là bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc lâu dài, bền vững.

NGÔ CHUẨN