Kính viễn vọng Arecibo cảnh báo về tiểu hành tinh gần Trái Đất

Sau khi sụp đổ thành nhiều mảnh vào tháng 12 năm 2020, Kính viễn vọng Arecibo hùng mạnh có một món quà chia tay cuối cùng dành cho nhân loại, đó là một cảnh báo đáng giá về tiểu hành tinh gần Trái Đất.

Các nhà khoa học đang đau đầu tìm lời giải về những cảnh báo mà kính viễn vọng Arecibo đưa ra sau khi nghiên cứu dữ liệu do Arecibo thu thập từ tháng 12/2017 đến tháng 12/2019.

Kính viễn vọng Arecibo đưa ra thông tin chi tiết về 191 tiểu hành tinh gần Trái Đất, trong đó có gần 70 tiểu hành tinh xếp vào loại "có khả năng nguy hiểm". Đó là các tiểu hành tinh lớn có quỹ đạo khoảng 7,5 triệu km so với Trái Đất, khoảng 20 lần khoảng cách giữa Trái Đất và mặt trăng.

May mắn thay, không có tiểu hành tinh nào trở thành gây ra mối đe dọa ngay lập tức cho Trái Đất. Theo Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ NASA, hành tinh này hiện an toàn trước các tác động của tiểu hành tinh chết người trong ít nhất 100 năm tới.

Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn chú ý đến những vật thể gần Trái Đất đề phòng trong trường hợp quỹ đạo của chúng dịch chuyển do một số tác động tự nhiên, ví dụ như cú va chạm từ tiểu hành tinh khác 

Một trong những tiểu hành tinh đáng quan tâm nhất là một vật thể không gian kỳ quặc, có tên là 2017 YE5. Đó là tiểu hành tinh nhị phân "có khối lượng bằng nhau" cực hiếm, tạo thành từ hai khối đá có kích thước gần giống nhau, quay quanh nhau liên tục. Mỗi tảng đá ước tính có đường kính từ 800 đến 900 mét.

Các nhà nghiên cứu cho biết có rất nhiều băng nước bên dưới bề mặt, giúp nó trở thành loại tiểu hành tinh băng giá, có khối lượng bằng nhau. Điều này chưa từng thấy trong các phát hiện trước đây.

Đài quan sát Arecibo xây dựng ở Puerto Rico vào năm 1963, là kính thiên văn vô tuyến lớn nhất và mạnh nhất thế giới. Đĩa kính thiên văn rộng 305 mét mang tính biểu tượng trở nên nổi tiếng thế giới vào những năm 1990 sau khi xuất hiện trong các bộ phim như Contact (1997) và GoldenEye (1995).

Vào thời điểm đó, đài thiên văn đã nổi tiếng trong cộng đồng khoa học, trở thành nơi truyền thông điệp đầu tiên của nhân loại tới người ngoài hành tinh vào không gian năm 1974.

Những quan sát của Arecibo về tiểu hành tinh đã đóng vai trò trực tiếp trong việc lập kế hoạch cho sứ mệnh thử nghiệm chuyển hướng tiểu hành tinh (DART) của NASA. Các nhà khoa học đã đâm một tàu vũ trụ vào tiểu hành tinh Dimorphos gần Trái Đất và thay đổi chu kỳ quỹ đạo của nó trong 32 phút.

Sự nghiệp của Arecibo đột ngột kết thúc vào tháng 12/2020, sau khi hai dây cáp hỗ trợ quan trọng bị đứt, dẫn đến sự sụp đổ hoàn toàn của kính thiên văn.

Hiện tại, nhóm nghiên cứu vẫn đang phân tích lượng dữ liệu tồn đọng từ Arecibo. Kính viễn vọng 'chết chóc' nổi tiếng nhất thế giới vẫn còn nhiều món quà khoa học cung cấp nhiều thông tin quan trọng trong những năm tới.

Theo HOÀNG DUNG (Infonet)