Trưởng ban Quản trị Lăng miếu núi Sam Nguyễn Phúc Hoan lên nhận giấy chứng nhận
Miếu Bà Chúa xứ núi Sam
Giải thưởng được đánh giá theo tiêu chí của UNESCO, nhằm ghi nhận những nỗ lực phát triển vào bảo tồn nguyên những giá trị tâm linh, nét đẹp văn hóa của Việt Nam trong sự phát triển du lịch tâm linh bền vững.
Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam là một công trình kiến trúc đẹp và tôn nghiêm, tọa lạc dưới chân núi Sam, thuộc phường Núi Sam (TP. Châu Đốc, tỉnh An Giang), hàng năm thu hút hàng triệu lượt người đến cúng bái, tham quan. Đây là một trong những danh thắng nổi tiếng và là điểm đến của du khách bốn phương, tạo nên một mùa lễ hội...
Theo truyền thuyết, những năm đầu thế kỷ XIX, quân Xiêm (Thái Lan) thường sang nước ta quấy nhiễu, cướp bóc. Lên đến đỉnh núi Sam gặp tượng bà, chúng dùng nhiều cách để khiêng xuống núi mang về xứ, nhưng dù có cố gắng thế nào cũng không thực hiện được việc di chuyển tượng bà. Một hôm, dân làng gặp tượng bà giữa rừng, mọi người hợp nhau khiêng về lập miếu thờ cúng. Nhưng lạ thay, họ không làm sao nhấc nổi bức tượng dù rất đông người khiêng.
Lúc này, có một phụ nữ lên đồng, tự xưng là Bà Chúa Xứ và bảo phải có 9 người con gái đồng trinh, tắm rửa sạch sẽ lên khiêng thì tượng bà ắt sẽ xuống. Nghe vậy, dân làng làm theo. Kỳ diệu thay, các cô gái đã khiêng tượng bà đi một cách dễ dàng. Nhưng khi xuống đến chân núi, tượng bà nặng trịch, không xê dịch được nữa, mọi người cho rằng Bà Chúa Xứ đã chọn nơi đây an ngự, nên lập miếu thờ cúng.
Tượng Bà Chúa Xứ ở trên đỉnh núi Sam. Hiện nay, nơi đó vẫn còn dấu tích đá sa thạch hình vuông, cạnh 1,6m, bề dầy gần 0,3m. Theo nhà khảo cổ học người Pháp Malleret, trong thời gian tiến hành khai quật khu di chỉ Óc Eo – Ba Thê (từ năm 1942 đến 1944), ông có đến núi Sam nghiên cứu tượng Bà Chúa Xứ và xác định đây là loại tượng thần, được tạo theo dáng người ngồi nghỉ ngơi, vương giả, vật liệu bằng sa thạch, giá trị nghệ thuật cao. Qua giám định bước đầu cho thấy, tượng Bà Chúa Xứ là một tác phẩm nghệ thuật thời Trung cổ còn được giữ đến ngày nay.
Miếu Bà Chúa Xứ núi Sam là một kiến trúc nghệ thuật kết hợp giữa truyền thống dân tộc và hiện đại với tổng thể hài hòa, cân đối. Hàng năm, Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ diễn ra từ ngày 23 đến 27/4 âm lịch, gồm nhiều hình thức lễ tiết cổ truyền trọng thể, thu hút đông đảo Nhân dân khắp mọi miền đất nước đến tham dự.
Trong lễ hội, long trọng nhất là lễ khai hội và lễ phục hiện. Khai hội có nhiều chương trình quy mô và phong phú vào đêm trước lễ tắm Bà Chúa Xứ. Đặc biệt, lễ phục hiện lại bối cảnh rước tượng Bà Chúa Xứ từ đỉnh núi Sam về miếu thờ theo truyền thuyết 9 cô gái đồng trinh đưa bà xuống núi sẽ được tổ chức quy mô, trang trọng…
Việc UNESCO công nhận miếu Bà Chúa Xứ núi Sam là điểm đến du lịch tâm linh tiêu biểu Châu Á – Thái Bình Dương là sự ghi nhận những nỗ lực cải tiến, bảo tồn và phát triển vẻ đẹp du lịch văn hóa tâm linh của Việt Nam, góp phần giữ gìn và phát huy hơn nữa các giá trị văn hóa của dân tộc.
THU THẢO