Nhật Bản có một nền văn hóa phong phú, và vì năm mới là một trong những dịp quan trọng và được tổ chức long trọng nhất ở Nhật Bản, nên có rất nhiều phong tục xung quanh ngày lễ này vẫn còn lưu giữ dù Tết âm lịch đã bị bỏ từ lâu.
Dưới đây là một số phong tục phổ biến nhất:
Mẫu trang trí nhà cửa truyền thống của người Nhật
Trang trí nhà cửa: Kadomatsu, Kagami Mochi và Shimekazari
Trang trí nhà cửa đón năm mới là một trong những phong tục nổi bật nhất ở Nhật Bản.
Theo văn hóa Nhật Bản, việc trang trí nhà cửa với những ý nghĩa riêng biệt rất quan trọng, vì chúng đảm bảo rằng năm mới sẽ thịnh vượng như bạn mong muốn.
Ví dụ, Shimekazari là một trong những vật trang trí phổ biến nhất trong dịp năm mới ở Nhật Bản. Vòng hoa này được làm từ shimenawa, một loại dây thừng thiêng liêng làm từ gạo, một loại cam đắng và cây thông, và được treo trước cửa nhà, tượng trưng cho sự thịnh vượng đồng thời xua đuổi tà ma.
Một vật trang trí phổ biến khác là kadomatsu, cũng được đặt trước nhà nhưng sát cửa. Kadomatsu được làm từ những mảnh tre, cành mận và cành thông, thường được đặt theo cặp. Những vật trang trí này cũng tượng trưng cho sự thịnh vượng và được đặt để cầu phúc cho Toshidami, vị thần của mùa màng bội thu theo tín ngưỡng Thần đạo.
Vật trang trí kadomatsu làm bằng tre
Cuối cùng, một vật trang trí nhà cửa phổ biến khác mà bạn sẽ bắt gặp trong dịp năm mới là kagami mochi. Như tên gọi cho thấy, chúng được làm từ mochi, một món ăn ngon làm từ bột gạo. Vật trang trí đơn giản này được làm bằng cách xếp chồng hai miếng mochi và một loại cam đặc biệt gọi là daidai lên nhau.
Cũng giống như kadomatsu, đồ trang trí kagami mochi cũng được dâng lên Toshidami, và chúng có thể được ăn sau khi hoàn thành mục đích của mình.
Dọn dẹp nhà cửa: Osoji
Vì năm mới ở Nhật Bản tượng trưng cho sự khởi đầu mới, bạn không thể có một khởi đầu thực sự tươi mới nếu không loại bỏ bụi bẩn của năm cũ. Đó là lý do tại sao việc dọn dẹp nhà cửa kỹ lưỡng vào dịp năm mới là một truyền thống lớn ở Nhật Bản.
Bánh mochi xếp chồng lên nhau, có thể ăn
Truyền thống này được gọi là osoji, dịch theo nghĩa đen là "dọn dẹp kỹ lưỡng". Thông thường, cả gia đình sẽ cùng tham gia dọn dẹp theo cách này hay cách khác. Mục đích là để làm sạch những ngóc ngách trong nhà, đặc biệt là những nơi khó làm sạch trong quá trình dọn dẹp thông thường. Tất nhiên, ngoài việc là một truyền thống thiết thực, nó còn mang ý nghĩa tâm linh.
Lì xì cho trẻ em: Otoshidama
Đây là một phong tục được trẻ em yêu thích, bởi vì otoshidama có nghĩa là tặng tiền cho trẻ em vào dịp năm mới, hoặc cụ thể hơn là vào ngày đầu tiên của năm mới.
Phong bì lì xì cho trẻ em
Theo phong tục này, người lớn sẽ tặng tiền cho trẻ em trong những chiếc phong bì. Thường thì đó là cha mẹ, ông bà và những người thân thiết của trẻ. Tuy nhiên, phong tục này có thể khác nhau tùy từng gia đình, vì một số trẻ có thể chỉ nhận tiền từ cha mẹ, trong khi những trẻ khác nhận được từ tất cả những người thân lớn tuổi hơn. Số tiền được tặng không nhiều, và có thể khác nhau tùy thuộc vào từng gia đình.
Hatsumode và nghe tiếng chuông chùa đêm giao thừa
Một truyền thống phổ biến khác trong đêm giao thừa ở Nhật Bản là nghe tiếng chuông ngân vang vào lúc nửa đêm khi năm mới chính thức đến.
Hầu như ở khắp mọi nơi tại Nhật Bản, khi đồng hồ điểm nửa đêm, chuông bắt đầu ngân vang trong các chùa chiền để chào đón năm mới. Bạn sẽ thấy đám đông tụ tập tại khuôn viên chùa trước nửa đêm, tất cả đều ở đó để nghe tiếng chuông và cùng nhau ăn mừng năm mới.
Chùa Vàng Kinkakuji nổi tiếng ở Nhật
Một truyền thống khác gắn liền với các đền thờ và chùa chiền là hatsumode, tức là lễ viếng đền thờ đầu tiên trong năm. Mặc dù đây là một truyền thống của Thần đạo, nhưng ngày nay người ta cũng viếng các chùa Phật giáo như một phần của truyền thống này.
Ngắm bình minh đầu tiên của năm: Hatsuhinode
Đây là một truyền thống khác dành riêng cho ngày đầu năm mới, bởi vì hatsushinode có nghĩa là "bình minh đầu tiên", và nó tượng trưng cho việc ngắm nhìn bình minh đầu tiên của năm mới.
Trước khi mặt trời mọc vào ngày đầu tiên của tháng giêng, nhiều người Nhật thích ra ngoài và tìm một nơi để ngắm nhìn những tia sáng đầu tiên của ngày. Hành động này tượng trưng cho những hy vọng mà người ta dành cho năm mới và cũng mang ý nghĩa mang lại một khởi đầu mới cho cuộc sống.
Gửi thiệp chúc mừng năm mới: Nengajo
Tương tự như truyền thống gửi thiệp Giáng sinh, ở Nhật Bản, việc gửi thiệp chúc mừng năm mới cho bạn bè, gia đình và người thân ở xa là một phong tục phổ biến.
Khi truyền thống gửi thiệp đang dần mai một ở các nước phương Tây và thiệp điện tử đã gần như thay thế chúng, thì việc gửi thiệp chúc mừng, hay nengajo, cũng đang dần biến mất ở Nhật Bản.
Món mì soba truyền thống
Món ăn phổ biến dịp năm mới ở Nhật Bản
Cũng giống như mọi nơi trên thế giới, ẩm thực và truyền thống luôn song hành ở Nhật Bản. Một trong những món ăn phổ biến nhất dịp năm mới ở Nhật Bản là món mì soba có tên là toshikoshi soba. Món mì ngon này được thưởng thức vào đêm giao thừa và được chế biến bằng mì soba, một loại mì không chứa gluten được làm từ kiều mạch.
Trong khi món mì soba toshikoshi được thưởng thức vào đêm giao thừa, một món ăn truyền thống khác của năm mới là cháo nanakusa gayu, thường được chuẩn bị vào ngày 7 tháng 1, cuối kỳ nghỉ tết của Nhật Bản.
Ngoài mì soba toshikoshi và cháo nanakusa gayu, còn có nhiều món ăn khác được thưởng thức vào thời điểm này, được gọi chung là osechi-ryori.
Một trong những phần ăn truyền thống ngày tết ở Nhật
Nhật Bản có tổ chức Tết Nguyên đán không?
Tết Nguyên đán không còn là ngày lễ chính thức ở Nhật Bản. Tuy nhiên, dù hiếm gặp, bạn vẫn có thể thấy người dân tổ chức lễ hội ở một số vùng của Nhật Bản.
Nhật Bản hiện không còn sử dụng lịch âm. Lịch này dựa trên chu kỳ hàng tháng của mặt trăng thay vì các pha của mặt trời, và nó vẫn được sử dụng ở các quốc gia châu Á khác, cụ thể hơn là các quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam.
Oseibo là phong tục tặng quà giữa những người thân yêu trong gia đình
Tết Nguyên đán không được chính thức tổ chức như một ngày lễ ở Nhật Bản, nhưng bạn vẫn có thể thấy nhiều người ăn mừng vào khoảng thời gian Tết Nguyên đán đến, tức là vào khoảng tháng hai. Điều này là do lịch âm là một phần lịch sử của đất nước, và cũng có những khu phố người Hoa hay người Việt tổ chức lễ hội này.
Trong thời kỳ Minh Trị Duy Tân cách đây hơn 150 năm, một thời kỳ phát triển vượt bậc ở Nhật Bản, đất nước này đã bỏ lịch âm và chuyển sang lịch dương để đồng bộ hơn với phần còn lại của thế giới.
Đọc nhiều
