Phát hiện con tàu đắm Endurance của nhà thám hiểm huyền thoại E.Shackleton

Phần đuôi của Endurance với tên gọi và địa cực mang tính biểu tượng. Ảnh theo sg.news.yahoo.com

Tàu Endurance đã được tìm thấy ở độ sâu 3.008 m dưới Biển Weddell, cách khoảng 6 km với khu vực con tàu bị các tảng băng trôi làm cho mắc kẹt, vỡ và chìm hồi năm 1915. Ông Mensun Bound – người đứng đầu đoàn thám hiểm tìm kiếm con tàu Endurance, đã bày tỏ sự vui mừng khi đoàn đã có thể xác định được vị trí và chụp lại được những hình ảnh của tàu. Theo ông, đây là con tàu đắm bằng gỗ còn duy trì hiện trạng tốt nhất mà ông từng chứng kiến.

Đoàn thám hiểm, được công ty Falklands Maritime Heritage Trust tổ chức, đã rời Cape Town (Nam Phi) vào ngày 5/2 vừa qua, cùng một tàu phá băng Agulhas II, với hy vọng tìm được tàu Endurance trước khi kết thúc mùa Hè ở Nam bán cầu.

Các nhà thám hiểm đã sử dụng thiết bị không người lái dưới nước để tìm và quay phim con tàu Endurance dưới Biển Weddell -  nơi có dòng xoáy duy trì lớp băng trên biển dày, thách thức cả những tàu phá băng hiện đại. Bản thân nhà thám hiểm Shackleton đã mô tả vị trí tàu Endurance đắm là “khu vực tệ nhất của vùng biển xấu nhất thế giới”. Cho đến nay, đây vẫn là một trong những khu vực khó điều hướng nhất trên đại dương.

Thiết bị không người lái dưới nước đã ghi lại những hình ảnh rõ nét về con tàu dài hơn 43 m này. Đáng chú ý, bánh lái của tàu vẫn còn nguyên vẹn sau hơn 1 thế kỷ chìm dưới biển. Các tấm gỗ của tàu, vốn bị hư hại do băng, vẫn gắn với nhau. Hải quỳ, bọt biển và nhiều sinh vật của đại dương đã lựa chọn con tàu làm nơi trú ngụ. Theo luật pháp quốc tế, xác tàu được bảo vệ như một di tích lịch sử. Các nhà thám hiểm được phép quay phim và chụp ảnh con tàu, song không được phép chạm vào tàu. Điều này có nghĩa không một thứ gì trên tàu được mang lên khỏi mặt biển.

Hiện cả đoàn thám hiểm đang quay trở lại cảng ở Cape Town.

Tàu Endurance khởi hành tới Nam Cực ngày 5/12/1914, chở theo 27 người, 69 con chó, 1 con mèo. Mục đích của trưởng đoàn thám hiểm Shackleton là thiết lập một căn cứ trên bờ biển Weddell ở Nam Cực. Hai ngày sau khi xuất phát, tàu Endurance đi vào vùng băng nổi – lớp chướng ngại vật gồm các tảng băng biển dày vây quanh Nam Cực.

Trong vài tuần, con tàu lần đường đi qua các tảng băng nổi, tiến về hướng Nam. Tuy nhiên, vào ngày 18/1, một cơn bão phía Bắc đã thổi dạt đám băng vào đất liền, khiến chúng lèn chặt vào nhau, làm tàu mắc kẹt khi chỉ còn 1 ngày nữa là tới điểm dừng. Do tàu Endurance không thể tiến hoặc lùi, nên thủy thủ đoàn đã buộc phải rời tàu vào ngày 24/2/1914. Mãi đến ngày 27/10/1915, con tàu cuối cùng cũng được giải thoát khi lớp băng bị sóng làm vỡ, đuôi tàu được nâng lên, giải phóng bánh lái và thân tàu. Tuy nhiên, chỉ 25 ngày sau đó, con tàu lại rung lắc lần nữa và biến mất vĩnh viễn dưới lớp băng.

Chuyến thám hiểm này trở thành huyền thoại trong lịch sử vì trưởng đoàn thám hiểm Shackleton và thủy thủ đoàn sống sót thần kỳ trong điều kiện thời tiết hết sức khắc nghiệt. Thủy thủ đoàn đã rời Endurance, hạ trại trên tảng băng cho đến khi băng vỡ. Sau đó, họ dùng thuyển đi tới đảo Voi và Đảo South Georgia. Ngày 30/8/1916, chuỗi ngày gian khổ của đoàn thám hiểm đã chấm dứt khi toàn bộ thủy thủ được cứu khi đang ở trên đảo Voi.

Theo NGỌC HÀ (TTXVN)