Sắc màu Khmer trong Bảo tàng An Giang

Người dân tham quan và nghe thuyết minh về làng nghề truyền thống, tranh, ảnh, hiện vật liên quan đến đời sống sinh hoạt của đồng bào Khmer. Ảnh: TIỂU ĐIỀN

Giữ hồn Khmer giữa lòng phố

Với lối kiến trúc Pháp vừa hiện đại vừa pha trộn nét cổ kính của nhà cổ Nam Bộ, Bảo tàng An Giang (cơ sở 1) nằm giữa lòng phường Rạch Giá, trở thành điểm đến cho du khách có niềm đam mê khám phá văn hóa, lịch sử. Hiện, Bảo tàng An Giang (cơ sở 1) lưu giữ và trưng bày khoảng 3.000 hiện vật, hình ảnh, tài liệu được chia thành 6 chuyên đề: Kiên Giang - Vùng đất, con người; Văn hóa Óc Eo trên địa bàn tỉnh; Họ Mạc với công cuộc khai phá Trấn Hà Tiên; Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực, quân và dân Kiên Giang cũ qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ và chuyên đề trưng bày về các hiện vật được trục vớt tại vùng biển Kiên Giang cũ, nay là tỉnh An Giang.

Anh Thái Văn Tròn, ngụ phường Rạch Giá chia sẻ: “Tham quan bảo tàng với nhiều hiện vật, hình ảnh và tư liệu giúp tôi hiểu hơn về quê hương. Nhiều hiện vật quý hiếm có giá trị văn hóa, lịch sử quan trọng đối với vùng đất Kiên Giang cũ được bày trí, góp phần tạo nên điểm nhấn đặc sắc cho bảo tàng”.

Thuyết minh viên Nguyễn Thị Hồng Phượng dẫn tôi tham quan bảo tàng, lần lượt giới thiệu từng khu vực trưng bày hiện vật theo từng chuyên đề. Tôi như lạc bước vào một dòng chảy thời gian khi ngắm nhìn những hiện vật, hình ảnh được trưng bày tại đây. Những chuyên đề này được bày trí tinh tế, khéo léo, mỗi chuyên đề trưng bày đều mang những câu chuyện hấp dẫn.

Tại Bảo tàng, một góc riêng dùng để bố trí, trưng bày những vật dụng quen thuộc của đồng bào Khmer, Kinh, Hoa… tất cả hòa quyện tạo nên một bức tranh văn hóa đa sắc ở vùng đầu nguồn châu thổ Cửu Long. Ấn tượng trong tôi vẫn là bộ trang phục cưới truyền thống của đồng bào Khmer với màu sắc sặc sỡ, đẹp mắt được trưng bày trong tủ kính.

Lan tỏa nét đẹp Khmer

Nổi bật trong góc trưng bày này là không gian văn hóa Khmer sống động. Mô hình ghe ngo thu nhỏ được chạm khắc tinh xảo, mô hình cô thôn nữ đang giã cốm dẹp được tái hiện một cách chân thật. Những dụng cụ gắn liền với đời sống lao động, sản xuất, nông nghiệp như đòn sóc, vòng gặt, nọc cấy, xà neng, nôm bắt cá, bàn dập chiếu, hũ đựng mắm, tĩnh đựng nước, bàn dập hoa văn làm gốm, bộ dụng cụ chày, cối làm cốm dẹp truyền thống của đồng bào Khmer… được trưng bày đầy đủ. Bảo tàng còn trưng bày ảnh tư liệu liên quan đến đời sống của đồng bào Khmer. Chính sự kết hợp giữa hiện vật, mô hình và hình ảnh tư liệu đã biến khoảng không gian ở đây sinh động hơn.

Những năm qua, bảo tàng còn thường tổ chức trưng bày chuyên đề; phối hợp với các đơn vị, địa phương tổ chức triển lãm lưu động nhằm đưa nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào Khmer đến gần hơn với công chúng gần xa.

Chị Nguyễn Thị Hồng Phượng cho biết thêm: “Thời gian tới, bảo tàng tổ chức hoạt động triển lãm, trưng bày, giới thiệu làng nghề truyền thống, những tranh ảnh, hiện vật có liên quan đến đời sống sinh hoạt của đồng bào Khmer nhân Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch đồng bào Khmer tỉnh lần thứ XVII năm 2025, tại xã Gò Quao, nhằm tăng cường, quảng bá, giới thiệu, bảo tồn các giá trị truyền thống, văn hóa của đồng bào Khmer.

Em Trần Ngọc Hoa Tiên - sinh viên Trường Đại học Kinh tế - Luật TP. Hồ Chí Minh chia sẻ: “Em luôn yêu thích khám phá và tìm hiểu về lịch sử. Bảo tàng là điểm đến mà em chọn mỗi khi đi du lịch. Đến đây, em được tận mắt thấy những hiện vật, thấy vòng gặt lúa với hình dáng độc lạ của đồng bào Khmer, những bàn dập hoa văn với đường nét, hoa văn tinh xảo. Vừa nhìn thấy hiện vật vừa được nghe thuyết minh, giúp em hiểu hơn về văn hóa của đồng bào Khmer”.

TIỂU ĐIỀN - PHẠM HOA