Tạo hành lang pháp lý cho doanh nghiệp phát triển

Không ít DN tư nhân khẳng định vị trí, thương hiệu trong nước và chinh phục thị trường nước ngoài. Đáng chú ý, KTTN có mặt với các dự án lớn, dự án trọng điểm của quốc gia vốn trước đây chỉ là "sân chơi" của DN Nhà nước. Không chỉ mở rộng sản xuất - kinh doanh, thương mại - dịch vụ, KTTN còn là đầu tàu thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất hàng hóa, thúc đẩy các thành phần kinh tế khác phải đổi mới, hoàn thiện năng lực. Với gần 1 triệu DN, khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, khu vực này hiện đóng góp 51% GDP, hơn 30% ngân sách Nhà nước, gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội, tạo hơn 40 triệu việc làm, chiếm hơn 82% tổng lao động nền kinh tế quốc gia.

Sự vươn lên mạnh mẽ của nhiều DN tư nhân không chỉ làm chủ thị trường nội địa, mà còn khẳng định thương hiệu Việt trên thị trường quốc tế. Đặt mục tiêu 5 tỷ USD doanh thu dịch vụ công nghệ thông tin trên thị trường nước ngoài vào năm 2030, FPT là một trong số DN lớn của Việt Nam chinh phục thị trường quốc tế, góp sức xây dựng thương hiệu Việt trên toàn cầu. Với Tập đoàn Viettel, Tổ chức định giá thương hiệu hàng đầu thế giới Brand Finance công bố là thương hiệu viễn thông mạnh thứ 2 thế giới, vượt qua nhiều nhà cung cấp dịch vụ viễn thông lớn, như: Swisscom (Thụy Sĩ), Jio (Ấn Độ), STC (Saudi Arabia)…

Dù có nhiều đóng góp cho nền kinh tế, nhưng KTTN vẫn đối mặt với không ít điểm nghẽn. Trong đó, còn bất cập, thiếu minh bạch, đồng bộ trong cơ chế hỗ trợ môi trường pháp lý giữa các cấp, ngành. Theo TS Tô Hoài Nam, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội DN nhỏ và vừa Việt Nam (VINASME), việc phân cấp, phân quyền, cắt giảm một số quy định, thủ tục hành chính, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, điều kiện kinh doanh còn chưa triệt để. Một số bộ, ngành, địa phương chưa thực sự quyết liệt, chủ động đồng hành cùng DN để tháo gỡ khó khăn.

Thời gian qua, Quốc hội ban hành nhiều đạo luật, nghị quyết quan trọng để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, chính sách, tạo đột phá, thúc đẩy kinh tế - xã hội nói chung, DN nói riêng phát triển mạnh mẽ. Với sự khuyến khích, hỗ trợ, định hướng cùng với sự tự tin, bản lĩnh, năng lực, kỹ thuật... lực lượng KTTN đã và đang chính thức đặt chân vào những siêu dự án lớn của đất nước, giữ vai trò chủ đạo tạo ra công ăn việc làm, thúc đẩy công nghiệp phụ trợ phát triển, nâng cao năng suất lao động. Sự hiện diện đó cho thấy, khu vực KTTN đã và đang sẵn sàng tăng tốc, bứt phá ngoạn mục, trở thành động lực hàng đầu cho tăng trưởng kinh tế. “Hiện là thời điểm mang tính quyết định. Trong đó, vai trò Nhà nước cần theo hướng mở đường, dẫn dắt và quan trọng nhất là xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi để DN tư nhân phát triển. Phải xây dựng một hệ thống thể chế mới. Luật Lao động hiện hành chủ yếu điều chỉnh lao động chân tay, nhưng hiện tại cần bổ sung, điều chỉnh để phù hợp với bối cảnh kinh doanh, sản xuất mới”- PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho biết.

Tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV thảo luận dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật DN, đại biểu Quốc hội Phan Đức Hiếu kiến nghị cần hạ độ tuổi tham gia góp vốn thành lập DN từ đủ 18 tuổi xuống còn đủ 16 tuổi. Theo ông, về độ tuổi lao động, luật đã cho phép người từ đủ 15 tuổi có thể tham gia lao động. Khoản 4, Điều 21, Bộ luật Dân sự cho phép người từ đủ 15 tuổi trở lên được tự xác lập và thực hiện giao dịch dân sự... Từ đó cho thấy, người từ đủ 16 tuổi có tiền, họ hoàn toàn có quyền sử dụng số tiền đó để góp vốn thành lập DN, thay vì đã bị giới hạn đến 18 tuổi.

 Liên quan đến các chính sách đối với DN, đại biểu Quốc hội Nguyễn Lâm Thành đề nghị bổ sung quy định ưu đãi đối với các DN hoạt động tại khu vực khó khăn, vùng miền núi và nơi có đồng bào dân tộc thiểu số. Ông nhấn mạnh, các hiệp định thương mại quốc tế dù có thể không quy định cụ thể, nhưng đều thừa nhận tính hợp pháp và chế độ ưu tiên, ưu đãi, hỗ trợ DN ở các vùng khó khăn, DN do người dân tộc thiểu số làm chủ. Nếu biết khai thác “điểm ưu đãi” này của luật, chúng ta có thể tạo lợi thế cạnh tranh cho sản phẩm Việt trong tiến trình hội nhập quốc tế...

Chỉ đạo thể chế hóa Nghị quyết 68/NQ/TW về phát triển KTTN, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu xây dựng đội ngũ doanh nhân thật sự trở thành "chiến sĩ" trên mặt trận kinh tế, tham gia thực chất trong thực hiện chính sách. Trong đó, Nhà nước quan tâm hỗ trợ DN nhỏ, siêu nhỏ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội có tư tưởng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo mạnh mẽ. Dành quỹ đất ưu tiên 5% - 10% tại các khu công nghiệp công nghệ cao cho startup thuê với giá ưu đãi; mở rộng mô hình sandbox pháp lý toàn quốc (khung pháp lý thử nghiệm có kiểm soát), cho phép thử nghiệm thực tế với fintech (ứng dụng và thực thi các công nghệ tài chính), AI, nông nghiệp số trong khung thời gian bảo vệ pháp lý. Có chính sách bảo vệ, hỗ trợ, khuyến khích, tôn vinh đội ngũ doanh nhân có lòng yêu nước, tinh thần dân tộc, ý thức tuân thủ pháp luật, có khát vọng vươn lên làm giàu cho bản thân và đất nước.

N.R