Trái xoài viết nên câu chuyện kinh tế Cù Lao Giêng

Nông dân xã Cù Lao Giêng thăm vườn xoài chuẩn bị thu hoạch.

Chuyển dịch cây trồng

Cù Lao Giêng - xã cù lao được bao quanh bởi sông Tiền, có nguồn nước ngọt dồi dào, có hệ thống kênh, rạch chằng chịt, đất đai màu mỡ thuận lợi cho trồng trọt và nuôi trồng thủy sản nước ngọt.

Từ năm 2010, thực hiện chủ trương chuyển dịch cơ cấu cây trồng từ đất trồng lúa kém hiệu quả và đất vườn tạp sang cây ăn trái để nâng cao giá trị trên cùng diện tích đất canh tác theo đề án, kế hoạch của tỉnh.

Kinh tế vườn ngày càng được phát huy và đi vào sản xuất ổn định, một số mặt hàng đã gắn được với thị trường thông qua liên kết sản xuất với hợp tác xã, các cơ sở thu mua và chế biến tại chỗ… giúp tăng giá trị sản xuất nông nghiệp từ vườn cây ăn trái.

Xoài được sản xuất theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt, đáp ứng yêu cầu của nhiều thị trường khó tính.

Bí thư Đảng ủy xã Cù Lao Giêng Võ Minh Nâng cho biết, tổng diện tích đất trồng cây ăn trái của xã là 4.198 ha, chiếm tỷ lệ 98,12% diện tích đất sản xuất nông nghiệp. Trong đó xoài được xem là thế mạnh của địa phương với diện tích 4.135,4 ha, chiếm 98,5% diện tích.

Thời gian qua, địa phương đã tập trung tuyên truyền cho nông dân hiểu về lợi ích của việc canh tác theo chuẩn VietGAP, GlobalGAP..., lợi ích khi có mã số vùng trồng và đã được sự đồng thuận của đông đảo nông dân.

Đến nay, toàn xã đã được cấp 32 mã số vùng trồng trên cây ăn trái với tổng diện tích 2.944 ha, chứng nhận VietGAP với diện tích trên 735 ha, GlobalGAP với diện tích 49,9 ha. Xoài cho thu hoạch 2 vụ/năm, năng suất trung bình cả năm đạt 18 - 25 tấn/ha.

Xoài tượng da xanh đạt chuẩn OCOP.

9 tháng năm 2025, sản lượng thu hoạch xoài trên địa bàn xã đạt trên 75.210 tấn, giá trung bình dao động từ 6.000 - 13.000/kg. Lợi nhuận trung bình từ 100 - 220 triệu đồng/ha. Xoài được xuất khẩu sang các thị trường khó tính như: Hoa Kỳ, Hàn Quốc, New Zealand, Úc, Trung Quốc…

Toàn xã có 3 hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực cây ăn trái, gồm: Hợp tác xã GAP Cù Lao Giêng, Hợp tác xã trái cây GAP Chợ Mới và Hợp tác xã Cồn Én. Trong đó, sản phẩm xoài tượng da xanh và xoài cát hạt lép (Hợp tác xã GAP Cù Lao Giêng) và sản phẩm xoài ba màu (Hợp tác xã trái cây GAP Chợ Mới) đã được chứng nhận OCOP.

Điểm sáng kinh tế tập thể

Tính đến cuối tháng 8/2025, các hợp tác xã đã liên kết với công ty xuất khẩu xoài được trên 2.000 tấn, trong đó xoài tượng xanh trên 1.680 tấn. Hợp tác xã GAP Cù Lao Giêng đã phát huy vai trò đầu mối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp trong sản xuất và tiêu thụ xoài.

Xoài tượng da xanh đã đem đến cuộc sống mới khởi sắc cho người dân xã Cù Lao Giêng.

Từ hội quán với vài chục thành viên ban đầu, các anh, các chú nông dân quyết tâm thành lập hợp tác xã để tháo gỡ khó khăn đầu ra cho trái xoài. Bước ngoặt này được thực hiện ngay thời điểm dịch COVID-19 khi hàng hóa bị động bởi thị trường Trung Quốc.

Giám đốc Hợp tác xã GAP Cù Lao Giêng Nguyễn Minh Hiền thông tin, hợp tác xã hiện có 51 thành viên chính thức, 243 thành viên liên kết. Trong hành trình chuyển mình bứt phá, đơn vị được dự án GIZ hỗ trợ máy sấy xoài năng lượng mặt trời, máy cô đặc chân không xoài; Quỹ toàn cầu hóa nông thôn mới SF hỗ trợ máy sấy xoài, 1 nhà lưới. Từ đó, Hợp tác xã dần xây dựng thương hiệu các sản phẩm chế biến từ xoài như: bánh tráng xoài, xoài sấy, nước ép xoài, rau câu xoài… để tăng giá trị trái xoài.

Ông Đặng Văn Phước, thành viên Hợp tác xã cho biết, dù chỉ có 5.000m2 đất trồng xoài, nhưng nhờ đầu ra ổn định nên ông vẫn có thu nhập khá. “Vào hợp tác xã, tôi được tiếp cận nhiều kỹ thuật mới, năng suất xoài tăng hơn 53% so với quy cách trồng theo kinh nghiệm, toàn bộ được bao tiêu nên rất yên tâm”, ông Phước chia sẻ.

Khu du lịch Cồn Én - một trong những điểm thu hút đông du khách của xã Cù Lao Giêng.

Gắn kết du lịch

Theo Bí thư Đảng ủy xã Cù Lao Giêng Võ Minh Nâng, thế mạnh của địa phương là nông nghiệp và du lịch sinh thái. Do đó, chú trọng phát triển nông nghiệp xanh và sạch gắn với phát triển du lịch là hướng đang được địa phương đẩy mạnh nhằm thu hút du khách trong và ngoài tỉnh.

Bên cạnh đó, xã Cù Lao Giêng còn có tiềm năng lớn về du lịch tâm linh với 24 cơ sở thờ tự đa tôn giáo, nhiều ngôi đình được công nhận di tích cấp tỉnh; Cột Dây Thép được công nhận Di tích cấp quốc gia... Đầu năm đến nay, xã Cù Lao Giêng đã đón 114.600 lượt khách du lịch.

Du khách tìm hiểu về nghề đóng ghe xuồng truyền thống.

Thời gian gần đây, nhiều làng nghề truyền thống trong xã đang bị mai một đã có cơ hội vực dậy nhờ các hoạt động du lịch kết nối dẫn khách đến tham quan, tìm hiểu.

Trong hành trình này còn có các điểm đến là nhà cổ, đền thờ, thăm vườn cây ăn trái và thưởng thức xoài đặc sản. Nông dân trồng xoài cũng là hướng dẫn viên, đón khách tham quan bằng xe lôi, xe kéo cải tiến. Họ trực tiếp chia sẻ về cách làm ăn, giới thiệu vị ngon của trái xoài đặc sản trên đất cù lao.

Khách du lịch thưởng thức xoài đặc sản tại điểm tham quan nhà cổ trăm năm.

Cây ăn trái không chỉ là mặt hàng nông sản tiêu thụ đơn thuần, mà thời gian tới sẽ là sản phẩm du lịch của xã Cù Lao Giêng, được địa phương khuyến khích nông dân sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, hướng đến tiêu chí của từng nước xuất khẩu.

“Địa phương đề xuất tỉnh đưa xã Cù Lao Giêng vào quy hoạch chung về du lịch để kết nối vào các tour tuyến du lịch của tỉnh nhằm phát triển các sản phẩm du lịch nông nghiệp sinh thái, du lịch trải nghiệm gắn với các vườn cây ăn trái, giúp nâng cao giá trị kinh tế và quảng bá hình ảnh thêm hiệu quả”, Bí thư Đảng ủy xã Cù Lao Giêng Võ Minh Nâng cho biết.

Bài, ảnh: MỸ HẠNH