N.T.H.T và con
Trình bày sự việc đến Báo An Giang, bà Nguyễn Thị Th. (sinh năm 1976, ngụ xã Tân An, TX. Tân Châu, tỉnh An Giang) cho biết, chị ruột bà (Nguyễn Thị Ph., mẹ cháu N.T.H.T) nhiều năm mắc bệnh, gần như phó thác T. cho bà chăm sóc. Cha T. lao động ở xa, thỉnh thoảng gửi tiền về, đến khi vợ mất (năm 2020), không liên lạc được với ông nữa. Năm 2022, khi T. đang học lớp 8, bà Th. thấy cháu có dấu hiệu lạ (tâm tính thay đổi, cơ thể khác thường). Theo phiếu siêu âm ngày 12/10/2023, Bệnh viện Đa khoa khu vực tỉnh An Giang xác định, N.T.H.T có thai khoảng 27 tuần.
“Tôi truy hỏi, cháu T. cho biết có thai với L.M.H. (anh của bạn học, ngụ cùng xã Tân An). Trực tiếp nói chuyện với mẹ của H., nhưng tôi không nhận được thiện chí cùng giải quyết vụ việc. Tôi trình báo sự việc đến công an địa phương, họ tiếp nhận vụ việc nhưng cho biết “do 2 cháu chỉ khoảng 14 tuổi, cần làm rõ các bước vụ việc”.
Ngày 14/12/2023, T. sinh đứa bé gái. Tôi yêu cầu sớm xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật; buộc cháu H. có trách nhiệm, nghĩa vụ với T. và con gái. Đặc biệt, làm rõ ngày sinh 24/4/2009 của cháu H. có dấu hiệu sai lệch. Tôi biết chị của H. đã 22 - 23 tuổi, em H. sinh năm 2007, nên H. không thể nhỏ tuổi hơn em được” - bà Nguyễn Thị Th. bức xúc.
Trao đổi với Báo An Giang, luật gia Trần Bửu Tài (Ủy viên thư ký Hội Luật gia tỉnh) cho biết, pháp luật quy định, người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi là đối tượng chưa đủ nhận thức rõ ràng về kiến thức xã hội, tâm sinh lý đang phát triển chưa ổn định. Vì vậy, nếu người trên 18 tuổi phát sinh quan hệ tình dục tự nguyện với người từ 13 đến dưới 16 tuổi thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Điều 145 Bộ luật Hình sự 2015 quy định tội danh “Giao cấu” hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, có thể bị phạt tù từ 1 - 5 năm. Như vậy, người dưới 18 tuổi quan hệ với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi tự nguyện thì không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này. Cũng theo Điều 145, nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 3 - 10 năm: Phạm tội 2 lần trở lên; với 2 người trở lên; có tính chất loạn luân; làm nạn nhân có thai.
Quan hệ tình dục với người dưới 18 tuổi dẫn đến bị hại có thai mà bị hại có độ tuổi từ đủ 16 tuổi trở lên và tự nguyện thực hiện hành vi, phải có nghĩa vụ nuôi dưỡng, chăm sóc cho mẹ và trẻ theo quy định của pháp luật về hôn nhân, gia đình. Bên cạnh đó, phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại về danh dự, sức khỏe bị xâm phạm... Pháp luật hiện hành quy định, nam quan hệ tình dục với nữ 17 tuổi (cả 2 đều độc thân, tự nguyện), nhưng không tiến đến hôn nhân, mà có con thì không bị xem là vi phạm pháp luật.
Tuy nhiên, người có hành vi giao cấu với người dưới 16 tuổi (kể cả người đó đồng ý) và từ 16 tuổi trở lên mà trái ý muốn của họ, hoặc người đang có vợ, có chồng và người chưa có vợ chồng mà kết hôn, chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có vợ, có chồng thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Với trường hợp nói trên, bà Th. là người trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc cháu T., cũng là dì ruột, có thể làm thủ tục theo quy định để làm người giám hộ. Điều 58 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về quyền và nghĩa vụ của người giám hộ.
Trong đó, đại diện người được giám hộ trong xác lập, thực hiện giao dịch dân sự và thực hiện các quyền khác theo quy định của pháp luật nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ. Nếu cho rằng L.M.H không phải sinh ngày 24/4/2009, bà Th. có thể yêu cầu cơ quan công an thực hiện giám định để xác định tuổi thật của L.M.H. Tuy nhiên, để đạt được yêu cầu, đương sự phải thực hiện các bước theo đúng quy định của pháp luật.
Nếu 2 người đều từ đủ 13 đến dưới 18 tuổi có quan hệ tình dục tự nguyện, thì pháp luật không xử lý. Trước khi phiền trách và lên án trẻ nhẹ dạ, nông nổi, dại khờ, mỗi gia đình phải thấy được trách nhiệm giáo dục, quản lý của mình. Trong đó, gia đình cần trang bị cho trẻ em về tình dục an toàn, thực hiện kỹ năng giữ gìn thân thể, các biện pháp phòng, chống xâm hại tình dục và thoát hiểm, đặc biệt là kiến thức cơ bản về pháp luật.
N.R