Bàn giải pháp quản lý người cai nghiện dưới 18 tuổi

Tòa án nhân dân TP. Long Xuyên cho biết, từ đầu năm đến nay, tòa án đã thụ lý, xem xét và áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc 36 trường hợp, trong đó có 13 trường hợp người chưa thành niên. Vấn đề khó khăn chung hiện nay là các điều kiện cơ sở vật chất, phòng ở và các trang thiết bị theo quy định của pháp luật đối với đối tượng từ đủ 12 đến 18 tuổi tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh chưa đáp ứng yêu cầu, chưa phù hợp với đặc điểm đối tượng vị thành niên và quy định của Luật Trẻ em. Cơ sở cũng chưa đủ bác sĩ nên việc khám, chữa bệnh cho người nghiện ma túy gặp nhiều khó khăn.

Trước thực trạng nêu trên, Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh đề xuất xây dựng phương án thực hiện cải tạo lại nhà ở, khu quản lý hiện có và các công trình phụ trợ liên quan để tiếp nhận, quản lý cai nghiện bắt buộc đối với người nghiện ma túy từ đủ 12 đến dưới 18 tuổi theo Nghị định 116/2021/NĐ-CP, ngày 21/12/2021 của Chính phủ và Quyết định 2084/QĐ-UBND, ngày 18/8/2022 của UBND tỉnh, với sức chứa 100 học viên (80 nam, 20 nữ).

Các giải pháp cho người cai nghiện dưới 18 tuổi nên là giáo dục, hướng dẫn lao động

Với đặc thù lứa tuổi ngày càng trẻ hóa và phức tạp, nhạy cảm trong tâm lý nên việc quản lý các đối tượng nghiện từ 12 đến 18 tuổi gặp nhiều khó khăn hơn so đối tượng thành niên. Là đơn vị có nhiều năm kinh nghiệm trong quản lý đối tượng nghiện dưới 18 tuổi, Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội (Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) TP. Hồ Chí Minh) đã chia sẻ kinh nghiệm của đơn vị trong công tác này.

Theo đó, thành phố đã bố trí riêng Trung tâm Giáo dục - Dạy nghề Thanh thiếu niên 2, với quy mô 1.000 người để dễ quản lý người nghiện dưới 18 tuổi. Việc này có ưu điểm là bóc tách được những đối tượng học viên có nhiều tiền án, tiền sự, đi cai nghiện nhiều lần, khắc phục tình trạng học viên cá biệt chèn ép, bắt các học viên nhỏ hơn cung phụng, phục vụ hoặc xúi giục không chấp hành các nội quy của cơ sở cai nghiện - một trong những nguyên nhân gây mất an ninh trật tại cơ sở cai nghiện.

Đồng thời, thường xuyên tổ chức lấy phiếu dân chủ trong học viên để kịp thời phát hiện những vấn đề bất cập trong công tác quản lý để có  giải pháp phù hợp. Về phương pháp tổ chức cai nghiện cho các đối tượng thanh, thiếu niên chủ yếu tập trung công tác giáo dục, tư vấn, tham vấn, động viên, học văn hóa, học nghề và sau khi tái hòa nhập cộng đồng về địa phương tiếp tục quan tâm hỗ trợ giúp đỡ vay vốn, tạo việc làm để các em sớm ổn định cuộc sống.

Tiếp thu ý kiến đóng góp của một số đơn vị và cơ quan, ban, ngành có liên quan (công an, tòa án, trung tâm y tế các địa phương, Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh), Sở LĐ-TB&XH đã đề xuất một số giải pháp cơ bản để thực hiện tốt hơn công tác quản lý cai nghiện ma túy, đặc biệt là đối tượng dưới 18 tuổi trong thời gian tới, như: Tăng cường công tác tuyên truyền sâu rộng nhằm làm thay đổi nhận thức của cán bộ, người dân, nhất là người nghiện ma túy và gia đình họ, về chủ trương, chính sách đổi mới trong Luật Phòng, chống ma túy năm 2021. Từ đó, giúp người nghiện ma túy hợp tác tốt hơn với chính quyền địa phương trong việc đăng ký cai nghiện ma túy tự nguyện.

Các cấp, ngành tăng cường phối hợp trong công tác lập hồ sơ đối tượng áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc. Sở LĐ-TB&XH, Công an tỉnh, Sở Y tế phối hợp các ngành liên quan tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo tăng cường phối hợp trong công tác lập hồ sơ đối tượng áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, vừa đảm bảo nhanh, gọn, rút ngắn thời gian, đúng quy định pháp luật, vừa phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh.

Sở LĐ-TB&XH kiến nghị xây dựng nghị quyết thay thế Nghị quyết 05/2020/NQ-HĐND, ngày 5/5/2020 về quy định chế độ hỗ trợ, mức đóng góp đối với người nghiện ma túy cai nghiện tự nguyện trên địa bàn tỉnh An Giang; nghị quyết quy định về chế độ phụ cấp đặc thù cho cán bộ làm việc tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh. Đồng thời, thực hiện chính sách luân phiên bác sĩ đang làm việc tại các cơ sở y tế trên địa bàn 11 huyện, thị xã, thành phố vào làm việc có thời hạn tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh; phân bổ kinh phí xây dựng cơ bản để sửa chữa, mua sắm trang thiết bị tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh để tiếp nhận, quản lý, cai nghiện ma túy cho đối tượng từ đủ 12 đến dưới 18 tuổi theo quy định. Cùng với đó, cần có cơ chế, chính sách cụ thể khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư, tham gia công tác cai nghiện tự nguyện tại gia đình, cộng đồng nhằm giảm tải áp lực của Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh.

NGỌC GIANG