
Người dân thực hiện giãn cách xã hội nhằm ngăn chặn COVID-19 lây lan tại Munich, Đức tháng 1/2021. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN
Thợ làm tóc Marion Alemeier vẫn còn nhớ ngày 23/3/2020. Đó là ngày thứ hai của đợt phong tỏa đầu tiên tại Đức nhằm ngăn chặn COVID-19 lây lan. Bộ trưởng Kinh tế Peter Altmaier và Bộ trưởng Tài chính khi đó Olaf Scholz đã đưa ra các cam kết mạnh mẽ.
Trong bài giải thích về gói hỗ trợ khẩn cấp cho các doanh nghiệp siêu nhỏ và cá nhân tự kinh doanh, ông Scholz nói: "Điều vô cùng quan trọng là chúng tôi đang mang đến khoản trợ cấp, chứ không phải khoản vay. Điều này có nghĩa là không cần phải hoàn trả". Bên cạnh đó, ông Altmaier khẳng định chắc nịch: “Sẽ không có ai bị bỏ lại phía sau!”.
Theo kênh DW (Đức), ở thời điểm đó, những người tự kinh doanh như Alemeier có thể nộp đơn xin trợ cấp 9.000 euro, các doanh nghiệp có tối đa 10 nhân viên có thể nhận được tới 15.000 euro, còn 25.000 euro sẽ được dành cho các công ty có từ 10 - 50 nhân viên. Đối với nhiều người, khoản hỗ trợ tài chính này là một cứu cánh vào thời điểm đó, hoặc ít nhất là sự giúp đỡ to lớn.
Alemeier nhận được 9.000 euro (274 triệu đồng) tiền hỗ trợ khẩn cấp, số tiền mà cô rất cần bởi trong hơn 1,5 tháng trước đó cô đã mất hết thu nhập. Mãi đến ngày 4/5/2020, các quy định giãn cách xã hội mới được nới lỏng ở Đức và tiệm làm tóc mới được phép hoạt động trở lại.
Hơn 5 năm trôi qua, giờ đây Marion Alemeier mang trong mình cảm giác bị bỏ rơi.
Có thông báo rằng khoản trợ cấp được phê duyệt dựa trên ước tính về nhu cầu bù đắp “khoảng trống thanh khoản” do đại dịch gây ra. Bộ Kinh tế Đức ước tính rằng trong tổng số khoảng 13 tỷ euro mà chính phủ liên bang và các bang đã chi cho gói hỗ trợ khẩn cấp từ tháng 3 đến tháng 6/2020, có tới 5 tỷ euro đã bị chi vượt so với thực tế cần thiết.
Kết quả là, hàng chục nghìn yêu cầu hoàn trả đã được gửi đi. Marion Alemeier là một trong số những người nhận được yêu cầu. Cô cần phải hoàn trả 7.000 euro.
Alemeier đã khởi kiện quyết định hành chính này và giành phần thắng, nhưng chính quyền bang North Rhine-Westphalia vẫn yêu cầu cô trả lại một nửa số tiền, tức 3.500 euro, để dàn xếp vụ việc.
Điều khiến các chủ doanh nghiệp nhỏ và người tự kinh doanh ở Đức bất bình nhất là hệ thống quy định chồng chéo giữa các bang, khi mỗi nơi lại xử lý vấn đề hoàn trả theo một cách khác nhau. Ở Bavaria và Baden-Württemberg, những người bị ảnh hưởng không thể kháng cáo mà buộc phải khởi kiện ngay lập tức.
Mới đây, Tòa hành chính bang Baden-Württemberg đã ra phán quyết có lợi cho các doanh nhân trong 5 vụ kiện: họ không phải hoàn trả khoản tiền hỗ trợ nhận được trong thời kỳ đại dịch COVID-19.
Tại bang North Rhine-Westphalia, các điều khoản hoàn trả đã thay đổi tới 15 lần chỉ trong vài tuần trên trang web.
Luật sư Rainer Hermann, hiện đang hỗ trợ gần 11.000 người đang đấu tranh chống lại các yêu cầu hoàn trả bao gồm cả Marion Alemeier, cho rằng chính phủ liên bang lẽ ra nên đặt ra những điều kiện thống nhất cho các gói cứu trợ khẩn cấp, còn 16 bang chỉ đóng vai trò thực thi, nhằm tránh tình trạng hỗn loạn trong hệ thống.
Ông cũng nhận định các mẫu đơn cần được soạn rõ ràng, dễ hiểu, cung cấp đủ thông tin. Cuối cùng, ông nhấn mạnh rằng chính quyền cần coi người dân là đối tác và phải sẵn sàng đối thoại xây dựng.
Sau đó, ông đề cập đến nước láng giềng Bỉ đã ban hành chương trình hỗ trợ được điều chỉnh, mở rộng hoặc thu hẹp gần như mỗi tháng khiến mọi thứ diễn ra trơn tru và người dân chỉ cần đăng ký, không có ai phàn nàn.
Theo TTXVN