Với những đóng góp tích cực của các nước thành viên, trong đó có Việt Nam, ASEAN tiếp tục khẳng định là một hình mẫu thành công về hợp tác và liên kết khu vực, có vai trò và uy tín ngày càng cao trên trường quốc tế. Gần 60 năm hình thành và phát triển, ASEAN đã gặt hái được những thành tựu đáng tự hào khi không ngừng đẩy mạnh hợp tác nội khối một cách toàn diện và đi vào chiều sâu, mở rộng, tăng cường quan hệ với nhiều đối tác trên thế giới, khởi xướng thành công và giữ vai trò chủ đạo trong nhiều cơ chế hợp tác của khu vực.
Khát vọng vươn tầm
Năm 2015, Cộng đồng ASEAN - Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (Hiệp hội) chính thức được hình thành với ba trụ cột về chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội, đánh dấu bước phát triển về chất, đưa ASEAN trở thành một thực thể chính trị-kinh tế mạnh mẽ và gắn kết đối với hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở Đông Nam Á và châu Á-Thái Bình Dương. Vượt qua những biến động khôn lường của tình hình thế giới, những năm qua, ASEAN giữ vững đà xây dựng cộng đồng, duy trì đoàn kết, thống nhất, tiếp tục phát triển năng động và hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu, khẳng định vai trò trung tâm ở khu vực.
Hợp tác chính trị-an ninh được thúc đẩy sâu rộng và toàn diện trên tất cả các kênh ngoại giao, quốc phòng, an ninh, tư pháp; khẳng định vai trò và đóng góp quan trọng của ASEAN đối với hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực. Quan hệ đối ngoại của ASEAN tiếp tục phát triển mạnh khi ngày càng nhiều đối tác đề nghị thiết lập, nâng cấp quan hệ với ASEAN, mở rộng hợp tác thực chất, nhất là trong lĩnh vực mới như tăng trưởng xanh, chuyển đổi số, ứng phó biến đổi khí hậu...
Tháng 5/2025, Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 cùng bốn chiến lược về chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội và kết nối được thông qua, nhấn mạnh sự đoàn kết, tự cường, chủ động, phát triển bền vững và bao trùm của ASEAN, đồng thời đề cao vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực và trên trường quốc tế.
Với việc thông qua Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 cùng tâm thế chủ động, ASEAN không chỉ sẵn sàng vượt qua những thách thức khó lường sắp tới mà còn nắm bắt những cơ hội để tiếp tục vươn lên mạnh mẽ. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định, ASEAN hiện là nền kinh tế lớn thứ 5 trên thế giới, với Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đạt gần 4.000 tỷ USD và dân số gần 700 triệu người, dự báo đến năm 2030 sẽ trở thành nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới.
Trên cơ sở những thành tựu đáng tự hào đã đạt được trong gần 60 năm qua, ASEAN hoàn toàn có cơ sở để tin tưởng vào một tương lai phát triển rực rỡ những năm tới, nhất là trong lĩnh vực kinh tế. Với Khu vực Thương mại Tự do ASEAN, Cộng đồng Kinh tế ASEAN và mạng lưới ngày càng mở rộng của các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, ASEAN đang đứng trước những cơ hội rộng mở để phát triển kinh tế, thúc đẩy dòng chảy thương mại-đầu tư mạnh mẽ, tăng cường kết nối khu vực, từ đó đưa Đông Nam Á trở thành trung tâm của tăng trưởng bền vững.
Trong 30 năm đồng hành kể từ khi gia nhập “mái nhà chung” ASEAN, Việt Nam và Hiệp hội đã cùng nhau đi qua những thời khắc trọng đại, từ việc hiện thực hóa mục tiêu ASEAN với 10 nước thành viên, ký kết Hiến chương ASEAN, thành lập Cộng đồng ASEAN và gần đây nhất là thông qua Tầm nhìn ASEAN 2045. Trên chặng đường sắp tới của ASEAN, Việt Nam tiếp tục kiên định cùng các nước thành viên thúc đẩy tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045.
Đại sứ Tôn Thị Ngọc Hương, Trưởng Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại ASEAN khẳng định, mục tiêu đề ra trong Tầm nhìn ASEAN 2045 tương đồng với khát vọng phát triển đất nước, vươn mình của Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Việt Nam vừa có lợi ích, vừa có trách nhiệm và sẽ không ngừng nỗ lực đóng góp thực hiện thành công các mục tiêu này.
Đoàn kết là sức mạnh
Tình hình thế giới tiếp tục diễn biến nhanh chóng, khó lường. Những chuyển động phức tạp “phủ bóng” lên môi trường địa chiến lược toàn cầu. Từ cạnh tranh giữa các nước lớn, xung đột lan rộng tại nhiều khu vực, trong đó cuộc chiến tại Ukraine chưa tìm thấy lối thoát hay tình hình Trung Đông tiếp tục bất ổn…, đến các hành động vi phạm luật pháp quốc tế, hành vi sử dụng và đe dọa sử dụng vũ lực nhất là nhằm vào cơ sở hạ tầng dân sự diễn ra ngày càng đáng báo động, làm xói mòn lòng tin và suy yếu trật tự dựa trên luật pháp quốc tế.
Cùng với đó, những lo ngại về bất ổn kinh tế ngày càng gia tăng, trong bối cảnh biến động lớn từ chủ nghĩa bảo hộ thương mại, cuộc chiến thuế quan, phân tách công nghệ và phân mảnh chuỗi cung ứng. Chưa kể, các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng… hay mối đe dọa từ tội phạm xuyên quốc gia trong khu vực, nhất là lừa đảo trực tuyến cũng đang ảnh hưởng sâu sắc các nỗ lực xây dựng cộng đồng vững mạnh của ASEAN.
Theo các chuyên gia, hơn bao giờ hết, ASEAN cần tiếp tục giữ vững tinh thần đoàn kết, phát huy vai trò trung tâm, đề cao tuân thủ các nguyên tắc và chuẩn mực ứng xử chung.
Giữa một bức tranh toàn cảnh thế giới còn nhiều gam màu xám của cạnh tranh, đối đầu, xung đột… thì ASEAN nổi lên như một điểm sáng, là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái. Với nền tảng là những kinh nghiệm và thành tựu đã đạt được trong những năm qua, ASEAN tự tin tiếp tục vượt qua khó khăn, khẳng định bản lĩnh, hướng tới xây dựng tương lai tự cường.
Đọc nhiều
