Một trong những bức ảnh chân thực và đáng nhớ nhất ghi lại khoảnh khắc năm 1972, cố họa sỹ Bùi Xuân Phái ngồi trên gác xép, cạnh những đồ đạc nát hỏng sau khi ngôi nhà ông tại 87 Thuốc Bắc bị bom rơi trúng. Nhiều bức tranh cũng chịu số phận tương tự. (Ảnh: BTC)
Trong khuôn khổ Lễ trao Giải Bùi Xuân Phái-Vì tình yêu Hà Nội do Báo Thể thao & Văn hóa diễn ra ngày 7-10 tới đây tại Trung tâm Thông tấn Quốc gia (số 5, Lý Thường Kiệt, Hà Nội), triển lãm ảnh đặc biệt của Trần Chính Nghĩa, con trai cố nhiếp ảnh gia Trần Văn Lưu sẽ công bố 30 trong số 101 bức hình về Bùi Xuân Phái mà gần như chưa ai biết đến.
Cố nghệ sĩ Trần Văn Lưu trước là một nhiếp ảnh gia thời chiến có tiếng và là bạn thân của cố họa sỹ Bùi Xuân Phái. Trần Chính Nghĩa thường theo chân bố để tới chụp ảnh cho “bác Phái,” nhờ đó mà anh ghi lại nhiều khoảnh khắc thường nhật, những bức tranh ông vẽ và cả bức ảnh chân dung mà sau này bà Phái xin để làm ảnh thờ cho chồng.
Bộ ảnh này có tên “Bùi Xuân Phái - Trăm năm một tình yêu Hà Nội,” ra mắt nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh họa sỹ Bùi Xuân Phái và 1010 năm Thăng Long-Hà Nội. Những bức hình đen trắng mang lại sự sống động cho cuộc đời nghệ thuật của Bùi Xuân Phái từ những năm 1970 đến khi ông qua đời năm 1988.
Ảnh anh Trần Chính Nghĩa chụp cho 'bác Phái' để ông dán vào y bạ của mình. (Ảnh: BTC)
Bên cạnh bức ảnh năm 1972, một câu chuyện xúc động khác ghi lại khoảnh khắc Bùi Xuân Phái cần chụp một bức ảnh chứng minh thư để dán vào y bạ tại Bệnh viện Việt-Xô. Ông đã nhờ Trần Chính Nghĩa đến chụp cho mình.
Vì nhà không có bức tường nào để làm nền, chỉ toàn tranh và tranh, anh đã chọn nền xanh của bức “Chèo” ông vẽ năm 1961 để làm phông. Khi thấy bức ảnh, “bác Phái” tâm đắc và khen rằng anh chụp hợp quá, vừa có hồn, vừa không bị gầy quá, hợp để dán vào y bạ.
Xuất hiện nhiều nhất trong buổi triển lãm là hình chụp lại quá trình chuẩn bị, diễn biến cuộc triển lãm cá nhân đầu tiên của Bùi Xuân Phái do Hội Mỹ thuật tổ chức năm 1984. Các bức hình chụp khoảnh khắc thường nhật của ông khi đang vẽ tranh tại sân chung của căn nhà 87 Thuốc Bắc, trước cửa nhà riêng hoặc ngồi nghỉ ngơi bên những tác phẩm của mình. Thời gian này, Trần Chính Nghĩa liên tục tới nhà riêng của “bác Phái” để chụp hình các bức tranh.
Những bức ảnh chụp Bùi Xuân Phái năm 1984. (Ảnh BTC)
Những bức ảnh do anh Nghĩa chụp cho cố họa sỹ Bùi Xuân Phái mỗi khi gặp giống như thay cho lời chào. Hễ được chụp hình người họa sỹ tài hoa là anh không ngần ngại “đốt” không biết bao nhiêu cuộn phim, tất cả xuất phát từ sự quý mến, kính trọng cho ông.
Triển lãm nằm trong khuôn khổ Lễ trao Giải Bùi Xuân Phái-Vì tình yêu Hà Nội lần 13, năm 2020 do báo Thể thao và Văn hóa tổ chức hướng về Kỷ niệm 1010 năm Thăng Long-Hà Nội. Đây cũng là dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh danh họa Bùi Xuân Phái (1-9-1920 - 2020). Triển lãm sẽ trưng bày đến hết Chủ Nhật, 11-10-2020.
Theo MINH ANH(Vietnam+)