Hàng hóa nhập khẩu giá trị thấp không được miễn thuế giá trị gia tăng từ 18/2

Ngày 15/2, Tổng cục Hải quan thông tin về việc triển khai thu thuế giá trị gia tăng theo Quyết định số 01/2025/QĐ-TTg ngày 3/1/2025 của Thủ tướng Chính phủ.

Theo đó, kể từ ngày 18/2, hàng hóa nhập khẩu có giá trị thấp được gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh sẽ không còn được hưởng chính sách miễn thuế giá trị gia tăng. Quyết định số 01/2025/QĐ-TTg chính thức bãi bỏ Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg ngày 30/11/2010 về mức giá trị hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh được miễn thuế.

Phù hợp với tình hình mới

Theo Tổng cục Hải quan, Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg trước đây nhằm tạo điều kiện cho việc giao thương quốc tế và thúc đẩy sự phát triển của dịch vụ chuyển phát nhanh. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện tại, các quy định của pháp luật về thuế, sự phát triển của thương mại điện tử và thông lệ quốc tế đã có nhiều thay đổi, đòi hỏi sự điều chỉnh chính sách để phù hợp với tình hình mới.

Điều đáng chú ý là, cả Luật Thuế giá trị gia tăng hiện hành và Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15 vừa được Quốc hội thông qua đều không có quy định về miễn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị thấp. Điều này tạo ra sự không thống nhất trong hệ thống pháp luật và ảnh hưởng đến việc quản lý thu thuế.

Trước đó vào ngày 11/11/2024, Bộ Tài chính đã có Tờ trình Thủ tướng Chính phủ số 291/TTr-BTC về dự thảo Quyết định bãi bỏ Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg. Ngày 12/11/2024, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 218/NQ-CP trong đó giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương trình Thủ tướng Chính phủ bãi bỏ quy định tại Quyết định này.

Trên cơ sở đó, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã chỉ đạo Bộ Tài chính khẩn trương chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương liên quan trình Thủ tướng Chính phủ bãi bỏ quy định tại Quyết định theo đúng yêu cầu đồng thời đảm bảo hồ sơ, thủ tục theo quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Động thái này được đánh giá là phù hợp với chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước về cơ cấu lại nguồn thu, mở rộng cơ sở thuế. Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị đã nhấn mạnh việc hoàn thiện chính sách thu, bao quát toàn bộ các nguồn thu, mở rộng cơ sở thu, nhất là các nguồn thu mới, phù hợp với thông lệ quốc tế.

Việc bãi bỏ Quyết định số 78/2010/QĐ-TTg dự kiến sẽ mang lại nhiều lợi ích. Ước tính, nếu hàng hóa có trị giá nhỏ dưới 1 triệu đồng áp dụng mức thuế suất giá trị gia tăng là 10%, số thu ngân sách Nhà nước có thể tăng khoảng 2,7 nghìn tỷ đồng. Quy định mới tạo ra sự cạnh tranh công bằng giữa hàng hóa trong nước và hàng hóa nhập khẩu, thúc đẩy sản xuất trong nước. Và, chính sách đồng bộ với xu hướng của nhiều quốc gia trên thế giới trong việc thu thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa nhập khẩu giá trị thấp.

Triển khai từng bước

Tuy nhiên, Cơ quan Hải quan nhìn nhận việc triển khai thu thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa nhập khẩu giá trị thấp đặt ra không ít thách thức. Hiện tại, hệ thống khai báo hải quan và các quy trình liên quan chưa được thiết kế để xử lý việc thu thuế này một cách hiệu quả.

Theo quy định tại Thông tư số 191/2015/TT-BTC và Thông tư số 56/2019/TT-BTC, hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh được chia thành ba nhóm: Tài liệu, chứng từ không có giá trị thương mại; Hàng hóa có trị giá hải quan trong định mức miễn thuế nhập khẩu và không thuộc mặt hàng phải có giấy phép nhập khẩu, kiểm tra chuyên ngành; Hàng hóa không thuộc nhóm 1, nhóm 2.

Để thực hiện việc thu thuế giá trị gia tăng, Cơ quan Hải quan cho biết cần nâng cấp Hệ thống VNACCS để bổ sung chức năng tính thuế trên tờ khai MIC, MEC (đường không, đường biển) và hướng dẫn khai báo, thu thuế trên tờ khai giấy (đường bộ, đường sắt) phù hợp với quy định tại Thông tư 191.

Hiện tại, Tổng cục Hải quan cho hay đang triển khai thực hiện Hợp đồng về "Xây dựng Hệ thống xử lý thông quan khi VNACCS/VCIS gặp sự cố (Hệ thống khai Hải quan từ xa)." Tuy nhiên, hệ thống này chưa có chức năng tính thuế, do đó Cơ quan Hải quan đang thương thảo với nhà thầu để bổ sung các chức năng tiếp nhận, tính thuế đối với tờ khai xuất khẩu, nhập khẩu trị giá thấp.

Trong thời gian chờ ban hành Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 56/2019/TT-BTC và nâng cấp hệ thống, Tổng cục Hải quan dự kiến trình Bộ Tài chính có văn bản hướng dẫn thực hiện tạm thời.

Đối với hàng hóa nhập khẩu nhóm 2 vận chuyển qua đường không, đường biển, doanh nghiệp chuyển phát nhanh khai hải quan điện tử trên Hệ thống VNACCS, tính thuế giá trị gia tăng phải nộp và xuất trình cho cơ quan hải quan theo Mẫu số 02-BKTKTGT, bổ sung thông tin về "Tổng trị giá hải quan", "Thuế suất thuế giá trị gia tăng" và "Số tiền thuế giá trị gia tăng."

Đối với hàng hóa nhập khẩu nhóm 2 vận chuyển qua đường bộ, đường sắt, doanh nghiệp chuyển phát nhanh khai tờ khai hải quan theo mẫu HQ/2015/NK, bổ sung thông tin về thuế giá trị gia tăng.

Mặc dù phương án này có thể đảm bảo thu đúng chính sách, nhưng Cơ quan Hải quan cho biết vẫn tồn tại một số nhược điểm, như không thuận lợi trong việc quản lý, thống kê số liệu và tăng khối lượng công việc cho cán bộ hải quan.

Bên cạnh đó, việc thực hiện quyết định này cũng có thể gây ra một số khó khăn cho doanh nghiệp và người dân. Tổng cục Hải quan thông tin tới các doanh nghiệp cần điều chỉnh quy trình khai báo hải quan và chuẩn bị cho việc nộp thuế giá trị gia tăng.

Để giảm thiểu những khó khăn này, Tổng cục Hải quan cam kết sẽ hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp và người dân. Tổng cục đã chuẩn bị nội dung, tài liệu, sẵn sàng hỗ trợ khi gặp khó khăn, vướng mắc thông qua Tổng đài hỗ trợ: 19009299, nhánh số 2 và hộp thư điện tử địa chỉ bophanhotrotchq@customs.gov.vn.

Phía Tổng cục Hải quan cho biết sẽ kịp thời đăng tải các thông tin liên quan đến việc thực hiện Quyết định số 01/2025/QĐ-TTg trên Cổng thông tin điện tử và tổ chức họp các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ chuyển phát nhanh để hướng dẫn thực hiện./.