Hiệu quả từ mô hình “Canh tác lúa thông minh”

07/03/2023 - 04:15

 - Biến đổi khí hậu làm cho thời tiết diễn biến khó lường, không còn theo quy luật như trước. Sự thay đổi này làm cho việc sản xuất nông nghiệp gặp không ít khó khăn, buộc người sản xuất cần chủ động nắm bắt và thích nghi. Nhằm giúp nông dân trồng lúa chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu, Trung tâm Khuyến nông quốc gia phối hợp Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền, Trung tâm Khuyến nông các tỉnh ĐBSCL tổ chức thực hiện mô hình “Canh tác lúa thông minh”.

Mô hình “Canh tác lúa thông minh” được triển khai rộng rãi đến 13 tỉnh, thành phố vùng  ĐBSCL. Trong vụ đông xuân 2021-2022, tại tỉnh An Giang, mô hình được triển khai thực hiện tại 3 xã: Ô Long Vỹ (huyện Châu Phú), Vĩnh Hanh (huyện Châu Thành) và Tân An (TX. Tân Châu) mang lại hiệu quả tích cực cả về kinh tế, môi trường và nâng cao trình độ sản xuất cho nông dân... Có 12 hộ nông dân tham gia mô hình “Canh tác lúa thông minh, với tổng diện tích 32,8ha, quy mô 2ha/4 hộ (0,5ha/hộ) các diện tích còn lại làm đối chứng theo từng nghiệm thức.

Mô hình “Canh tác lúa thông minh” thích ứng biến đổi khí hậu vụ đông xuân 2021-2022, tại An Giang

Nông dân thực hiện theo quy trình canh tác lúa thông minh do Ban cố vấn chương trình biên soạn gồm 4 nghiệm thức khác nhau, từng nghiệm thức sẽ có phần đối chứng tương ứng, trong đó áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp kỹ thuật tiên tiến, quản lý nước ướt - khô xen kẽ để tiết kiệm nước...

Nông dân được khuyến cáo sử dụng giống từ cấp xác nhận trở lên, chọn giống tốt phù hợp từng vùng và gieo sạ hàng, sạ cụm với lượng giống khuyến cáo từ 80kg/ha so với sạ hàng, sạ cụm 50 - 60kg/ha. Thực hiện giảm lượng phân bón và số lần phun thuốc bảo vệ thực vật.

Nông dân tham gia mô hình còn được hỗ trợ phân tích mẫu đất đầu vụ, cung cấp thiết bị cầm tay để đo độ mặn, phèn. Sử dụng bộ sản phẩm phân bón chuyên dùng của Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền, trong đó đáng chú ý là phân bón lót Đầu Trâu Mặn Phèn.

 Cán bộ kỹ thuật khuyến nông hướng dẫn nông dân trong mô hình đo pH hàng tuần

Ông Trần Văn Kỳ (Tổ trưởng nhóm nông dân tham gia mô hình “Canh tác lúa thông minh” tại xã Ô Long Vỹ, huyện Châu Phú) cho biết: “Với diện tích 4ha nằm trong vùng đất phèn tiếp giáp huyện Tịnh Biên nên khi canh tác lúa gặp nhiều khó khăn. Qua kết quả phân tích đất đầu vụ cho thấy, pH rất thấp dao động từ 4,68 - 4,87 nên việc thực hiện các giải pháp giúp lúa phát triển là điều rất quan trọng. Vì vậy, khi tham gia mô hình được các chuyên gia hướng dẫn giúp cho đất nâng cao pH, giúp lúa phát triển ngày đầu vụ, cây lúa phát triển tốt nên rất an tâm”.

Nông dân tham gia mô hình được công ty cung cấp cho bộ sản phẩm chuyên dùng cho lúa, như: Đầu Trâu TEA1, Đầu Trâu TEA2 và Đầu Trâu Mặn Phèn và áp dụng 4 nghiệm thức bón phân khác nhau. Qua đó, giúp nông dân tìm nghiệm thức bón thích hợp nhất tại địa phương và tiết kiệm chi phí sản xuất.

Trong quá trình thực hiện các biện pháp, như: Làm đất kỹ, đánh rãnh thoát phèn và bón lót phân Đầu Trâu Mặn Phèn ngay từ đầu vụ cho thấy hiệu quả tốt. Theo đánh giá của nông dân tham gia mô hình cho thấy, khi có bón lót Đầu Trâu Mặn Phèn làm gia tăng pH đất trên vùng đất phèn, giúp hệ sinh vật có lợi phát triển, cây ra rễ tốt hơn so đối chứng cây lúa sinh trưởng nhanh, đẻ nhánh khỏe ngay từ đầu vụ nên đảm bảo được mật số cây trên đơn vị diện tích.

Nông dân Cao Văn Long Ân tham gia thực hiện mô hình

Ông Cao Văn Long Ân (một trong 4 hộ nông dân tham gia mô hình “Canh tác lúa thông minh” tại huyện Châu Phú) cho biết: “Tham gia mô hình, ông rất vui vì học hỏi và áp dụng nhiều giải pháp canh tác kỹ thuật mới trước giờ ông vẫn chưa áp dụng, như: Sạ cụm 60kg, giảm được 60-120kg/ha lúa giống, nhất là bón lót Đầu Trâu Mặn Phèn và chuyên dùng lúa Đầu Trâu TEA1 bón thúc đợt 1 và đợt 2 giúp cho cây lúa ra rễ mạnh, đẻ nhánh tốt hơn, thành lóng dày hơn. Đặc biệt, trong sản phẩm có bọc áo n-BTPT và hoạt chất Avail giúp giảm thất thoát đạm và tăng hiệu suất phân lân.

Kết quả của chương trình vụ đông xuân 2021-2022 cho thấy, nông dân tham gia mô hình tăng thêm lợi nhuận gần 6,3 triệu đồng/ha so đối chứng nhờ giảm lượng giống, lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật nên chi phí đầu tư thấp, chỉ 18 triệu 315 ngàn đồng/ha, so 22 triệu 647 ngàn đồng/ha đối chứng (giảm 4 triệu 332 ngàn đồng)  và năng suất tăng thêm 0,99 tấn/ha.

ĐINH HỮU JET