Khóm “ôm” tôm, lúa
Qua phà sông Cái Lớn đến ấp Phước Minh, Phước An, Phước Tân…, đi đến đâu cũng bắt gặp hình ảnh cánh đồng khóm bạt ngàn, từng liếp khóm nối dài thẳng tắp, xanh mát mắt. Bao quanh những liếp khóm là hàng lúa mùa vừa được cấy. Vùng này được mệnh danh là cù lao khóm của xã Vĩnh Tuy. Theo người dân địa phương, trước đây vùng đất này chỉ toàn trồng lúa, nhưng hiệu quả kinh tế thấp. Sau đó, một số hộ dân mang cây khóm về trồng, khóm thích nghi tốt, cho năng suất cao. Người dân tận dụng diện tích mặt nước giữa các liếp khóm để thả nuôi tôm sú, tôm càng. Nuôi tôm đạt hiệu quả, bà con tiếp tục tận dụng khoảng trống mé liếp khóm để cấy lúa mùa, có thêm nguồn thu nhập. Hiện, một số hộ nông dân còn thả nuôi cá hoặc trồng sen.

Mô hình khóm - tôm - lúa của người dân ấp Phước Minh. Ảnh: TIỂU ĐIỀN
Mô hình khóm “ôm” tôm, lúa mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với độc canh cây khóm trên cùng một diện tích, giúp người dân khai thác tối đa tiềm năng đất đai, mang lại lợi nhuận kép. Ngoài thu nhập chính từ khóm, nguồn thu từ tôm có thể bù vào chi phí phân bón cho cây khóm, còn lúa cung cấp gạo sạch cho gia đình hoặc có thể bán. “Tôi thấy mô hình lấy ngắn nuôi dài, đảm bảo nguồn thu nhập không bị gián đoạn. Việc trồng lúa trên bờ liếp giúp giữ đất, hạn chế xói mòn. Bình quân 1ha khóm sau khi trừ chi phí, lợi nhuận thu được trên 80 triệu đồng. Tôm thả nuôi tự nhiên chỉ tốn tiền đầu tư giống, cho thu nhập trung bình 30 triệu đồng/ha. Lúa cắt xong, nhà tôi để dành ăn quanh năm, không phải tốn tiền mua gạo”, ông Nguyễn Văn Liệt, ngụ ấp Phước An chia sẻ.
Ông Bùi Văn Thành, ngụ ấp Phước Minh canh tác khoảng 4ha khóm. Gia đình ông vừa mới cấy lúa bệ và thả tôm, tất bật chăm sóc khóm để thu hoạch vào dịp Tết sắp tới. Ông Thành chia sẻ: “Làm mô hình này, nhà tôi mỗi năm thu hoạch 2 lần khóm. Lúa mỗi năm 1 vụ, cấy lúa vào tháng 8, thu hoạch vào tháng 11, được trên 2 tấn. Tôm thả quanh năm, cứ 3 tháng thu hoạch 1 lần, không cần cho ăn hay sử dụng thuốc thủy sản, vì vậy không tốn nhiều chi phí. Thu lợi nhuận kép từ mô hình trên 80 triệu đồng/ha/năm”.
Nuôi ghép tôm càng với tôm thẻ
Rời khỏi cánh đồng khóm xanh mướt, đến với ấp Vĩnh Bình, Mười Hùng, Tân Đời…, đời sống kinh tế của người dân nâng lên thấy rõ nhờ mô hình luân canh. Tại Hợp tác xã tôm - lúa ấp Vĩnh Bình, những cánh đồng ngập nước được thả đầy tôm, chờ ngày thu hoạch. Ông Trần Văn Trường - Giám đốc Hợp tác xã phấn khởi chia sẻ bà con trúng mùa, được giá. “Trước kia, người dân luân canh 1 vụ tôm, 1 vụ lúa, nuôi tôm sú là chủ yếu, nhưng không đạt năng suất nên chuyển sang nuôi tôm thẻ chân trắng. Sau đó, ảnh hưởng mặn xâm nhập, lúa không đạt năng suất. Thời gian gần đây, người dân địa phương mạnh dạn chuyển đổi sang nuôi tôm càng xanh với tôm thẻ, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế nên mô hình ngày càng phổ biến”, ông Trường cho biết.
Mỗi năm người dân nuôi từ 2 - 3 vụ tôm. Để tôm đạt năng suất, ít rủi ro và hao hụt, người dân vèo tôm càng giống ở ao riêng từ 2,5 - 3 tháng, sau đó mới thả ra ruộng để nuôi tôm thương phẩm. Sau khi cải tạo, xử lý nước ruộng nuôi, người dân thả tôm thẻ giống vào ruộng khoảng 15 ngày trước khi thả tôm càng xanh, nuôi ghép với nhau. Tôm càng sau khi thả vào ruộng, nuôi thêm từ 3 - 3,5 tháng là có thể thu hoạch.

Ông Võ Văn Trinh thăm ruộng nuôi tôm của gia đình. Ảnh: TIỂU ĐIỀN
“Mô hình nuôi ghép mang lại hiệu quả, cho năng suất cao. Sau 2,5 tháng thả nuôi, tôi thu hoạch gần 1 tấn tôm thẻ cỡ 80 con/kg, bán với giá 100.000 đồng/kg, thu về gần 100 triệu đồng. Bầy tôm càng xanh nuôi ghép cùng tôm thẻ, tôi thu trọn lợi nhuận hơn 200 triệu đồng vì số tiền tôi thu từ tôm thẻ đã trả hết chi phí mua con giống, thức ăn, vật tư nông nghiệp”, ông Võ Văn Trinh, ngụ ấp Vĩnh Bình chia sẻ.
Ông Bùi Văn Kết - Chủ tịch Hội Nông dân xã Vĩnh Tuy cho biết: “Những năm qua, chúng tôi xây dựng, phát triển các mô hình kinh tế hiệu quả; tạo cơ hội cho người dân cải thiện đời sống, nâng cao thu nhập. Địa phương tập trung chỉ đạo ứng dụng khoa học, kỹ thuật trong sản xuất rau màu, cây ăn trái và nuôi trồng thủy sản. Từ những mô hình kinh tế này, địa phương nhân rộng phù hợp với điều kiện sinh thái, nhờ đó tỷ lệ hộ nghèo hằng năm giảm, tăng số hộ có thu nhập khá và từng bước vươn lên làm giàu…”.
TIỂU ĐIỀN