Nghề chăn vịt chạy đồng mùa nước nổi: Cực mà… vui!

Đàn vịt bơi trắng đồng trong mùa nước nổi, tạo nên khung cảnh quen thuộc của vùng quê An Giang.

“Nuôi vịt chạy đồng mùa nước nổi cực lắm, vì đồng ngập hết, đâu còn lúa cho vịt ăn. Vịt phải ăn ốc, ăn cá. Mấy đồng gần thì còn đi bộ, xa thì phải chở ghe, tốn 3 - 4 triệu đồng mỗi lượt”, anh Nguyễn Lập Đức, ngụ ấp 10, xã Vĩnh Hòa Hưng, vừa lùa vịt vừa nói, giọng vẫn giữ nét lạc quan dù tay chân lấm lem bùn đất.

Anh Nguyễn Lập Đức lùa đàn vịt vượt qua con kênh để tìm đồng mới có thức ăn.

Anh Đức có gần 2.000 con vịt. Mùa khô, đàn vịt có thể “chạy đồng” trong bán kính vài cây số, ăn lúa rơi rớt trên ruộng vừa gặt. Nhưng mùa nước nổi, đồng ngập trắng, vịt phải theo chủ vượt hàng chục cây số tìm nơi có thức ăn. “Cực thì cực, chớ lời cũng được chút đỉnh. Mùa này, đồng người ta cho thả miễn phí, vịt ăn ốc với cá, nên tiết kiệm được tiền thức ăn”, anh Đức cười hiền.

Người chăn vịt phải lội nước theo đàn suốt ngày, vừa canh vịt ăn, vừa tránh vịt lạc đàn.

Không chỉ riêng anh Đức, nhiều hộ nuôi vịt chạy đồng ở An Giang cũng đang trải qua những tháng “ăn ngủ cùng vịt”. Họ gọi vui đây là “nghề ăn cơm nguội, ngủ đồng”, bởi bữa ăn chỉ ăn vội chén cơm nguội, chén nước mắm, đêm nằm giữa đồng nghe vịt kêu làm bạn.

Tại ấp Hòa Thành (xã Định Hòa), ông Trần Văn Năng đã gắn bó với nghề hơn chục năm nay. Ông có tới 3.000 con vịt đẻ, mỗi ngày thu hơn 2.000 trứng. “Từ 1 giờ sáng là bắt đầu lụm trứng tới sáng, cực lắm, 3 người làm quanh năm. Bù lại, mỗi trứng bán được 2.500 đồng, cao hơn năm ngoái, trừ chi phí cũng lời vài triệu đồng mỗi ngày”, ông Năng nói, mắt vẫn dõi theo đàn vịt đang ăn ốc ngoài đồng.

Ông Năng rải rơm lót ổ cho vịt đẻ khi đàn vịt qua chòi mới.

Để vịt đẻ đều, ông Năng phải lót rơm khô cho vịt nằm, trộn thêm ít cám vào khẩu phần ăn để đủ chất. "Vịt no thì đẻ tốt, đó là niềm vui của người nuôi”, ông Năng cho biết.

Công việc nuôi vịt chạy đồng trong những ngày mưa bão càng vất vả hơn. Ông ngồi co ro trong chiếc áo mưa cũ, canh đàn vịt khỏi bị lạc. “Có bữa mưa trắng trời, vịt giạt đi, mình ngồi giữa đồng chịu trận luôn", ông Năng chia sẻ thêm.

Ở cánh đồng lân cận, anh Nguyễn Phước Út đang chuẩn bị cho giai đoạn bán vịt. “Khoảng tháng nữa nông dân sạ lúa, tụi tôi phải bán bớt vịt, chờ đến khi lúa trổ mới bắt lại. Mùa nước thì đỡ tốn tiền mua đồng, người ta cho chạy miễn phí vì vịt ăn ốc, cá, làm sạch ruộng luôn”, anh Út nói. Nhờ vậy, bà con chủ ruộng tiết kiệm chi phí diệt ốc, chuẩn bị tốt cho vụ lúa đông xuân 2025 - 2026.

Dòng kênh nhỏ đầy vịt chạy đồng, hình ảnh quen thuộc mỗi mùa nước nổi về.

Không ai nhớ rõ nghề này bắt đầu từ bao giờ, chỉ biết rằng đồng nào vừa gặt xong là chủ vịt tìm tới. Qua bao mùa nước nổi, hình ảnh người chăn vịt lội bì bõm giữa đồng, tay cầm cây gậy tre, miệng huýt sáo gọi vịt đã trở thành nét quen thuộc của vùng quê An Giang.

Anh Nguyễn Phước Út cho vịt ăn bổ sung thêm cám để giúp vịt giữ sức và đẻ đều.

Mùa nước nổi, nghề chăn vịt chạy đồng tuy cực nhưng vẫn mang lại nguồn thu ổn định cho hàng ngàn hộ dân. Dẫu gian nan, họ vẫn gắn bó bởi cái nghề không chỉ là kế sinh nhai, mà còn là nhịp sống quê, là tiếng vịt quạc thân thương giữa mênh mông đồng nước.

Đàn vịt chuẩn bị di chuyển qua đồng mới nhiều thức ăn hơn.

Mùa nước nổi, vịt ăn ốc, cá tự nhiên giúp làm sạch đồng ruộng, chuẩn bị cho vụ lúa mới.

“Nhiều người nói tụi tui cực, nhưng nhìn đàn vịt khỏe mạnh, trứng đầy cần xé là vui rồi. Cực mấy cũng chịu được”, ông Trần Văn Năng cười, giọng lẫn trong tiếng vịt gọi nhau vang xa giữa chiều nước nổi.

Trứng vịt được thương lái vào tận xóm ấp thu mua đưa đi tiêu thụ.

Bài và ảnh: ĐẶNG LINH