Hộ kinh doanh không đủ tiền nộp phạt, truy đến tài sản của người liên quan

Theo Nghị định 159/2025/NĐ-CP vừa được Chính phủ ban hành, kể từ ngày 1/1/2026, cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính mà không tự nguyện chấp hành sẽ bị cưỡng chế thi hành nghiêm ngặt.

Đáng chú ý, đối với Hộ kinh doanh, nếu tài sản chung không đủ để nộp phạt, cơ quan chức năng sẽ cưỡng chế trực tiếp vào tài sản riêng của chủ hộ và các thành viên góp vốn.

Khác với Công ty TNHH (chịu trách nhiệm hữu hạn), Hộ kinh doanh hoạt động theo chế độ trách nhiệm vô hạn. Quy định mới tại Nghị định 159/2025/NĐ-CP đã cụ thể hóa nguyên tắc này trong việc thi hành án phạt hành chính. Nếu Hộ kinh doanh vi phạm (như trốn thuế, vi phạm PCCC, kinh doanh hàng giả…) và bị phạt tiền, trách nhiệm nộp phạt sẽ không dừng lại ở cửa hàng kinh doanh.

Nguyên tắc “Trách nhiệm vô hạn” của Hộ kinh doanh sẽ áp dụng từ 1/1/2026 (Ảnh: DT).

Nghị định quy định rõ trình tự cưỡng chế tài sản đối với Hộ kinh doanh khi không đủ tiền nộp phạt như sau:

Bước 1: Trừ tiền từ tài khoản kinh doanh

Cơ quan chức năng sẽ khấu trừ tiền từ tài khoản ngân hàng dùng chung cho hoạt động kinh doanh của hộ.

Bước 2: Trừ tiền từ tài khoản cá nhân

Nếu tài khoản kinh doanh không đủ, tiền sẽ được khấu trừ từ tài khoản cá nhân của chủ hộ kinh doanh và các thành viên tham gia kinh doanh (có tên trong giấy đăng ký).

Bước 3: Trừ vào lương và thu nhập

Nếu vẫn chưa đủ, cơ quan chức năng có quyền trừ vào tiền lương, tiền công và các khoản thu nhập hợp pháp khác của chủ hộ và các thành viên.

Bước 4: Kê biên tài sản riêng (nhà, đất, xe…)

Hộ kinh doanh nhiều cửa hàng sẽ khai chung một mã số thuế

Đây là biện pháp mạnh nhất. Nếu các nguồn tiền trên vẫn không đủ nộp phạt, cơ quan chức năng sẽ tiến hành kê biên tài sản riêng của chủ hộ và các thành viên (nhà cửa, đất đai, phương tiện đi lại…) để bán đấu giá bù vào tiền phạt.

Liên quan đến các cá nhân phải chịu trách nhiệm liên đới, Nghị định cho biết không phải bất cứ ai trong gia đình (vợ/chồng/con cái) đều bị "vạ lây". Nghị định quy định rõ đối tượng bị cưỡng chế là “Chủ hộ kinh doanh và các thành viên hộ gia đình tham gia đăng ký kinh doanh”.

Những thành viên trong gia đình không có tên trong Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh sẽ không bị ảnh hưởng đến tài sản riêng.

Với quy định mới trên, chuyên gia khuyên các chủ Hộ kinh doanh cần rà soát giấy phép (kiểm tra xem ai đang đứng tên cùng mình trên giấy phép kinh doanh), minh bạch tài chính và đặc biệt phải tuyệt đối tuân thủ các quy định ngành nghề, đặc biệt là các lỗi có khung phạt tiền lớn (lên tới hàng trăm triệu đồng).

Theo Dân Trí