Huy động “tổng lực” vào quá trình tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ

7 năm, một chặng đường

Giai đoạn 2013-2020, toàn tỉnh thực hiện “Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ” và “Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin” một cách nghiêm túc, hiệu quả. Công tác quán triệt, triển khai, tuyên truyền cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ tiếp tục được triển khai sâu rộng từ tỉnh đến cơ sở và nhân dân, phát huy tinh thần trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, sự quan tâm, ủng hộ của nhân dân (cả trong nước và nước bạn Campuchia).

Các đơn vị, địa phương, cơ quan báo chí đẩy mạnh tuyên truyền với nhiều hình thức, biện pháp phong phú, đa dạng, như: phát phiếu cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ đến từng hộ gia đình; mở các chuyên trang, chuyên mục, tăng thời lượng các bài phóng sự chuyên đề trên các phương tiện thông tin đại chúng; kết hợp các hoạt động khám bệnh, cấp thuốc miễn phí, sửa chữa nhà, đường giao thông, tặng quà nhân dịp lễ, Tết… giúp các tổ chức, cá nhân nắm, hiểu sâu hơn các chủ trương, chế độ, chính sách của Đảng, nhà nước về công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ, từ đó tích cực cung cấp thông tin cho cơ quan chuyên trách.

Cải táng hài cốt liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ Dốc Bà Đắc  (Ảnh chụp trước khi có dịch COVID-19)

Công tác quy tập được chia thành 2 địa điểm. Ở trong nước, trên cơ sở các cuộc hội thảo và thông tin nắm được về mộ chí, quá trình vừa hoạt động, vừa khảo sát, Đội K93 (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh) tích cực quan hệ cùng các cựu chiến binh tìm hiểu, nắm các thông tin về mộ liệt sĩ và khu vực trước đây xảy ra chiến sự, để có định hướng trong tìm kiếm. “Thực tế đã khẳng định: quy tập có kết quả hay không, khâu quyết định ở công tác nắm thông tin, xác định, đối chiếu sự kiện địa hình, để có nhận định đúng về các khu vực có mộ chí, bảo đảm cất bốc nhanh, hiệu quả” - đại tá Nguyễn Quốc Thông, Đội trưởng Đội K93 chia sẻ.

Có khi đội phải hành quân hơn 10km trên địa hình đồi núi, vùng sâu, vùng xa để khảo sát, định vị; tranh thủ ban đêm để gặp dân tìm hiểu thông tin. Có những khu vực phải khảo sát tìm hiểu nhiều lần, nhiều ngày mới nắm được thông tin về mộ chí. Đối với việc quy tập ở Campuchia, chính quyền và lực lượng vũ trang của bạn tích cực tuyên truyền, vận động và tìm hiểu trong nhân dân về mộ chí, tạo thuận lợi trong việc tìm kiếm, quy tập.

7 năm qua, các cấp, ngành, địa phương, đơn vị trong tỉnh triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt, như: rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ; kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập trên địa bàn; xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ; xây dựng quy trình xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Toàn tỉnh đã tìm kiếm, quy tập 978 hài cốt liệt sĩ (trong nước 499, Campuchia 479); xác định được danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin 54 trường hợp (bằng phương pháp thực chứng 54 hài cốt liệt sĩ). Đồng thời, tổ chức 9 đợt lễ truy điệu, an táng 499 hài cốt liệt sĩ trong nước tại Nghĩa trang liệt sĩ Dốc Bà Đắc.

Chung tay tháo gỡ khó khăn

Giai đoạn 2021-2030, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh đề ra mục tiêu tổ chức tìm kiếm, quy tập được từ 60% trở lên hài cốt liệt sĩ có thông tin ở địa bàn trong nước; tiếp tục tổ chức tìm kiếm, quy tập hài cốt ở Campuchia đến khi không còn thông tin về nơi chôn cất liệt sĩ. Tăng cường thu thập, kết nối, xử lý thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ; phấn đấu mỗi năm tìm kiếm, quy tập 80-100 hài cốt liệt sĩ; bằng phương pháp thực chứng xác định danh tính 10-15 hài cốt liệt sĩ; bằng phương pháp giám định ADN xác định danh tính khoảng 20 hài cốt liệt sĩ.

Tuy nhiên, nhiều khó khăn đang đặt ra. Trong chiến tranh, việc chôn cất liệt sĩ, đăng ký, quản lý, lưu trữ hồ sơ về liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ, mộ liệt sĩ không đầy đủ, thiếu thông tin, thông tin thiếu chính xác, sai lệch nhiều yếu tố. Sau chiến tranh, nhiều đơn vị, địa phương giải thể, sáp nhập, chia tách, chuyển đổi loại hình tổ chức, nhiệm vụ, công tác quản lý, bàn giao hồ sơ, danh sách liệt sĩ, sơ đồ mộ chí, hồ sơ quy tập thiếu chặt chẽ, khoa học. Nhân chứng biết thông tin già yếu, trí nhớ giảm hoặc đã chết; địa hình thay đổi do quá trình phát triển kinh tế - xã hội nên ảnh hưởng đến công tác quản lý, tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ… 2 năm nay, dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ thực hiện của Đội K93.

“Xác định tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng của các đơn vị, địa phương, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh tiếp tục triển khai đồng bộ, quyết liệt, toàn diện các giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập, nhất là ở địa bàn trong nước, những khu vực trọng tâm, trọng điểm còn nhiều hài cốt liệt sĩ; triển khai thực hiện quy trình, đẩy nhanh tiến độ xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin; thực hiện đúng phương châm “làm dứt điểm, dễ, rõ làm trước, phát hiện đến đâu, làm ngay đến đó”; từng bước kết luận địa bàn, khoanh vùng các khu vực trọng tâm, trọng điểm cần tìm kiếm, quy tập. Phát huy vai trò trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương các cấp, cùng sự vào cuộc của cơ quan, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội để thực hiện tốt công tác lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đúng tiến độ” - Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban Chỉ đạo 515 tỉnh An Giang Lê Văn Phước thông tin.

Bài, ảnh: GIA KHÁNH