Khi người trẻ đam mê tiếng đàn xưa

Một buổi sáng cuối tuần, có cơ hội theo chân em Huỳnh Văn Khang, sinh viên năm nhất ngành sư phạm Toán, Trường Đại học Kiên Giang đến lớp học đàn kìm của thầy Thái Thành Hưng (còn gọi là Út Hưng), tôi được chứng kiến không khí học tập say mê của các bạn trẻ. Lớp học tuy nhỏ nhưng ấm cúng, trên bàn là nhiều nhạc cụ dân tộc như đàn bầu, đàn kìm, đàn tranh... được sắp xếp ngay ngắn. Khang cùng các bạn chăm chú dõi theo từng lời giảng của thầy, tay lướt trên dây đàn một cách đầy hứng khởi. Không khí lớp học rất tập trung nhưng cũng ngập tràn tiếng cười của những người trẻ đang tìm thấy niềm vui với nhạc cụ truyền thống.

Thầy Thái Thành Hưng hướng dẫn em Châu Minh Hòa tập luyện đàn cò. Ảnh: TƯỜNG VI 

“Em bén duyên với đàn kìm từ lần tham gia hát đờn ca tài tử trước đây. Lúc đó, em chỉ theo mấy cô, chú để hát vì đam mê nhưng lần đầu nhìn thấy nghệ sĩ đánh đàn kìm trên sân khấu, em rất thích nên quyết định theo học. Tháng 8/2023, em bắt đầu học đàn từ thầy Minh Thới, thầy rất tận tình chỉ em từng nhịp, từng dây một. Sau khi học xong phần cơ bản, em theo học thầy Út Hưng đến hôm nay”, Khang kể.

Ban đầu, việc học đàn kìm đối với Khang không hề dễ dàng. Không có giáo trình chính thức nào, từ cách cầm đàn, đặt ngón tay, bấm dây cho đến cảm nhận nhịp điệu và âm sắc đặc trưng của nhạc cụ đều là thử thách lớn. Khang chia sẻ: “Thời gian đầu tham gia học đàn, em nản lắm. Thế nhưng, mỗi khi nhìn thấy cây đàn và cô, chú, anh chị biểu diễn say mê thì em như được tiếp thêm sức mạnh. Không chỉ học trên lớp, em còn chủ động lên mạng tìm kiếm các tài liệu, video, bài giảng liên quan, vừa học vừa thực hành nên em đã rút ra nhiều kinh nghiệm cho mình”.

Vừa kể chuyện, Khang vừa lấy trong ba lô ra một cuốn sổ nhỏ và đưa tôi xem. Cuốn sổ trông hơi cũ, bên trong là tất cả ghi chép của Khang về những điều quan trọng từ kiến thức, kỹ thuật đến những lưu ý cần nhớ khi luyện tập đàn kìm. Là gương mặt mới nhưng Khang nhận được khá nhiều lời mời biểu diễn. Gần đây nhất, Khang tham gia biểu diễn tại chuyên đề sân khấu hóa một số nghi thức trong đám cưới Nam kỳ do Bảo tàng tỉnh thực hiện. Sự xuất hiện của một gương mặt trẻ với niềm đam mê âm nhạc truyền thống bên cạnh những cái tên “lão làng” khiến nhiều khán giả thích thú.

Đang trò chuyện cùng Khang, tôi bị thu hút bởi tiếng đàn cò của em Châu Minh Hòa, sinh năm 2007. Chỉ mới bắt đầu học đàn cò từ tháng 9/2025, nhưng khả năng sử dụng loại nhạc cụ này của Hòa thật sự ấn tượng. Cơ duyên đưa Hòa đến với đàn cò là khi em tham gia làm công tác hậu cần trong chương trình sân khấu hóa một số nghi thức trong đám cưới Nam kỳ do Bảo tàng tỉnh tổ chức. Đứng trong cánh gà quan sát các nghệ sĩ kéo đàn, âm thanh da diết, mộc mạc của đàn cò khiến Hòa hứng thú và quyết định học nhạc cụ này. Hòa rất tích cực luyện tập, học hỏi từ các thầy và các tài liệu trực tuyến, đồng thời tham gia các buổi giao lưu đờn ca tài tử để nâng cao kỹ năng kéo loại đàn này.

“Em chưa nghĩ đến việc sẽ biểu diễn đàn cò để kiếm tiền. Với em, đàn cò giống như một người bạn mới. Mỗi khi cầm đàn lên, mọi áp lực và căng thẳng trong cuộc sống dường như nhẹ nhàng hơn. Em tập trung vào từng nốt, từng nhịp, mọi thứ khác tự nhiên lùi lại phía sau. Việc chơi đàn cò không chỉ là luyện tập hay biểu diễn mà còn là cách em giữ tinh thần ổn định. Em thấy nhạc cụ dân tộc có thể trở thành công cụ thư giãn hiệu quả cho giới trẻ”, Hòa bộc bạch.

Tài tử dân gian Thái Thành Hưng vui mừng nói: “Tôi tự hào khi thấy ngày càng nhiều bạn trẻ quan tâm và yêu thích nhạc cụ dân tộc. Không chỉ Khang hay Hòa, những học trò của tôi luôn chủ động tìm hiểu, thể hiện niềm đam mê với âm nhạc truyền thống. Nhạc cụ dân tộc là di sản văn hóa được các bạn trẻ tiếp nhận và lan tỏa theo cách của riêng mình. Mỗi khi nhìn các em biểu diễn, tôi cảm thấy những nỗ lực của mình như được nhân lên. Tin rằng âm nhạc truyền thống sẽ còn được gìn giữ, phát triển lâu dài”.

TƯỜNG VI