Hội Luật gia huyện Chợ Mới có 457 hội viên, trong đó có 178 hòa giải viên được nhà nước công nhận. Phần lớn thành viên được đào tạo trình độ đại học luật, là công chức, viên chức, cán bộ nghỉ hưu, người có uy tín, kinh nghiệm, am hiểu về pháp luật...
Trong những vụ việc liên quan đến tranh chấp đất đai, vấn đề nhạy cảm, phức tạp, hòa giải viên thường tham khảo ý kiến cơ quan chuyên môn, cán bộ chuyên trách, chủ động mời cán bộ địa chính, xây dựng... cùng tham gia xem xét giải quyết. Khi vào cuộc, họ thường nắm bắt mục đích, nguyện vọng của các bên tranh chấp, giải thích, phân tích và đưa ra cách xử lý, phương án giải quyết thấu tình, đạt lý, nên tỷ lệ hòa giải thành hàng năm đạt từ 95% trở lên.
Cụ thể, từ năm 2022 đến nay, Hội Luật gia huyện phối hợp tiếp công dân tại trụ sở UBND huyện Chợ Mới 17 lần, 38 lượt tiếp công dân tại trụ sở UBND các xã, thị trấn; tiếp nhận 49 trường hợp tại văn phòng hội, 147 trường hợp tại các điểm tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý. Các hội viên tham gia hòa giải 187 đơn thư phản ánh, khiếu nại (tăng 5% so cùng kỳ), trong đó hòa giải thành 177 vụ việc. Riêng hội viên chi hội xã, thị trấn, ban, ngành tham gia hòa giải thành đạt tỷ lệ cao, như: Chi hội Luật gia Tòa án nhân dân huyện Chợ Mới; Chi hội Luật gia thị trấn Mỹ Luông, xã Long Điền B, Long Điền A, Bình Phước Xuân, Mỹ Hội Đông… đạt tỷ lệ trên 95%.
Hội Luật gia huyện Chợ Mới tập huấn công tác hòa giải
Phó Chi hội trưởng Chi hội Luật gia xã Long Điền B Nguyễn Thanh Sang cho biết, địa phương không xảy ra vụ khiếu nại lớn, nhưng tranh chấp về đất đai, nhất là ranh đất, lấn chiếm đất, lộn thửa đất... xuất hiện đây đó trong địa bàn 8 ấp. Đối với vụ việc vi phạm an ninh trật tự, an toàn xã hội, thường xích mích với nhau vì lời ăn tiếng nói, dẫn đến khiếu nại về địa phương. Thời gian qua, trong 44 vụ việc các loại, chi hội luật gia phối hợp địa phương tham gia hòa giải, thuyết phục đối tượng đạt kết quả ngoài mong đợi, với 43 trường hợp đồng thuận.
Điển hình như, nhiều năm qua, vợ chồng ông N.T.C, bà B.T.D (ngụ ấp Long Quới 2, xã Long Điền B) khiếu nại, cho rằng ông Đ.V.P (ngụ ấp Long Quới 1) sử dụng phần đất ngang 3,1m của họ, yêu cầu chính quyền địa phương buộc ông P. trả lại đất. Giải quyết khiếu nại, địa phương đã gặp gỡ, trao đổi, giải thích nhưng 2 bên vẫn chưa đồng ý. Qua nghiên cứu vụ việc, tháng12/2022, Chi hội Luật gia xã Long Điền B phối hợp địa phương, các thành viên chi hội phân tích, giải thích, thuyết phục 2 bên, đưa ra phương án giải quyết.
Cụ thể, một bên có thể giữ lại số đất (đã trồng cây chuẩn bị thu hoạch) nhưng có nghĩa vụ thanh toán trị giá đất cho bên kia, hoặc hỗ trợ tiền để nhận lại số đất. Qua phân tích, giải thích, làm rõ vụ việc, cuối cùng 2 bên đồng thuận. Vợ chồng ông C. hỗ trợ 30 triệu đồng cho ông P., người này trả lại đất. Những cây sầu riêng ông P. trồng trước đây thuộc sở hữu của vợ chồng ông C. Ông P. nhận tiền, nói lời cám ơn những người tham gia hòa giải.
Theo Chủ tịch Hội Luật gia huyện Chợ Mới Đặng Văn Tâm, để làm tốt công tác hòa giải cơ sở, ngoài phối hợp Phòng Tư pháp và UBND xã, thị trấn tổ chức 3 điểm tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý, hội định kỳ bồi dưỡng kiến thức Luật Hòa giải cơ sở và các văn bản pháp luật mới, từng bước nâng chất kỹ năng hòa giải cho hội viên, đồng thời thường tham khảo, thí điểm những mô hình hòa giải hiệu quả.
Vừa qua, trong hòa giải xuất hiện nhiều hội viên mạnh dạn phân tích tình huống, sự kiện pháp lý, giải thích pháp luật, hòa giải thành từ cơ sở, góp phần giải quyết tranh chấp, bất đồng ngay từ khi mới phát sinh, hạn chế khiếu kiện vượt cấp. Làm tốt công tác hòa giải cơ sở, trước hết phải thực hiện đúng quy định của pháp luật, nắm rõ nguyên nhân vụ việc, ý nguyện của đương sự, hòa giải viên làm việc tận tâm, nhiệt tình, không ngại khó khăn, vất vả. Trong giải quyết, các thành viên tập trung thảo luận, phân tích, sau đó thống nhất phương án giải quyết, cử người giải thích, thuyết phục nếu có phản ứng bất đồng của đương sự.
“Trong củng cố tổ chức và phát triển hội viên, hội kết nạp người yêu thích, gắn bó với công việc; cho ra khỏi hội khi thành viên vi phạm pháp luật, làm trái quy định, không tham gia hoạt động... Từ điều kiện hiện nay, cùng với việc nâng cao trình độ hiểu biết về pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật trong cán bộ, công chức, viên chức và cộng đồng, công tác hòa giải ở cơ sở phải có phương pháp, kỹ năng phù hợp, khoa học, đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Chúng tôi sẽ phấn đấu làm tốt công việc được giao” - Chủ tịch Hội Luật gia huyện Chợ Mới Đặng Văn Tâm nhấn mạnh.
N.R