Lựa chọn phương án hợp lý cho trạm thu phí T2

Tiếp tục xả trạm thu phí T2 cho đến khi hoàn thành tuyến tránh TP. Long Xuyên là phương án tối ưu nhất

Không chấp nhận đặt sai?

Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) vừa có thông báo kết luận của Thứ trưởng Nguyễn Nhật tại cuộc họp xử lý các vấn đề vướng mắc trạm thu phí T2 Quốc lộ (QL) 91 thuộc dự án đầu tư xây dựng công trình cải tạo, nâng cấp QL91 đoạn Km14+000 đến Km50+889 theo hình thức hợp đồng BOT (xây dựng-vận hành-chuyển giao).

Theo Thứ trưởng Nguyễn Nhật, trong quá trình lập dự án đầu tư, Bộ GTVT đã chỉ đạo tư vấn nghiên cứu các phương án lập trạm thu phí hoàn vốn cho dự án theo quy định. “Trạm T1 tại Km16+905,83 (phường Phước Thới, quận Ô Môn, TP. Cần Thơ) và trạm T2 tại Km50+050 QL91 (phường Thới Thuận, quận Thốt Nốt, TP. Cần Thơ) nằm trong phạm vi dự án, việc thu giá sử dụng đường bộ đã được tính toán với phương án thu trên mỗi chiều phương tiện chỉ trả giá dịch vụ sử dụng đường bộ 1 lần khi đi qua 2 trạm, đảm bảo việc hoàn vốn dự án, vị trí trạm T2 QL91 được lập theo quy định của pháp luật” - ông Nhật đánh giá.

Dù không chấp nhận đặt trạm T2 sai vị trí nhưng trước sự phản đối của tài xế, chủ xe, kiến nghị của các địa phương, đặc biệt là ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, nhằm xử lý bất cập tại trạm thu phí này, Bộ GTVT đang phối hợp đẩy mạnh hoàn thiện thủ tục pháp lý, triển khai dự án tuyến tránh TP. Long Xuyên, dự kiến hoàn thành năm 2022. “Sau khi tuyến tránh được đầu tư và đưa vào sử dụng, các phương tiện qua khu vực sẽ có sự lựa chọn, không phải qua trạm thu phí T2” - ông Nhật phân tích.

Đối với đề xuất “bán” dự án QL91 cho nhà nước của chủ đầu tư, Thứ trưởng Nguyễn Nhật cho rằng: “Trong điều kiện hiện nay thì chưa thể thực hiện được do ngân sách nhà nước hạn hẹp, không nằm trong kế hoạch đầu tư trung hạn 2016-2020 đã được Quốc hội phê chuẩn”. Đối với kiến nghị bàn giao đoạn tuyến QL91B (phát sinh nâng cấp sau dự án QL91, chi phí đầu tư khoảng 480 tỷ đồng) lại cho Bộ GTVT để chuyển cho UBND TP. Cần Thơ quản lý, khai thác, ông Nhật đề nghị nhà đầu tư nghiên cứu kỹ các quy định của pháp luật, làm việc với UBND TP. Cần Thơ để báo cáo Bộ GTVT xem xét. Đối với khó khăn trong vay vốn ngân hàng, Bộ GTVT sẽ phối hợp làm việc với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam và các ngân hàng liên quan để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư trong việc cơ cấu nợ tại hợp đồng tín dụng.

Nếu thu phí lại bây giờ, trạm BOT T2 sẽ tiếp tục bị phản ứng

Xử lý cho hợp lòng dân

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng Nguyễn Nhật, Tổng cục Đường bộ Việt Nam vừa có văn bản đề xuất 2 phương án xử lý đối với trạm thu phí T2. Theo đó, phương án 1 là di dời trạm về phía TP. Cần Thơ qua ngã ba Lộ Tẻ (giao QL80 với QL91) tại vị trí Km49+200 QL91. Phương án 2 là giữ nguyên trạm thu phí T2 tại Km50+050.

Theo đánh giá của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, ưu điểm của phương án 1 là vị trí đặt trạm phù hợp hơn, giải quyết căn bản kiến nghị của Hiệp hội Vận tải ôtô An Giang và các chủ phương tiện lưu thông theo hướng đi từ QL80 (hướng từ tỉnh Kiên Giang, Đồng Tháp) qua trạm BOT T2 về tỉnh An Giang và ngược lại. Tuy nhiên, Tổng cục Đường bộ Việt Nam lại lo sẽ “tạo dư luận không tốt trong nhân dân, tạo tiền lệ xấu, ảnh hưởng đến tình hình chung của các dự án BOT trong cả nước”. Việc dời trạm sẽ phát sinh chi phí khoảng 38 tỷ đồng, phải mất hơn 1 năm để giải phóng mặt bằng và xây dựng trạm mới. Khi tuyến tránh TP. Long Xuyên đưa vào sử dụng, lượng phương tiện qua trạm T2, có thể kéo dài thời gian thu phí hoàn vốn dự án lên đến 32 năm 7 tháng.

Trường hợp giữ nguyên trạm thu phí T2 tại Km50+050 và tổ chức thu phí lại, có thể sẽ lại gây tình trạng bất ổn, phản đối của tài xế, chủ phương tiện chỉ sử dụng một đoạn từ An Giang xuống QL80 và ngược lại.

Rõ ràng, cả phương án dời trạm T2 hay thu phí lại đều không phù hợp lúc này. Nếu phải bỏ 38 tỷ đồng để dời (mà thời gian hoàn thành xây dựng trạm mới có thể sát ngay thời điểm tuyến tránh TP. Long Xuyên đưa vào sử dụng) sẽ gây lãng phí rất lớn. Còn nếu tổ chức thu phí bây giờ, trạm T2 chắc chắn sẽ lại trở thành điểm nóng an ninh trật tự. Do vậy, cùng với đề xuất 2 phương án, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đề nghị Bộ GTVT chủ trì làm việc với các ngân hàng điều chỉnh lại cơ cấu trả nợ gốc và giữ nguyên nhóm nợ cho nhà đầu tư. Như vậy, dự án chỉ tổ chức thu phí hoàn vốn tại trạm T1 (tiếp tục xả trạm T2) cho đến khi dự án tuyến tránh TP. Long Xuyên hoàn thành, đưa vào sử dụng. Khi đó, trạm T2 mới tổ chức thu phí lại mà không phải tốn kém di dời. “Bộ GTVT cần có giải pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án tuyến tránh TP Long Xuyên để sớm hoàn thành, đưa vào khai thác” - Tổng cục Đường bộ Việt Nam kiến nghị.

Trao đổi với Báo An Giang, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô An Giang Nguyễn Ngọc Xuân ủng hộ đề xuất tiếp tục dừng thu phí trạm T2 cho đến khi đưa vào khai thác tuyến tránh TP. Long Xuyên. “Khi đó, việc thu phí không dừng có thể đã được áp dụng đồng bộ ở các trạm BOT trong cả nước. Tôi đề nghị Bộ GTVT cần tính toán ứng dụng thu theo quãng đường sử dụng. Ví dụ như phương tiện qua trạm T2 nhưng sử dụng bao nhiêu thì trả tiền bấy nhiêu” - ông Xuân kiến nghị.

Bài, ảnh: NGÔ CHUẨN