Mảnh rác đầu tiên trên vũ trụ sẽ được dọn vào năm 2025

Một thiết bị robot thu thập rác có bốn cánh tay sẽ được Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) phóng lên vũ trụ vào năm 2025. Hàng trăm nghìn mảnh vỡ từ các vụ phóng tên lửa đang trôi nổi ngoài không gian có nguy cơ gây ra những vụ va chạm. Và đây sẽ là lần đầu tiên nhiệm vụ thu dọn mảnh vỡ không gian khỏi quỹ đạo được thực hiện.

Rác không gian có nguy cơ gây ra các vụ va chạm trên vũ trụ.

Nhiệm vụ ClearSpace-1 được lên kế hoạch triển khai vào năm 2025, tiêu tốn 120 triệu euro và sẽ thu giữ một trong các mảnh rác. Nhưng cơ quan này hy vọng nhiệm vụ sẽ mở đường cho một hoạt động rõ ràng trên một phạm vi rộng. Cùng với đó, Tổng giám đốc điều hành của ESA kêu gọi phải có những quy tắc mới buộc những người phóng vệ tinh có trách nhiệm loại bỏ rác khỏi quỹ đạo khi chúng không còn được sử dụng.

“Hãy tưởng tượng việc di chuyển ngoài biển khơi sẽ nguy hiểm thế nào nếu tất cả các con tàu bị mất tích trong quá khứ vẫn đang trôi nổi trên mặt nước”, ông Jan Wörner, Tổng giám đốc ESA nói. “Đấy là tình hình hiện tại trên quỹ đạo, và điều này không được phép tiếp tục”.

Robot thu hồi rác của ESA có bốn cánh tay.

Trong khoảng 60 năm qua, hàng nghìn tấn rác thải đã tích lũy quanh trái đất, bao gồm các mảnh tên lửa đẩy, khoảng 3.500 vệ tinh không hoạt động và ước tính có khoảng 750 nghìn mảnh vỡ nhỏ, một số từ những vụ va chạm của các mảnh vỡ lớn hơn. Các mảnh vỡ này đang lưu thông trên quỹ đạo với tốc độ khoảng 20 nghìn km/giờ.

Trừ khi một hành động dọn dẹp được gắn kết với việc phóng vệ tinh, nếu không khả năng va chạm sẽ tăng cao khi hàng nghìn vệ tinh được đưa lên vũ trụ.

Việc gây quỹ cho nhiệm vụ này được đã được thông qua tại Hội nghị của Hội đồng cấp bộ trưởng của ESA, Space19+, diễn ra ở Seville, Tây Ban Nha vào cuối tháng 11 vừa qua. Nhiệm vụ sẽ được điều hành bởi một liên minh do một công ty khởi nghiệp của Thụy Sỹ có tên là Clearspace dẫn đầu.

Mục tiêu cho Clearspace-1 là một mảnh vỡ có tên là Vespa, bị bỏ lại trên quỹ đạo quanh trái đất ở độ cao 800km từ vụ phóng Vega của ESA năm 2013, Vespa nặng 100kg, kích cỡ tương đương một vệ tinh nhỏ, được lựa chọn bởi vì nó có hình dạng đơn giản và cấu trúc vững chắc nên không bị vỡ khi được thu hồi.

Tàu thăm dò không gian Clearspace sẽ được phóng lên quỹ đạo của mục tiêu, nơi mà nó sẽ theo dấu của Vespa, thu hồi nó bằng một thiết bị bốn cánh tay robot rồi đưa ra khỏi quỹ đạo, sau đó cả thiết bị thu hồi và Vespa sẽ bị đốt cháy trong bầu khí quyền khi trở về trái đất.

Tham vọng trong tương lai là tạo ra một robot dọn dẹp có thể đẩy rác trên quỹ đạo vào bầu khí quyển trái đất, sau đó tiếp tục nhiệm vụ thu giữ và loại ra khỏi quỹ đạo.

Theo HOÀNG DƯƠNG (Nhân dân)