Những chính sách tiền lương nổi bật có hiệu lực từ 1/1/2026

Ngày 10/11, Chính phủ ban hành Nghị định 293/2025/NĐ-CP quy định mức lương tối thiểu vùng áp dụng kể từ 1/1/2026. So với hiện hành, mức lương từng vùng tăng thêm 250.000-350.000 đồng/tháng. Đồng thời, lần đầu tiên xác định mức lương tối thiểu theo giờ để làm căn cứ chi trả cho lao động bán thời gian và tính lương làm thêm giờ.

Quy định này có tác động trực tiếp đến doanh nghiệp, yêu cầu các đơn vị rà soát thang bảng lương, điều chỉnh hợp đồng lao động và cập nhật mức trích nộp bảo hiểm ngay trong kỳ lương tháng 1/2026.

"Mức tham chiếu" - trục mới của óng và hưởng BHXH

Từ ngày 1/7, khi Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực, "mức tham chiếu" trở thành trục mới thay thế "lương cơ sở" trong hệ thống an sinh để tính các khoản BHXH bắt buộc.

Từ kỳ lương tháng 1/2026, quy định này đi vào thực tế, tác động kép tới thu nhập người lao động.

Về tiền đóng BHXH, mức tham chiếu thiết lập sàn và trần: lương làm căn cứ đóng không được thấp hơn mức tham chiếu (tạm thời 2,34 triệu đồng/tháng) và không vượt quá 20 lần mức này.

Về tiền hưởng, các chế độ ốm đau, thai sản, tuất, mai táng… đều tính theo mức tham chiếu, giúp nâng giá trị hỗ trợ cho người lao động khi cần. Vì mức tham chiếu sẽ điều chỉnh linh hoạt theo biến động kinh tế và chỉ số giá tiêu dùng, các khoản trợ cấp được bảo toàn giá trị thực, nhưng đồng nghĩa tiền đóng BHXH có thể tăng thường xuyên hơn; doanh nghiệp và người lao động cần chủ động theo dõi để điều chỉnh kịp thời.

Lương cơ sở khu vực công

Nghị định 73/2024/NĐ-CP đã nâng lương cơ sở lên 2,34 triệu đồng/tháng và quy định áp dụng cho đến khi có nghị định mới. Trong dự toán ngân sách năm 2026, Quốc hội dành hơn 57.000 tỷ đồng cho cải cách tiền lương và giao Chính phủ chủ động điều chỉnh nếu điều kiện cho phép.

Như vậy, từ 1/1/2026, cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang cùng các nhóm hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội, ưu đãi người có công… vẫn nhận lương và phụ cấp tính trên mức 2,34 triệu đồng/tháng.

Trong buổi làm việc ngày 11/11, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà lưu ý Bộ Nội vụ rằng, từ nay đến cuối năm còn tới 33 nghị định cần ban hành, trong đó có hai nghị định điều chỉnh mức lương cơ sở. Bà yêu cầu các cơ quan hoàn tất hồ sơ trong tháng 11 và trình Chính phủ chậm nhất ngày 10/12/2025, bảo đảm tiến độ lẫn chất lượng.

Trước đó, tại phiên thảo luận ngày 29/10 của Quốc hội, đại biểu Trần Quốc Tuấn (Vĩnh Long) cũng tha thiết đề nghị điều chỉnh lương cơ sở từ ngày 1/1/2026, coi đây là "nhịp đập chung của bộ máy cần được tiếp thêm sinh lực".

Như vậy, khả năng ban hành nghị định tăng lương cơ sở trước thềm năm 2026 đang được đặt lên bàn nghị sự của Chính phủ và Quốc hội.

Hệ số lương đặc thù cho giáo viên công lập

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến dự thảo nghị định về chính sách tiền lương nhà giáo, dự kiến có hiệu lực từ 1/1/2026. Điểm mới quan trọng là áp dụng hệ số lương đặc thù (1,15 đến 1,30) nhân với hệ số ngạch, bậc, qua đó tăng thu nhập thực nhận từ 15-30% tùy nhóm giáo viên. Dự thảo cũng bổ sung phụ cấp trách nhiệm, lưu động, tư vấn học sinh cho các đối tượng đặc thù.

Khi văn bản được ký, cách tính lương của hàng triệu giáo viên sẽ chuyển sang công thức: lương = lương cơ sở × hệ số ngạch, bậc × hệ số đặc thù. Tuy nhiên, vì vẫn là dự thảo nên các trường chưa thể căn cứ để chi trả; giáo viên cần theo dõi lộ trình ban hành nhằm cập nhật quyền lợi đúng thời điểm.

Theo Dân Trí