Những vấn đề đặt ra với Chương trình giáo dục phổ thông 2018 thời gian tới

Giáo viên Trường Tiểu học Kim Đồng (TP Yên Bái) dạy theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Ảnh: LV

Còn chậm tiến độ 

Bên cạnh những kết quả đạt được khi triển khai Chương trình giáo dục phổ thông mới thì ngành giáo dục gặp những khó khăn, tồn tại.

Đó là, Bộ ban hành chương trình các môn học tự chọn tiếng dân tộc thiểu số, Ngoại ngữ 2 (môn học tự chọn) và chương trình các môn Ngoại ngữ 1 ngoài Tiếng Anh chậm so với các môn học khác. Đội ngũ giáo viên còn chưa đồng bộ về cơ cấu đối với cấp THCS, THPT, nhất là khi triển khai thực hiện Chương trình Chương trình giáo dục phổ thông 2018 có một số môn học mới.

Số lượng giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục còn thừa, thiếu cục bộ; đồng thời còn thiếu so với quy định, đặc biệt là cấp tiểu học và môn âm nhạc, môn mỹ thuật ở cấp THPT. Chất lượng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục không đồng đều, đặc biệt là ở các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Tình trạng thiếu trường, lớp còn tồn tại ở một số địa phương, đặc biệt là tại một số khu đô thị, khu công nghiệp, khu chế xuất, các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Một số địa phương thực hiện dồn ghép các cơ sở giáo dục một cách cơ học; việc quy hoạch, dành quỹ đất, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường học chưa phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn trường học. Việc mua sắm thiết bị dạy học tại các địa phương không bảo đảm tiến độ.

Sách giáo khoa (SGK) được biên soạn còn có một số nội dung chưa phù hợp với đối tượng học sinh hoặc chưa phù hợp với một số vùng miền, một số từ ngữ mang tính địa phương - phương ngữ; một số đoạn văn, bài thơ đưa vào SGK chưa hay; một số thông tin trong một số môn học chưa cụ thể và gần gũi với học sinh. Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết 122 về việc không tổ chức biên soạn 1 bộ SGK (do Bộ chủ trì thực hiện). Do đó, việc biên soạn và thử nghiệm SGK điện tử, dịch SGK sang sách chữ nổi Braille theo bộ sách này chưa thực hiện được.

Bài toán từ phía địa phương

Chia sẻ một số giải pháp, Bộ GD&ĐT sẽ tham mưu với Trung ương Đảng, Quốc hội và ban hành theo thẩm quyền chính sách nhằm quan tâm tới tính đặc thù của công chức. Hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức và tinh giản biên chế đối với công chức, viên chức ngành Giáo dục nói chung, giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục nói riêng. Bảo đảm đủ biên chế cho các địa phương đang thiếu giáo viên.

Về phía các địa phương, rà soát, xác định nhu cầu đầu tư, xây dựng kế hoạch và nguồn vốn đầu tư giai đoạn 2021 - 2025 của Đề án "Bảo đảm cơ sở vật chất cho chương trình giáo dục mầm non và chương trình giáo dục phổ thông". Nghiên cứu đề xuất các hạng mục, địa bàn ưu tiên đầu tư xây dựng. Bố trí các nguồn vốn Trung ương hỗ trợ các địa phương khó khăn thực hiện đầu tư tăng cường cơ sở vật chất, đáp ứng việc thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới.

Bộ sẽ tiếp tục ban hành cơ chế chính sách khi triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia và Đề án bảo đảm cơ sở vật chất cho chương trình giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông giai đoạn 2021-2025; Xem xét đưa các dự án, nhiệm vụ liên quan đến ngành giáo dục vào nhóm ưu tiên hàng đầu khi xây dựng nguyên tắc, tiêu chí phân bổ hạn mức kế hoạch vốn, trong đó ưu tiên mua sắm trang thiết bị dạy học, cải tạo, nâng cấp cơ sở vật chất, kiên cố hóa trường học, các công trình phụ trợ thiết yếu phục vụ điều kiện dạy và học để đảm bảo điều kiện cơ sở vật chất thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.

Bộ cũng sẽ ban hành chính sách đặc thù cho giáo dục về kinh phí chi thường xuyên để bảo đảm điều kiện để nâng cao chất lượng giáo dục. Thực hiện các chính sách trong học tập cho học sinh, sinh viên. Chính sách hỗ trợ phát triển giáo dục đối với con em đồng bào dân tộc thiểu số, chế độ, chính sách cho học sinh vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi vùng sâu, vùng xa. Kinh phí hỗ trợ học bổng và hỗ trợ phương tiện, đồ dùng học tập thực hiện chính sách giáo dục đối với học sinh khuyết tật.

Theo Bộ GD&ĐT, các Bộ, ngành, địa phương thực hiện trách nhiệm các bên liên quan (trách nhiệm của Bộ GD&ĐT, của các Bộ, ngành, ủy ban nhân dân các cấp) trong việc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông.

Riêng với địa phương, cần thực hiện đúng thẩm quyền và trách nhiệm trong việc lựa chọn SGK: Việc lựa chọn SGK bảo đảm thực hiện công khai, minh bạch, đúng pháp luật và quy trình lựa chọn SGK bảo đảm chặt chẽ trên cơ sở đề xuất từ tổ chuyên môn của các cơ sở giáo dục phổ thông. Chịu trách nhiệm trong việc tổ chức biên soạn, thẩm định Tài liệu giáo dục địa phương.

Thực tế, việc biên soạn, thẩm định tài liệu giáo dục địa phương của một số địa phương còn chậm muộn, gây khó khăn cho việc triển khai thực hiện chương trình. Các địa phương đồng thời chịu trách nhiệm trong việc đảm bảo các điều kiện triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 (cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, thiết bị dạy học).

Hiện nay một số địa phương chưa bảo đảm về cơ sở vật chất; đội ngũ giáo viên còn thừa thiếu cục bộ; việc mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 2018 còn chậm, ảnh hưởng đến việc tổ chức dạy học trong các cơ sở giáo dục phổ thông. 

Theo Báo Tin Tức