OCOP chắp cánh cho nông sản

Sản phẩm OCOP của tỉnh An Giang trưng bày tại Diễn đàn kết nối sản phẩm OCOP vùng đồng bằng sông Cửu Long 2025. Ảnh: MỸ HẠNH

Khi OCOP là mục tiêu phấn đấu

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam, sau 7 năm triển khai, chương trình OCOP gặt hái thành công lớn và nhiều kết quả nổi bật. Nếu trước đây, các chủ thể và hợp tác xã còn loay hoay với câu hỏi “Làm thế nào để sản phẩm đạt chuẩn OCOP?” thì hiện nay họ tập trung vấn đề “Làm thế nào để nâng cao chất lượng sản phẩm và phát triển mạnh hơn trên thị trường?”. Chương trình đã chứng minh vai trò và lợi ích rất lớn cho các chủ thể khi tham gia, ngày càng nâng cao giá trị mặt hàng của mình, không chỉ dừng lại ở hàng tiêu dùng đơn giản.

Tại phường Mỹ Thới, ông Nguyễn Lân khởi nghiệp với các sản phẩm trái cây sấy được 3 năm, tuy nhiên đầu ra chưa mạnh, dù đã đầu tư máy móc để nâng cao chất lượng sản phẩm, thiết kế bao bì bắt mắt, giá cả cạnh tranh. Sau thời gian bán lẻ trên Facebook, Lazada, Shopee và tham khảo những người đi trước, ông nhận ra sản phẩm cần một chứng nhận để “bảo hộ” và nhận diện trên thị trường. “Chủ thể sản phẩm OCOP được hướng dẫn đường đi nước bước, tham gia hội chợ, diễn đàn… vừa bán hàng vừa trao đổi với người cùng lĩnh vực; gặp gỡ nhà bán buôn, bán lẻ, chuỗi siêu thị ngành hàng. Đây là điều tôi luôn mong đợi và sẽ phấn đấu để sản phẩm của mình sớm đạt chuẩn”, ông Lân chia sẻ.

Ông Tạ Minh Sơn - Giám đốc Siêu thị Tứ Sơn, phường Châu Đốc cho rằng, việc kiểm soát an toàn, vệ sinh thực phẩm trong thời gian gần đây đã tác động trực tiếp đến thói quen mua sắm của người tiêu dùng. Họ chọn mua sản phẩm có “bảo chứng”, trong đó có sản phẩm đạt chuẩn OCOP, với nhãn hiệu rõ ràng, nguyên liệu minh bạch, chất lượng được đảm bảo… Điều đó càng tạo động lực để người dân nỗ lực tạo ra những sản phẩm có giá trị. Với các mô hình mới đang cho hiệu quả kinh tế cao, triển vọng nhân rộng, cả nông dân và chính quyền địa phương đều khẳng định bước đầu tiên phải là phấn đấu đưa mặt hàng thành sản phẩm OCOP, sau đó đẩy mạnh liên kết để tạo đầu ra ổn định.

Nhiều cơ hội mới

Sau sáp nhập, An Giang được mở rộng không gian phát triển, đồng thời hội tụ nhiều tiềm năng để tạo đà bứt phá, với đồng bằng lúa gạo trù phú, núi non hùng vĩ, vùng biển rộng lớn, hệ sinh thái rừng ngập mặn phong phú. Đây chính là thời điểm thuận lợi để xây dựng các chuỗi giá trị OCOP khép kín, từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ và xuất khẩu. Toàn tỉnh có hơn 580 sản phẩm đạt chuẩn OCOP 3 sao trở lên, trong đó có 14 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao. Nhiều sản phẩm trở thành thương hiệu quốc gia, có mặt trong hệ thống siêu thị, sàn thương mại điện tử, làm quà tặng du lịch trang trọng và xuất khẩu sang các thị trường khó tính.

Bên cạnh chất lượng và mẫu mã thì “câu chuyện sản phẩm” là điều cần được chú trọng để mỗi sản phẩm OCOP tạo được dấu ấn riêng, mang đậm giá trị văn hóa vùng, miền. Từ những thuận lợi trong môi trường hoạt động, nhiều chủ thể OCOP đã mạnh dạn mơ cao, mơ xa - đưa sản phẩm của mình tiêu thụ rộng khắp cả nước và ra thị trường quốc tế. Bà Vũ Minh Tú - đại diện Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Thương mại và Dịch vụ Thái Minh Nguyên, xã Chợ Mới cho biết, sản phẩm trà kim ngân hoa của công ty đạt chuẩn OCOP 4 sao. Bên cạnh thị trường trong nước, công ty đang hướng đến các thị trường châu Âu, Hoa Kỳ…

 Ông Nguyễn Tấn Em - Chủ tịch Hội Nông dân xã Cù Lao Giêng cho biết nhờ chuyển đổi cây trồng phù hợp, nông dân trong xã đã cải thiện kinh tế đáng kể so với trước khi còn trồng lúa. Hơn 98% diện tích nông nghiệp trên địa bàn đã chuyển sang trồng xoài. Từ khi sản phẩm đạt chuẩn OCOP, đầu ra càng thuận lợi, thậm chí có thể xuất khẩu.

Mỗi năm, nông dân được hướng dẫn để nâng tiêu chuẩn sản xuất và chất lượng trái xoài, đa dạng mặt hàng sau chế biến, đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường khó tính. Không dừng lại ở đó, ngành chuyên môn còn tiếp tục hướng dẫn, quy hoạch để người dân sản xuất đáp ứng theo nhu cầu tiêu dùng cụ thể của từng quốc gia.

Chương trình OCOP khởi nguồn từ xã, phường nay đang bước vào giai đoạn phát triển mới. Những sản phẩm từng được sản xuất nhỏ lẻ, phân phối hạn chế, nay đã bước vào quá trình chuẩn hóa chất lượng, xây dựng thương hiệu, mở rộng tiêu thụ.

Bên cạnh các hình thức bán hàng trực tiếp, sản phẩm OCOP đã được đưa lên sàn thương mại điện tử, bắt nhịp xu thế phát triển tất yếu của thị trường. Với tiềm năng và thế mạnh lớn, nhất là điều kiện thuận lợi để hình thành vùng nguyên liệu gắn với lợi thế của từng vùng như thủy sản, trái cây, lúa, gạo, An Giang có nhiều dư địa để phát triển thêm nhiều sản phẩm OCOP, đặc biệt là các sản phẩm giàu tính sáng tạo, chế biến sâu…

MỸ HẠNH