Phát hiện khỉ không mắc lại COVID-19, mở ra hy vọng bào chế vaccine

18/03/2020 - 13:53

Sau khi nhiễm virus Corona chủng mới (SARS-CoV-2) gây ra dịch viêm đường hô hấp cấp (COVID-19), khỉ Rhesus có thể tự hồi phục và không nhiễm lại loại virus chết người này.


Xuất hiện kháng thể mạnh diệt virus SARS-CoV-2 trong khỉ Rhesus. Ảnh: Fotokon

Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), sau khi cho khỉ nhiễm virus SARS-CoV-2, các nhà khoa học thuộc Viện Khoa học Y tế Trung Quốc phát hiện ra rằng cơ thể những con bình phục đã phát triển một chất miễn dịch hiệu quả. Đây là phát hiện quan trọng trong cuộc đua chế tạo vaccine phòng ngừa dịch bệnh COVID-19 đang hoành hành. Chi tiết thí nghiệm đã được đăng ngày 14/3 trên trang web nghiên cứu bioRxiv. 

Đề cập trong tài liệu, Giáo sư Qin Chuan – một tác giả nghiên cứu – mô tả ông cùng các đồng nghiệp cho 4 con khỉ Rhesus nhiễm virus SARS-CoV-2. Ba ngày sau, những con vật này có triệu chứng phát bệnh. Chúng sốt, bắt đầu khó thở, chán ăn dẫn tới giảm cân.

Đến ngày thứ 7, thực hành giải phẫu trên một con khỉ, Giáo sư Qin nhận thấy loại virus Corona chết người này đã lây lan ra toàn bộ cơ thể và phá hoại các mô phổi của con vật. Trong khi đó, ba con khỉ còn lại phục hồi dần dần và cuối cùng hết triệu chứng.

Một tháng sau khi kết quả xét nghiệm âm tính và hình ảnh chụp X-quang cho thấy bộ phận bên trong của nhóm con vật hồi phục hoàn toàn, hai con khỉ lại tiếp tục cho nhiễm virus SARS-CoV-2 với cùng liều lượng trong lần thí nghiệm đầu. Các nhà khoa học thấy thân nhiệt của chúng có tăng, song mọi thứ khác vẫn bình thường.

Giải phẫu tử thi hai con khỉ hai tuần sau đó, các nhà nghiên cứu không tìm ra dấu vết của virus SARS-CoV-2 trong cơ thể chúng, song họ phát hiện ra mức độ kháng thể của hai con khỉ này rất cao. Điều này đồng nghĩa với việc hệ miễn dịch của chúng đã chuẩn bị sẵn sàng đối phó với bệnh dịch. Giáo sư Qin nhấn mạnh kết quả này có “ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển vaccine chống COVID-19”.

Cũng trong tài liệu nghiên cứu, các nhà khoa học tranh luận một số bệnh nhân mắc COVID-19 trước đây bị tái nhiễm có thể là do kết quả xét nghiệm âm tính nhầm hoặc bệnh nhân chưa bình phục hoàn toàn trước khi ra viện.

Trước đó, một số bác sĩ nằm trong tuyến đầu chống dịch bệnh COVID-19 đã đưa ra giả định này. Giáo sư Zhong Nanshan, một nhà khoa học hàng đầu của Chính phủ Trung Quốc, tuần trước cho hay họ phát hiện mức kháng thể cao trong cơ thể bệnh nhân đã hồi phục. Điều đó có nghĩa là họ không thể trở thành vật chủ mang virus SARS-CoV-2 một lần nữa.

Trước thực trạng có bệnh nhân tái nhiễm virus Corona chủng mới sau khi bình phục, Chính phủ Trung Quốc đã công bố những biện pháp phòng ngừa. Từ ngày 5/3, tất cả bệnh nhân xuất viện cần tiếp tục ở lại cơ sở cách ly thêm 2 tuần nữa.

Trong một thí nghiệm khác liên quan đến ba con khỉ Rhesus trên, Giáo sư Qin và các đồng nghiệp còn tìm ra bằng chứng cho thấy virus SARS-CoV-2 có thể lây qua mắt.

Ông Wang Guang, một chuyên gia y tế cấp cao làm việc tại Bắc Kinh, đã mắc COVID-19 sau một chuyến công tác tới thành phố Vũ Hán điều tra về dịch bệnh mặc dù ông này đeo khẩu trang và bộ đồ bảo hộ. Ông Wang nghi ngờ rằng chủng virus này có thể xâm nhập vào cơ thể người qua mắt, vì ông đã vô tình dùng quệt mồ hôi trên trán. Khi trở về Bắc Kinh, ông được chẩn đoán mắc COVID-19 với triệu chứng tương đối nhẹ.

Để làm rõ giả thuyết này, Giáo sư Qin đã nhỏ dung dịch chứa virus SARS-CoV-2 vào mắt hai con khỉ. Kết quả gây kinh ngạc là các nhà nghiên cứu không tìm thấy con virus trên bề mặt mắt của các con vật, song chúng đều có kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2. Tuy nhiên, hai con khỉ bị nhiễm virus qua mắt không phát bệnh nặng như con khỉ bị nhiễm qua đường miệng.

Nghiên cứu sâu hơn cho thấy virus Corona chủng mới có thể đã rơi vào kết mạc, một mô lót bên trong mí mắt và che phủ củng mạc của mắt, sau đó đi qua ống dẫn nước mắt vào cổ họng. Các nhà khoa học khuyến cáo mọi người cần nhận thức rõ hơn về việc bảo vệ đôi mắt.

Họ cho rằng nguy cơ lây lan bệnh truyền nhiễm có thể giảm với phương pháp hàng ngày rửa tay thường xuyên, đeo kính bảo vệ khi tiếp xúc gần với bệnh nhân hoặc ở những nơi đông người, đặc biệt là với các bác sĩ lâm sàng.

Theo BẢO HÀ (Báo Tin tức)