U tuyến giáp, cắt hay để?

Vậy nên cắt luôn tuyến giáp cho nhẹ người hay không mổ vì sợ mổ sẽ phải uống thuốc cả đời?

Tuyến giáp không phải thứ dư thừa để bỏ

BS Nguyễn Xuân Tuấn - giảng viên Trường ĐH Y dược, ĐH Quốc gia Hà Nội - cho biết nhiều người khi biết mình có nhân tuyến giáp liền nghĩ: "Thôi cắt luôn cho yên tâm, để lâu sợ hóa ung thư". Nghe có vẻ hợp lý nhưng thực ra rất nguy hiểm.

Tuyến giáp không phải thứ dư thừa để bỏ đi mà là cơ quan nội tiết quan trọng, điều khiển nhịp sinh học toàn cơ thể. 

Nó tiết hormone T3, T4 ảnh hưởng đến tim mạch, tiêu hóa, giữ ấm, trí nhớ, tâm trạng, sinh sản... Thiếu hormone tuyến giáp, bạn có thể mệt mỏi, tăng cân, da khô, rụng tóc, lạnh, trầm cảm, rối loạn kinh nguyệt, giảm ham muốn, thậm chí dễ sảy thai.

Nhiều bệnh nhân sau mổ phải dùng hormone thay thế suốt đời nhưng việc chỉnh liều rất khó: dư thì hồi hộp, run tay, mất ngủ; thiếu thì lờ đờ, tăng cân. Chưa kể nếu mổ không đúng chỉ định, vừa mất tuyến giáp vừa rối loạn chuyển hóa, khủng hoảng tâm lý, cuối cùng khổ nhiều hơn.

Vậy nên, khi phát hiện nhân tuyến giáp, việc đầu tiên không phải là "xin mổ" mà là tìm hiểu bản chất khối u tuyến giáp này là lành hay ác, có cần mổ không, nếu mổ thì cắt thùy hay toàn bộ, và bác sĩ nào sẽ phẫu thuật.

"Tuyến giáp là để giữ, không phải để bỏ. Chỉ khi nào không giữ được nữa, mới tính chuyện cắt", BS Tuấn nói.

Mổ xong phải uống thuốc suốt đời?

Trong thực hành lâm sàng, bác sĩ cũng gặp không ít người bệnh lo sợ "mổ xong phải uống thuốc suốt đời?". Thực ra, đây là một hiểu lầm phổ biến, cần phải hiểu cho đúng.

Thứ nhất, không phải ai mổ tuyến giáp cũng phải uống thuốc cả đời: Nếu cắt toàn bộ tuyến giáp, cơ thể không còn mô tuyến để tiết hormone thyroxin (T4) nên phải dùng levothyroxine suốt đời, đó là cách bù lại hormone sinh lý chứ không phải "phụ thuộc thuốc".

Nhưng nếu chỉ cắt một thùy tuyến giáp (một bên) thì hơn 70% bệnh nhân không cần thuốc lâu dài. Bên còn lại có thể tự sản xuất đủ hormone cho cơ thể. Nếu có cần dùng, liều cũng rất thấp, hoàn toàn an toàn và dễ kiểm soát.

Thứ hai, một thùy giáp vẫn đủ để sống khỏe mạnh: Tuyến giáp là cơ quan có khả năng bù trừ tuyệt vời. Khi còn lại một bên, mô giáp còn lại sẽ tăng tổng hợp hormone T3, T4 để đáp ứng nhu cầu cơ thể, một cơ chế tự điều chỉnh theo nguyên lý hằng định nội môi. Vì vậy sau mổ bệnh nhân không hề "phụ thuộc thuốc" mà cơ thể vẫn tự điều hòa được như bình thường.

Thứ ba, nếu chỉ bóc nhân, giữ nguyên tuyến giáp - gần như không ảnh hưởng gì: Trong nhiều trường hợp nhân giáp lành tính, bác sĩ chỉ bóc nhân hoặc cắt thùy có nhân, vẫn giữ nguyên phần mô giáp lành. Khi đó tuyến giáp vẫn hoạt động bình thường.

Chỉ trừ trường hợp có viêm giáp tự miễn (hashimoto) từ trước lúc đó mô giáp bị phá hủy dần, nguy cơ suy giáp cao dù không mổ. Vì vậy đừng để nỗi sợ "uống thuốc cả đời" khiến bạn trì hoãn điều trị đúng. Điều đáng lo không phải là uống thuốc mà là bệnh tiến triển: nhân giáp to chèn ép, khó thở, nuốt vướng hoặc ung thư hóa.

Theo Báo Tuổi Trẻ