Nhiều kẻ lợi dụng tình hình, “thương vay khóc mướn”, đả kích Việt Nam “tính toán sai” khi bỏ phiếu trắng với nghị quyết về Ukraine. Chúng đưa ra nhiều lý lẽ ngụy biện, nhưng cố tình lờ đi chính kiến và nỗ lực đóng góp của Việt Nam cho mục tiêu hòa bình. Ngay từ khi diễn ra căng thẳng giữa các bên, Việt Nam đã thể hiện rất rõ thái độ ủng hộ giải pháp hòa bình, kêu gọi các bên kiềm chế, ngồi vào bàn đối thoại đàm phán, tuân thủ Hiến chương Liên hiệp quốc và các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, đặc biệt là nguyên tắc tôn trọng độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia, không can thiệp công việc nội bộ, không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng cho biết: “Việt Nam hết sức quan ngại trước tình hình xung đột vũ trang ở Ukraine. Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, tuân thủ Hiến chương Liên hiệp quốc và các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, không sử dụng vũ lực, bảo vệ người dân, tiếp tục đối thoại tìm kiếm giải pháp hòa bình, góp phần bảo đảm hòa bình, an ninh, ổn định, hợp tác ở khu vực và trên toàn thế giới”. Việc Việt Nam bỏ phiếu trắng với nghị quyết về Ukraine tại Liên Hiệp quốc là thể hiện quan điểm, thái độ chân thành, thẳng thắn nêu ý kiến với tất cả bạn bè, đối tác để đóng góp cho hòa bình. “Chúng tôi cho rằng, ưu tiên hiện nay là cần kiềm chế tối đa, chấm dứt các hành động sử dụng vũ lực để tránh gây thương vong và tổn thất đối với dân thường” - bà Lê Thị Thu Hằng trả lời câu hỏi của báo chí về lá phiếu trắng của Việt Nam.
Khi không thể xuyên tạc về quan điểm của Việt Nam, nhiều đối tượng chuyển sang chiêu bài “nhân quyền”, tố cáo Việt Nam chậm triển khai công tác bảo hộ công dân; phân biệt đối xử, tiêu cực trong việc đưa công dân Việt Nam sơ tán khỏi Ukraine về nước… Trong khi đó, nước ta rất quan tâm, theo dõi sát sao diễn biến tại Ukraine và tình hình của 7.000 người Việt đang sinh sống, làm việc và học tập tại Ukraine.
Với chủ trương dành ưu tiên bảo vệ an toàn cao nhất về tính mạng, tài sản, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công dân và pháp nhân Việt Nam ở Ukraine, ngay khi xuất hiện những diễn biến căng thẳng, Bộ Ngoại giao đã chủ động khẩn trương triển khai công tác bảo hộ công dân. Cụ thể, chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Ukraine thường xuyên liên hệ, chủ động trao đổi với cộng đồng người Việt Nam tại Ukraine để nắm tình hình, cử cán bộ trực đường dây nóng bảo hộ công dân 24/24 giờ, sẵn sàng tiếp nhận thông tin và kịp thời hỗ trợ bà con; trao đổi, đề nghị các cơ quan chức năng sở tại có biện pháp hỗ trợ, bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản cho công dân và doanh nghiệp Việt Nam tại Ukraine; phối hợp với các cơ quan chức năng trong nước khẩn trương xây dựng, sẵn sàng phương án bảo hộ công dân.
Bộ Ngoại giao (Cục Lãnh sự) và Đại sứ quán Việt Nam tại Ukraine đưa ra các khuyến cáo, hướng dẫn an toàn đối với công dân, lưu ý công dân theo dõi sát và thực hiện nghiêm túc những thông báo, hướng dẫn của nhà chức trách địa phương, chuẩn bị nhu yếu phẩm, tìm nơi trú ẩn an toàn, giữ liên lạc với các hội đoàn và bạn bè, liên lạc ngay với cơ quan chức năng thông qua đường dây nóng bảo hộ công dân trong trường hợp cần thiết hay cần trợ giúp sơ tán.
Ủy ban nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài đã thiết lập kênh thông tin với các hội đoàn tại Ukraine, nhằm cập nhật thông tin, tìm hiểu tình hình và hướng dẫn bà con các biện pháp an toàn cần thiết; đề nghị và hướng dẫn hội đoàn các nước lân cận sẵn sàng hỗ trợ cộng đồng người Việt ở Ukraine khi sơ tán sang (hỗ trợ sinh hoạt, đi lại…).
Bộ Ngoại giao đã phối hợp các bộ, ngành, cơ quan chức năng và các hãng hàng không trong nước, cơ quan đại diện tại Ukraine và khu vực lân cận xây dựng phương án đảm bảo an ninh, an toàn và điều kiện cần thiết để sơ tán công dân Việt Nam khỏi vùng chiến sự và về nước nếu có nguyện vọng. Các cơ quan đại diện Việt Nam ở Ba Lan, Nga, Rumani, Hungary, Slovakia trực đường dây nóng bảo hộ công dân; trao đổi và phối hợp cơ quan chức năng sở tại cập nhật tình hình người Việt từ Ukraine sang, đề nghị tạo thuận lợi cho việc nhập cảnh, quá cảnh và lưu trú tạm thời, cung cấp nhu yếu phẩm cần thiết cho người Việt Nam; phối hợp các hội đoàn cộng đồng hỗ trợ người sơ tán. Bộ Ngoại giao đã đề nghị nhà chức trách của các bên liên quan tạo hành lang an toàn cho bà con ta sơ tán.
Việc đảm bảo an ninh, an toàn về tính mạng và tài sản của công dân Việt Nam ở Ukraine là mối quan tâm, ưu tiên cao nhất của Đảng, nhà nước và Chính phủ Việt Nam. Đến giữa tháng 3-2022, Việt Nam đã tổ chức 5 chuyến bay, đưa gần 1.400 người Việt Nam và gia đình có nguyện vọng về nước một cách an toàn. Những nỗ lực này nhận được sự đánh giá cao của bà con người Việt Nam ở nước ngoài và nhân thân ở trong nước. Một lần nữa, chứng minh hành động nhất quán của đất nước ta: Luôn luôn đứng về phía hòa bình và nhân dân!
T.M