Cảnh báo lũ thấp, xâm nhập mặn sớm

22/08/2019 - 05:29

 - Với diễn biến hiện tại, khả năng lũ năm 2019 ở đầu nguồn sông Cửu Long sẽ về muộn và khó vượt qua mức báo động 1. Trong khi đó, tình trạng thiếu hụt mưa, nhiệt độ tăng có thể khiến nước mặn xâm nhập sớm, ngay trong các tháng cuối năm 2019 với mức độ gay gắt hơn. Các địa phương và người dân cần chủ động ứng phó để bảo vệ sản xuất.

Mực nước thấp hơn 2015

Năm 2015 là năm lũ rất nhỏ, kéo theo hệ quả xâm nhập mặn và hạn hán gay gắt năm 2016. Kịch bản này có khả năng lặp lại, thậm chí là nghiêm trọng hơn trong mùa khô 2019-2020.

Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh An Giang Lưu Văn Ninh cho biết, từ giữa tháng 6 đến nay, mực nước trên các trạm dọc sông Mekong từ trung đến hạ lưu biến đổi chậm và ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm (TBNN) từ 1-6m, thấp hơn từ 2-3m so cùng thời kỳ năm 2015. Tổng lượng dòng chảy về đầu nguồn sông Cửu Long ở mức thấp hơn từ 20-50% so với TBNN. Mực nước các sông, kênh trên địa bàn tỉnh An Giang dao động chủ yếu theo thủy triều. Mực nước cao nhất tháng 6, tháng 7 tại các trạm vùng đầu nguồn và hạ lưu sông đều ở mức thấp hơn từ 0,1-2,39m so năm 2018. Mực nước thấp nhất ở mức thấp hơn từ 0,05-1m so với cùng thời kỳ năm 2018. Đối với khu vực nội đồng Tứ giác Long Xuyên (TGLX), mực nước cao nhất tháng 6, tháng 7 ở mức xấp xỉ TBNN và thấp hơn từ 0,05-0,65m so cùng kỳ năm 2018; mực nước thấp nhất ở mức xấp xỉ và thấp hơn từ 0,15-0,7m so cùng kỳ.

Đỉnh lũ năm nay dự báo rất thấp

Tính đến ngày 20-8, mực nước cao nhất ngày ở đầu nguồn sông Cửu Long ở mức thấp hơn cùng kỳ 2018 từ 1,62-2,96m; vùng hạ lưu sông tại Chợ Mới, Long Xuyên thấp hơn từ 0,52-1,17m; khu vực nội đồng TGLX thấp hơn từ 1,17-2,8m. Mực nước cao nhất ngày ở các trạm đều thấp hơn cùng thời kỳ năm 2015 từ 0,2-0,65m.

Nguy cơ “đói” lũ

Ông Ninh cho biết, theo các kết quả dự báo mới nhất về hiện tượng ENSO cho thấy, nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINO 3.4 đang có xu hướng giảm dần. Dự báo khả năng trạng thái El Nino sẽ dần chuyển sang pha trung tính trong 1-2 tháng tới và sẽ duy trì trạng thái trung tính nhưng vẫn nghiêng về pha nóng từ khoảng tháng 10-2019 đến những tháng đầu năm 2020.

Với diễn biến này, nhiệt độ trung bình từ tháng 9 đến tháng 11-2019 có khả năng cao hơn so với TBNN kỳ từ 0,5-1oC; từ tháng 12-2019 đến tháng 2-2020 ở mức xấp xỉ TBNN. Trong khi tổng lượng mưa các tháng 8, 9, 11, 12-2019 ở mức cao hơn TBNN từ 10-30% thì tháng 10-2019 và các tháng 1, tháng 2-2020 ở mức thấp hơn TBNN từ 15-30%. Dự báo thời kỳ kết thúc mùa mưa có khả năng xấp xỉ hoặc sớm hơn TBNN, khoảng từ ngày 1 đến 10-11-2019. Mùa mưa kết thúc sớm nhưng vẫn có khả năng xuất hiện các đợt mưa lớn diện rộng vào những tháng cuối năm 2019.

Dự báo từ nay đến cuối năm 2019, có khả năng mật độ bão hoạt động trên khu vực Biển Đông ở mức xấp xỉ TBNN (khoảng 7-9 cơn). Trong đó có khoảng 3-4 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta, khả năng ảnh hưởng nhiều đến khu vực Trung Bộ và Nam Bộ trong những tháng cuối năm 2019. “Cần đề phòng khả năng xuất hiện của những cơn bão mạnh và có quỹ đạo phức tạp. Tiếp tục đề phòng nguy cơ xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như: giông, sét, lốc, mưa đá trên phạm vi toàn tỉnh”- ông Ninh lưu ý.

Về diễn biến lũ, Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh An Giang cho biết, mùa lũ năm 2019 trên sông Mekong đến muộn so với TBNN. Hiện nay, mực nước tại các trạm từ trung đến hạ lưu sông Mekong ở mức thấp hơn TBNN từ 3-6m và đang có xu hướng tăng dần.

Đối với đầu nguồn sông Cửu Long, đỉnh lũ cao nhất năm tại Tân Châu, Châu Đốc có khả năng ở mức thấp hơn báo động (BĐ) 1 (BĐ1 tại Tân Châu 3,5m, Châu Đốc 3m), thời gian xuất hiện vào cuối tháng 9, đầu tháng 10-2019. Ở khu vực nội đồng TGLX, mực nước cao nhất năm có khả năng ở mức thấp hơn BĐ1 (BĐ1 tại Xuân Tô 3m, Tri Tôn 2m), thời gian xuất hiện vào đầu tháng 10. Ở vùng hạ lưu, trên rạch Ông Chưởng tại Chợ Mới, mực nước cao nhất có khả năng xấp xỉ BĐ2, trên sông Hậu tại Long Xuyên từ BĐ2 - BĐ3 (BĐ2 tại Chợ Mới 2,5m, tại Long Xuyên 2,2m), thời gian xuất hiện vào cuối tháng 9, đầu tháng 10.

“Đỉnh lũ năm 2019 dự báo ở mức thấp, tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mekong về ĐBSCL thiếu hụt lớn so với trung bình nhiều năm. Khả năng xâm nhập mặn sẽ đến sớm ngay trong các tháng cuối năm 2019 và sẽ ở mức cao hơn, gay gắt hơn nhiều so với trung bình nhiều năm. Các địa phương cần sớm có các biện pháp chủ động phòng, chống hạn hán, thiếu nước và xâm nhập mặn trong mùa khô 2019-2020”- ông Ninh cảnh báo.

 

Bài, ảnh: NGÔ CHUẨN