Xây dựng đời sống văn hóa vùng đồng bào dân tộc

Trên cơ sở các nghị quyết, chương trình, kế hoạch của Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã ban hành các kế hoạch cụ thể hóa, đó là “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước”; kế hoạch phối hợp nâng cao hiệu quả hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch và gia đình trên tuyến biên giới tỉnh An Giang giai đoạn 2018-2022. Triển khai kế hoạch kiểm kê, sưu tầm, bảo quản, trưng bày tuyên truyền di sản văn hóa điển hình của các dân tộc thiểu số (DTTS) trên địa bàn tỉnh An Giang giai đoạn 2017-2020; đề án truyền dạy nghệ thuật Dì Kê của đồng bào DTTS Khmer tỉnh An Giang giai đoạn 2018-2020. Qua đó, củng cố, cải thiện đời sống văn hóa tinh thần, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội vùng biên giới, dân tộc. Ban Chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” các cấp gắn kết chặt chẽ hoạt động xây dựng đời sống văn hóa với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội phù hợp từng dân tộc, tôn giáo. Cùng với đó, các cấp ủy Đảng, chính quyền tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên truyền, quán triệt và triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với đồng bào DTTS. Tích cực phát triển kinh tế - xã hội và đổi mới công tác dân vận của Đảng ở vùng đồng bào DTTS. Quan tâm xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước... Hàng năm, tỉnh tổ chức ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch của đồng bào DTTS Chăm, Khmer với nhiều hoạt động thi đấu thể thao, trò chơi dân gian mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, thu hút đông đảo người dân trong và ngoài tỉnh tham dự.

Dệt thổ cẩm Chăm thu hút du khách

Đáng phấn khởi, An Giang có 3 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được công nhận gồm: lễ hội đua bò Bảy Núi (được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2016), Tri thức và kỹ thuật viết chữ trên lá Buông của người Khmer (được công nhận năm 2017) và lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam (được công nhận năm 2015). Tỉnh còn lưu giữ nhiều tư liệu về nghệ thuật Dì Kê, đàn Chà Pây của đồng bào DTTS Khmer; các hình thức thực hành nghi lễ vòng đời và hơn 20 làn điệu âm nhạc cổ truyền của đồng bào DTTS Chăm... góp phần bảo tồn văn hóa nghệ thuật truyền thống.

Đại diện Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch trao bằng công nhận lễ hội Vía Bà Chúa Xứ núi Sam đạt di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia cho Chủ tịch UBND TP. Châu Đốc

Tại làng Chăm Châu Phong (TX. Tân Châu), nhiều năm qua thu hút khá đông khách du khách trong và ngoài nước đến tham quan, bởi những nét văn hóa của vùng đất này. Tỉnh, thị xã quan tâm khai thác lợi thế phát triển mô hình du lịch cộng đồng gắn với làng nghề để thu hút du khách. Đến đây, du khách được trải nghiệm cảm giác có thể cùng với người dân bản địa ăn uống, sinh hoạt, tập dệt thổ cẩm hoặc học vài điệu múa Chăm; được thưởng thức những món ăn truyền thống của người Chăm như: tung lò mò, bánh bò, cà ri Chăm… Nét văn hóa Chăm với lối kiến trúc Nam Bộ, những ngôi nhà sàn gỗ nằm san sát bên bờ sông Hậu, trước mỗi ngôi nhà đều có bậc thang cao, cửa cái ra vào đều thấp hơn đầu người hàm chứa ý nghĩa: đầu cúi thấp để tỏ sự tôn trọng gia chủ. Nét văn hóa Chăm còn được thể hiện qua kiến trúc của ngôi thánh đường Mubarak, đây là điểm sinh hoạt tôn giáo của người Chăm theo đạo Hồi. Để bảo tồn, phát triển văn hóa Chăm, địa phương đã xây dựng các điểm dừng chân du lịch gắn với các điểm di tích lịch sử văn hóa, liên kết các tour, tuyến với các làng Chăm để đưa du khách tham quan, trải nghiệm làng nghề truyền thống, tìm hiểu bản sắc văn hóa Chăm.

Đặc sắc văn hóa Khmer

 Tại vùng Bảy Núi, nét văn hóa của đồng bào DTTS Khmer khá độc đáo. Đối với đồng bào DTTS Khmer theo Phật giáo Nam Tông, ngôi chùa là nơi sinh hoạt văn hóa cộng đồng, lưu giữ bản sắc dân tộc, vừa là chỗ dựa tinh thần trong sinh hoạt ở các phum, sóc. Chùa còn là nơi dạy kiến thức phổ thông, dạy chữ Việt - Khmer, dạy nhạc ngũ âm lưu giữ loại hình văn hóa - nghệ thuật truyền thống của dân tộc... Các giá trị văn hóa, đời sống, tinh thần của đồng bào DTTS Khmer rất phong phú đa đạng. Nghệ thuật truyền thống được duy trì tại các ngôi chùa trong cộng đồng dân tộc Khmer. Nhiều ngôi chùa còn là nơi lưu giữ những bộ kinh lá buông, có giá trị lớn về mặt kỹ thuật, mỹ thuật, nghệ thuật và có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tâm linh, tính ngưỡng, tôn giáo của đồng bào DTTS Khmer. Không chỉ mang nét thẩm mỹ độc đáo, các chùa Khmer còn có dàn nhạc ngũ âm và là nơi diễn ra các sinh hoạt văn hóa - nghệ thuật... Cứ mỗi dịp Tết Cổ truyền Chol Chnam Thmay, nhiều hoạt động văn hóa- văn nghệ và thể dục - thể thao, cùng các loại hình nghệ thuật dân gian diễn ra ở các phum, sóc. Tỉnh đã và đang đầu tư khai thác các loại hình du lịch để góp phần duy trì, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa trong đồng bào các DTTS.

Bài, ảnh: HẠNH CHÂU