“Số hóa” tín dụng hợp tác xã

22/08/2025 - 09:05

Trong bối cảnh nền kinh tế số đang phát triển mạnh mẽ, hệ thống quỹ tín dụng nhân dân và Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam (Co-opBank) đã chủ động đẩy mạnh chuyển đổi số, coi đây là giải pháp then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng tiếp cận dịch vụ tài chính và đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới.

Khách hàng giao dịch tại Quỹ tín dụng nhân dân Tân Phúc (tỉnh Hưng Yên).

Khách hàng giao dịch tại Quỹ tín dụng nhân dân Tân Phúc (tỉnh Hưng Yên).

Việc số hóa các hoạt động tín dụng hợp tác xã đang mở ra một diện mạo mới thúc đẩy tài chính toàn diện. Không chỉ là yêu cầu bắt buộc trong kỷ nguyên số, điều này còn là cơ hội để nâng cao hiệu quả quản trị, tạo thêm giá trị cho thành viên, đưa mô hình hợp tác phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng.

Đổi mới tư duy quản trị

Hệ thống tổ chức tín dụng là hợp tác xã tại Việt Nam được thành lập và đi vào hoạt động từ năm 1993. Đến nay, toàn hệ thống không ngừng lớn mạnh cả về quy mô, năng lực quản trị, điều hành và đóng góp tích cực phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, hệ thống tổ chức tín dụng là hợp tác xã gồm Co-opBank và gần 1.200 quỹ tín dụng nhân dân có quy mô tổng tài sản hơn 253 nghìn tỷ đồng, phục vụ gần 2 triệu thành viên là các cá nhân, hộ gia đình ở nông thôn, vùng sâu vùng xa. Trong số này, phần lớn các đơn vị đã triển khai ứng dụng công nghệ số trong quản lý tín dụng, huy động vốn và kết nối thanh toán.

Đây được xem là bước tiến vượt bậc, bởi chỉ cách đây vài năm, hoạt động số hóa tại các quỹ tín dụng nhân dân còn rất hạn chế. Theo Chủ tịch Hội đồng quản trị Co-opBank Nguyễn Quốc Cường, tại các quỹ tín dụng nhân dân đang có xu hướng già hóa thành viên.

“Lợi thế gần dân, sát dân của quỹ tín dụng nhân dân có nguy cơ bị triệt tiêu trong bối cảnh các tổ chức tín dụng chuyển đổi số mạnh mẽ, các ứng dụng ngân hàng điện tử cung ứng dịch vụ 24/7 đang ngày càng phát triển và có tính cạnh tranh. Do vậy, nếu không thay đổi, tìm cách tiếp cận mới để giải quyết bài toán này một cách căn cơ thì không thể tồn tại, phát triển”, ông Cường nhấn mạnh.

Một thách thức lớn của hệ thống quỹ tín dụng nhân dân hiện nay là làm sao vừa giữ được đặc thù “gần dân, sát dân”, vừa đáp ứng các chuẩn mực hiện đại của thị trường tài chính. Người dân ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa nay cũng có nhu cầu sử dụng dịch vụ tài chính số: chuyển tiền qua điện thoại, thanh toán QR, gửi tiết kiệm online.

Nếu các quỹ tín dụng nhân dân không theo kịp, nguy cơ mất thành viên, mất thị phần vào tay ngân hàng thương mại hoặc các công ty tài chính là khó tránh khỏi. Vì lẽ đó, chuyển đổi số không chỉ là yêu cầu tất yếu, mà còn là con đường duy nhất để quỹ tín dụng nhân dân duy trì sức cạnh tranh, phòng ngừa rủi ro và mang lại dịch vụ tài chính tiện ích hơn cho thành viên.

Với yêu cầu đó, trong vai trò “bà đỡ”, Co-opBank hiện đã xây dựng hệ sinh thái ngân hàng số hỗ trợ quỹ tín dụng nhân dân, trong đó có dịch vụ ngân hàng trực tuyến, tài khoản thấu chi và kết nối thanh toán QR code.

Bước chuyển mình mạnh mẽ

Thực tiễn tại nhiều địa phương đã cho thấy hiệu quả rõ rệt của chuyển đổi số. Tại tỉnh Ninh Bình, Quỹ tín dụng nhân dân Khánh Phú là một trong những đơn vị tiên phong triển khai sản phẩm thanh toán điện tử đầu tiên (CF-eBanking) của Co-opBank.

Theo Giám đốc Quỹ Lê Hữu Hạnh, việc phát triển các dịch vụ ngân hàng số, thanh toán điện tử đã giúp các quỹ tín dụng nhân dân bắt kịp xu hướng phát triển của hệ thống tín dụng. Đến nay, tại Quỹ tín dụng nhân dân Khánh Phú, hơn 90% số khoản thu nợ, thu lãi và giải ngân đều được thực hiện thông qua ngân hàng số và chuyển tiền điện tử. Các thành viên chỉ cần sử dụng ứng dụng trên điện thoại hoặc quét mã QR để trả gốc, lãi một cách nhanh chóng, chính xác và tiện lợi.

Trong khi đó, tại tỉnh Hưng Yên, các quỹ tín dụng nhân dân tiên phong như Yên Phú, Tân Phúc đã trở thành hình mẫu ứng dụng ngân hàng số hiệu quả. Chủ tịch Quỹ tín dụng nhân dân Tân Phúc Nguyễn Thị Hợi chia sẻ: Co-opBank đã đồng hành cùng các quỹ tín dụng nhân dân trong hành trình chuyển đổi số, nâng cấp dịch vụ và phát triển khách hàng. Cụ thể, chi nhánh đã triển khai hàng loạt sản phẩm tài chính đặc thù cho hệ thống, từ hợp vốn cho vay thành viên, sản phẩm thấu chi, thanh toán điện tử EBIZ, CF-eBank, PCF, chi trả lương, mở tài khoản cá nhân đến cả giải pháp cho vay không tài sản bảo đảm dành cho giáo viên vùng nông thôn. “Những dịch vụ này không chỉ giúp các quỹ tín dụng nhân dân cạnh tranh tốt hơn với ngân hàng thương mại mà còn giữ chân và thu hút thêm thành viên, mở rộng dịch vụ cộng đồng”, bà Hợi cho hay.

Thống kê trên địa bàn Hưng Yên cho thấy, đến nay đã có 55/63 quỹ tín dụng nhân dân tham gia ngân hàng điện tử; 23 quỹ tín dụng nhân dân sử dụng EBIZ; bảy quỹ triển khai phần mềm PCF; bốn quỹ tín dụng nhân dân chi trả lương qua tài khoản; 36 quỹ tín dụng nhân dân được cấp hạn mức tín dụng với tổng trị giá gần 49 tỷ đồng,... Ngoài ra, các dịch vụ ngân hàng số còn giúp các quỹ tín dụng nhân dân tiết kiệm đáng kể chi phí kiểm đếm tiền mặt, nhất là chi phí và nhân lực vận chuyển tiền gửi lên Co-opBank khi số dư vượt quá hạn mức tồn quỹ. Việc Co-opBank cung cấp tài khoản thấu chi cho các quỹ tín dụng nhân dân nhằm tạo thuận lợi, an toàn cho cả Quỹ và khách hàng trong việc chi trả tiền gửi.

Theo Co-opBank chi nhánh tỉnh Ninh Bình, đến ngày 30/6, đã có 38/39 quỹ tín dụng nhân dân tham gia hệ thống chuyển tiền nội bộ CF-eBanking; 16 quỹ tín dụng nhân dân mở dịch vụ ủy thác trả lương cho cán bộ nhân viên, đồng thời nhiều thành viên của quỹ đã mở tài khoản và thực hiện giao dịch thông qua tài khoản mở tại Co-opBank. Giám đốc Co-opBank chi nhánh Ninh Bình Nguyễn Văn Hiếu cho biết, chi nhánh đã mở thành công 8.356 tài khoản thanh toán, trong đó khách hàng cá nhân và nhân viên là 8.285 tài khoản; số lượng tài khoản của quỹ tín dụng nhân dân là 44 tài khoản; phát hành 2.214 thẻ, với 22.473 giao dịch, doanh số phát sinh khoảng 1.491 tỷ đồng.

Như vậy, có thể khẳng định, chuyển đổi số đang mở ra không gian phát triển mới cho hệ thống quỹ tín dụng nhân dân và Co-opBank. Tuy nhiên, để xu thế này đi vào chiều sâu, rất cần sự đồng hành mạnh mẽ từ phía Nhà nước trong việc hoàn thiện khung pháp lý, đào tạo nguồn nhân lực và xây dựng hạ tầng công nghệ đồng bộ. Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đoàn Thái Sơn, đã đến lúc xây dựng một chiến lược mới cho hệ thống quỹ tín dụng nhân dân, trong đó định vị Co-opBank và quỹ tín dụng nhân dân là hoạt động tài chính vi mô trên cơ sở tương hỗ và phát triển dựa vào cộng đồng. Điều này tạo sự phát triển bền vững cho hệ thống và đây cũng chính là con đường để tín dụng hợp tác xã khẳng định vai trò kênh dẫn vốn quan trọng, bền vững và nhân văn trong chiến lược phát triển tài chính toàn diện quốc gia.

Theo Nhandan.vn