5 loại vi khuẩn, virus gây ung thư hàng đầu hiện nay

14/01/2024 - 14:40

Ngoài các yếu tố như gene, môi trường, lối sống, nguyên nhân gây ra bệnh ung thư còn do một số loại virus, vi khuẩn.

Dưới đây là thông tin do bác sĩ Nguyễn Minh Đức, Bệnh viện Ung bướu, TP.HCM, cung cấp về mối nguy hiểm của các loại virus, vi khuẩn có thể gây bệnh ung thư. 

Khoảng 10% bệnh ung thư phát sinh do các yếu tố như di truyền, rối loạn nội tiết. Các nguyên nhân này không thể thay đổi. Còn lại, hơn 80% bệnh ung thư phát sinh gắn với các yếu tố từ bên ngoài như lối sống thiếu khoa học, hút thuốc, uống rượu, chế độ dinh dưỡng không hợp lý, quan hệ tình dục không an toàn, lây nhiễm các virus, vi khuẩn. Ngoài ra, các yếu tố liên quan tới nghề nghiệp, ô nhiễm môi trường. Tất cả các yếu tố trên đều có thể thay đổi được.

Trong đó, nhiều bệnh ung thư liên quan đến virus có thể mất nhiều năm mới xuất hiện triệu chứng, khó phát hiện ở giai đoạn sớm. Trong đó, 5 loại virus và vi khuẩn có thể gây ung thư hàng đầu hiện nay bạn cần biết.

1. Hepatitis B Virus (HBV) - Hepatitis C Virus (HCV) gây ung thư gan. Ung thư gan tại Việt Nam chiếm tỷ lệ cao nhất trong các bệnh ung thư. Nguyên nhân dẫn đến ung thư gan hàng đầu là viêm gan virus HBV hay còn gọi viêm gan B và viêm gan C do HCV gây ra.

Người mang virus viêm gan nếu không điều trị và theo dõi thường xuyên theo chỉ định của bác sĩ virus âm thầm phát triển gây xơ gan, ung thư gan. Hiện nay, Việt Nam có khoảng 20 triệu người bị lây nhiễm virus viêm gan B, viêm gan C, trong đó có hơn 8 triệu người bị viêm gan virus mạn tính.

Virus HPV là nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung. Ảnh: Preepik.

2.  Human Papillomavirus (HPV) là một nhóm lớn bao gồm nhiều loại virus liên quan. Mỗi loại virus trong nhóm đều được đặt tên theo một chữ số, được gọi là một type HPV. Đây là nguyên nhân gây ra các bệnh ung thư trong đó phổ biến nhất là ung thư cổ tử cung ở nữ giới. 

Theo ước tính, hơn 90% bệnh nhân ung thư cổ tử cung đều có sự hiện diện của virus HPV trên niêm mạc tử cung. Có hàng trăm type virus HPV khác nhau trong đó HPV nguy cơ cao bao gồm HPV type 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66 và 68. Phòng HPV tốt nhất bằng cách tiêm vắc xin và quan hệ tình dục an toàn. 

3. Vi khuẩn Helicobacter pylori (H.P) gây viêm loét và ung thư dạ dày. Các chuyên gia đều khẳng định "còn HP còn ung thư dạ dày". Đây là vi khuẩn duy nhất sống trong môi trường axit trong dạ dày gây viêm loét, teo niêm mạc. 

Ước tính khoảng 70% dân số Việt mang vi khuẩn này nhưng chỉ số ít có khả năng ung thư hóa. Khi nhiễm vi khuẩn HP người bệnh cần theo dõi. Trong trường hợp vi khuẩn gây viêm loét mới cần điều trị theo phác đồ. Người nhiễm vi khuẩn HP cần thường xuyên kiểm tra sức khỏe, kiểm tra tình trạng nhiễm khuẩn HP, nội soi dạ dày để phát hiện sớm các bất thường trên cơ quan tiêu hóa này.

4. Epstein-Barr Virus (EBV) gây ung thư vòm họng: Nhiều nghiên cứu đã cho thấy mối liên quan khá rõ của virus EBV (Epstein - Barr) với căn bệnh ung thư vòm họng. Khi xét nghiệm, kháng thể virus EBV cao trên bệnh nhân ung thư vòm họng loại biểu mô không biệt hóa. Về nguyên tắc, virus EBV có thể lây lan như viêm gan virus B, C… con đường lây qua dịch tiết (nước bọt) khi hôn, ăn uống chúng, kể cả tình dục bằng đường miệng. Các bệnh do EBV gây ra được gọi là "bệnh của nụ hôn".

5. Human Immunodeficiency Virus (HIV) gây suy giảm miễn dịch ở người, ức chế hệ thống miễn dịch và có liên quan đến ung thư u lympho không hodgkin, u lympho hodgkin, Kaposi sarcoma. Nhiễm HIV cũng làm cho một số tế bào miễn dịch (tế bào B) nhân lên, làm tăng nguy cơ sản xuất quá mức và đột biến, dẫn đến ung thư tế bào B. Phòng HIV bằng cách quan hệ tình dục an toàn. 

Theo Vietnamnet