An Giang đẩy mạnh sáng tạo khoa học - kỹ thuật trong thanh, thiếu niên

Tại Cuộc thi sáng tạo thanh, thiếu niên nhi đồng tỉnh An Giang lần thứ XIII, TS. Đào Thanh Hoàng (Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học - Kỹ thuật tỉnh) cho biết: “Sau gần 1 năm triển khai, qua thu nhận và chấm mô hình sản phẩm dự thi, chúng tôi nhận thấy các em có ý tưởng sáng tạo rất phong phú, đa dạng, ở tất cả lĩnh vực của đời sống xã hội.

Trong số 247 sản phẩm dự thi, có 45 sản phẩm là đồ dùng học tập; 38 sản phẩm là phần mềm tin học; 64 sản phẩm thân thiện với môi trường; 43 sản phẩm là dụng cụ sinh hoạt gia đình, đồ chơi trẻ em; 56 sản phẩm là giải pháp kỹ thuật nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế”.

Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh trung học năm học 2023 - 2024

Hội đồng chấm thi đã chọn 42 sản phẩm tiêu biểu để tuyên dương, khen thưởng. Nhóm tác giả Ngô Trần Quốc Bảo, Ngô Tấn Thịnh (Trường THCS Phú Thạnh, huyện Phú Tân) đoạt giải đặc biệt với sản phẩm “Cánh tay Robot thông minh”; Trần Tuấn Khải (Trường THPT Nguyễn Sinh Sắc, TX. Tân Châu) đoạt giải nhất với dự án D-SEIH - thiết bị đo, giám sát, cảnh báo chỉ số AC và AQ khi lái xe gắn máy. Trần Lê Thái Nam và Nguyễn Dương Thảo Trinh (Trường THCS Phú Thọ, huyện Phú Tân) đoạt giải nhất với sản phẩm “Nhựa sinh học từ cây thanh long”. Lê Tuấn Kiệt (Trường THPT Tịnh Biên, TX. Tịnh Biên) đoạt giải nhất với sản phẩm “Giải pháp hỗ trợ học tập ngôn ngữ ký hiệu thông qua phần mềm Handtalker: Your hands, your voice”…

Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Trần Tuấn Khanh đánh giá: “Cuộc thi thu hút nhiều học sinh tham gia, nhiều sản phẩm hơn so các năm trước đây. Điều này cho thấy sức hút mạnh mẽ của cuộc thi, đã tạo được sự lan tỏa, khơi gợi phong trào sáng tạo của thanh, thiếu niên, nhi đồng trong tỉnh.

Ở cấp độ phổ thông, chúng tôi không yêu cầu sản phẩm mang tính sáng tạo, khoa học cao, mà chỉ cần các em rèn luyện được thói quen sáng tạo, ứng dụng kiến thức, nội dung bài học vào thực tiễn, sáng tạo sản phẩm gần gũi, phục vụ đời sống sinh hoạt, rộng hơn nữa là cho hoạt động giáo dục, chăm sóc sức khỏe, đời sống gia đình, sản xuất của xã hội. Đó là mục tiêu hướng đến của đổi mới giáo dục, thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới”.

Ở Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh dành cho học sinh trung học năm học 2023 - 2024, có 57 đơn vị dự thi (gồm 46 trường THPT, 11 phòng GD&ĐT). Trong đó, 261 dự án của 438 học sinh đăng ký dự thi, thuộc 19/22 lĩnh vực.

Theo ông Huỳnh Duy Khánh (Phó Trưởng phòng Giáo dục Trung học và Giáo dục thường xuyên, Sở GD&ĐT An Giang), quy mô số lượng dự án, số học học sinh, số đơn vị tham gia dự thi tăng mạnh. Chất lượng viết dự án ở nhiều lĩnh vực đã được đầu tư, hoàn chỉnh theo đúng quy định, thể hiện cách đặt vấn đề, giải quyết vấn đề, phương pháp nghiên cứu, kết luận sau khi nghiên cứu.

Cùng vấn đề về tạo ra sợi tơ, có em làm từ nguyên liệu lá chuối, có em làm từ lá cây lưỡi hổ, có em làm từ cây dứa (khóm). Cùng tạo ra màng bảo quản trái cây nông nghiệp, các em tạo ra từ vỏ tôm, vây cá lóc, từ chiết xuất cây cỏ phối hợp với nhiều nguyên liệu.

Lĩnh vực khoa học xã hội hành vi, nhìn nhận vấn đề thực tiễn trong nhà trường, như: Bạo lực học đường, nghiện game, thuốc lá điện tử, áp lực tâm lý từ mạng xã hội, lừa đảo qua Internet, văn hóa ứng xử... các em đưa vào nghiên cứu, tìm ra nguyên nhân, tạo môi trường văn hóa học đường lành mạnh.

Ban Tổ chức cuộc thi tuyên dương, khen thưởng 104 học sinh đoạt giải thưởng sáng tạo trên các lĩnh vực; 2 học sinh đoạt giải thưởng toàn cuộc. Trong đó, Trần Tuấn Khải tiếp tục góp mặt ở giải nhất; Lê Ngọc Vỹ và Huỳnh Tấn Phát (Trường THPT Nguyễn Khuyến, huyện Thoại Sơn) với dự án tái chế đầu lọc thuốc lá thành sản phẩm hữu ích đoạt giải nhì…

“Việc tổ chức dạy học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh, đẩy mạnh giáo dục STEM, học lý thuyết gắn với giải quyết vấn đề thực tiễn… đã và đang phát triển mạnh ở trường trung học, thể hiện rõ nét hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông 2018 (lớp 8, 11). Cuộc thi đem lại sân chơi khoa học - kỹ thuật, giúp học sinh lẫn giáo viên thấy được nhiều ý tưởng, cách nghiên cứu tiếp cận khoa học.

Từ những vấn đề tưởng chừng như rất đơn giản, song dưới góc nhìn khoa học, là những phát hiện mới, thú vị, tạo tiền đề cho phát minh khoa học, góp phần ươm mầm cho học sinh cách viết, cách thể hiện ý tưởng sáng tạo thành đề tài nghiên cứu khoa học - kỹ thuật. Do vậy, sắp tới Sở GD&ĐT An Giang nâng tầm từ cuộc thi lên thành hội thi, nhằm tạo sân chơi học đường đầy thú vị, hào hứng cho học sinh” - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT An Giang Trần Tuấn Khanh chia sẻ.

NGỌC GIANG