Cấy mạ trên đồng

Người dân cấy mạ trên đồng. Ảnh: ĐĂNG LÂN

Hạt gạo được ví như hạt ngọc, đây là thực phẩm thiết yếu hằng ngày của người dân. Gạo còn được xuất khẩu mang về nguồn lợi nhuận không nhỏ cho nền kinh tế. Từ hạt gạo có thể chế biến thành nhiều nguyên liệu khác nhằm đáp ứng nhu cầu ẩm thực đa dạng cung cấp cho thị trường. Để có được hạt gạo quý ấy, người nông dân phải trải qua quá trình trồng trọt biết bao vất vả, những giọt mồ hôi thấm đẫm lưng áo, kể cả nước mắt mỗi khi mất mùa, mất giá, hạn hán, lũ lụt.

Ngày nay, kỹ thuật nông nghiệp tiến bộ hỗ trợ nông dân trong việc canh tác, máy móc làm thay sức lao động từ cày bừa, xới đất, cho đến gieo sạ, phun thuốc và thu hoạch... Nhưng ở một số nơi, nông dân vẫn còn làm thủ công do diện tích đất nhỏ, nền đất yếu gây lún xe cơ giới không thể chạy được hoặc để tiết kiệm nên lấy sức người giảm gánh nặng chi phí. Hình ảnh người nông dân cuốc đất, vun trồng mang một nét đẹp lao động truyền thống của những năm tháng khó khăn khi máy móc nông nghiệp chưa phát triển.

Trên gò đất cao hay con đê cặp mé ruộng, từng nhóm người vừa ăn vừa kể nhau nghe những câu chuyện thường ngày rồi chuẩn bị cho ngày dài cấy mạ trên đồng. Họ là thành viên trong gia đình, cùng xóm hay là bạn cùng chung một công việc kết hợp lại.

Bà Trần Cẩm Hồng, ngụ xã Vĩnh Hòa cho biết: “Gia đình chỉ có 4 công đất ruộng nên tôi tranh thủ cùng mấy chị em trong xóm đi cấy thuê kiếm thêm thu nhập. Cuộc sống khó khăn, còn sức khỏe, làm gì ra tiền thì tôi cố gắng làm. Nghề làm thuê cực lắm chú ơi, nắng cháy da, lưng khom suốt nhiều giờ, tối về nhức mình, nhưng cũng phải cố gắng, lâu dần rồi cũng quen”. Các chị cấy mạ từ 7 giờ đến 14 giờ là xong, người thuê kêu làm thêm thì tăng ca, tiền công cũng cao hơn chút đỉnh.

Ăn vội bữa cơm trưa đạm bạc, vài phút nghỉ ngơi thư giãn lấy lại năng lượng, cả nhóm vội xuống ruộng tiếp tục cấy mạ. Nhìn đôi bàn tay thoăn thoắt cắm từng nhúm mạ xuống mặt ruộng xăm xắp nước thẳng tắp, đồng đều thể hiện kỹ năng điêu luyện của các chị.

Bà Ba Thu, ngụ xã Vĩnh Hòa chia sẻ: “Gần 10 năm bám nghề cấy mạ và làm việc đồng áng, tôi thường xuyên có mặt trên từng cánh đồng, từ cấy mạ cho đến các việc liên quan đến cây lúa. Đó là thu nhập chính, bởi gia đình tôi không có đất canh tác. Chồng tôi cũng làm công nhưng theo nhóm khác. Các con cũng không khá hơn, làm công nhân, lương chỉ đủ ăn”.

Với nghề cấy mạ thuê, bà Ba Thu được trả công mỗi giờ 35.000 đồng, ngày làm 8 tiếng được 280.000 đồng. Nếu chủ ruộng kêu làm thêm thì bà có thu nhập cao hơn. Cấy mạ là khâu khá vất vả, phải bán mặt cho đất, bán lưng cho trời hàng giờ.

Chốc lát, bà Thu thay đổi tư thế đứng thẳng người cho đỡ mỏi, mặt xây xẩm nhưng cũng phải ráng, quen rồi thì thấy bình thường. “Cấy mạ lâu năm thành quen, tách 2 - 3 cây mạ cắm xuống sâu 1 - 2 phân, khoảng cách đều nhau là được. Như vậy sẽ giúp cây mạ hấp thu đủ dinh dưỡng và hứng đủ nắng, phát triển mạnh, hạn chế sâu bệnh”, bà Thu nói. 

Ông Trương Chính Chuyện, ngụ phường Rạch Giá cho biết, gia đình canh tác 40 công ruộng, chủ yếu làm thủ công. Các thành viên trong gia đình tập trung làm, khâu nào cần thiết mới thuê nhân công. Giá lúa hiện nay lên xuống thất thường, công đoạn nào cũng thuê thì khả năng lỗ cao nếu giá lúa thấp. Tiền thuê nhân công một ngày 8 tiếng cũng tốn 280.000 đồng/người, thuê vài người cũng mất tiền triệu.

“Tôi dành một khoảng đất gieo mạ, sau khi được 10 - 30 ngày thì  nhổ mang ra ruộng cấy. Tùy theo giống khi cây mạ phát triển 2 - 3 lá thì nhổ đem đi cấy. Cấy thủ công cũng có cái lợi, kiểm soát được dịch bệnh, sâu, rầy, phun thuốc bảo vệ thực vật hiệu quả, tiết kiệm chi phí”, ông Chuyện nói.

Thấp thoáng trên những cánh đồng, hình ảnh người nông dân một nắng, hai sương trở thành nét đẹp chân quê, phản ánh sự cần mẫn, chịu khó để tạo ra nguồn lương thực quý giá cho cuộc sống.

ĐĂNG LÂN