Trong vài ngày gần đây, giá gạo tại thị trường Indonesia đang gia tăng mạnh do nguồn cung thiếu hụt nghiêm trọng. Tính tới tháng 2-2024, Indonesia đã trải qua 8 tháng thâm hụt gạo liên tiếp do sản xuất trong nước không bảo đảm nhu cầu. Hiện tượng khan hiếm gạo tại các siêu thị đã xuất hiện. Bộ trưởng Thương mại Indonesia đã phải đề nghị người dân chuyển sang mua gạo bình ổn giá của chính phủ để tránh việc giá gạo tăng quá cao trên thị trường tự do. Giá bán lẻ gạo tại thị trường lên tới 80.000 rupiah (tương đương 5,17USD)/5kg so với mức giá trần chính phủ ấn định chỉ là 69.500 rupiah (4,45USD)/5kg. Theo Cơ quan thống kê Indonesia, trong tháng 1-2024, nước này đã nhập khẩu 441,93 nghìn tấn gạo, tăng 82,19% so với tháng 1-2023 với giá trị 279,2 triệu USD. Lượng gạo nhập khẩu chủ yếu từ Thái Lan, Pakistan, Myanmar, Việt Nam... Trong năm 2023, Indonesia là thị trường nhập khẩu gạo lớn thứ hai của Việt Nam, với sản lượng hơn 1,1 triệu tấn, tương đương hơn 640 triệu USD, tăng mạnh 878% về lượng và tăng đến 992% về trị giá so với năm 2022.
Nông dân huyện Chương Mỹ (Hà Nội) thu hoạch lúa. Ảnh: TRỌNG HẢI |
Với tình hình gạo đang thiếu hụt nghiêm trọng, trong bối cảnh mùa vụ thu hoạch chính vụ chưa bắt đầu và tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo sẽ bắt đầu trung tuần tháng 3-2024, kéo dài trong một tháng khiến nhu cầu lương thực, thực phẩm sẽ tiếp tục gia tăng mạnh. Dự báo Chính phủ Indonesia sẽ phải tiếp tục sớm mở thầu mua thêm gạo, ngoài đợt mở thầu thu mua 500.000 tấn gạo ngày 17-1-2024 vừa qua (trong đó các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam đã thắng thầu cung cấp hơn 300.000 tấn). Do vậy, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam cần theo dõi sát thông tin thị trường, tận dụng, tranh thủ cơ hội xuất khẩu gạo trong những tháng đầu năm sang thị trường Indonesia.
Theo thống kê mới nhất của Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính, từ đầu năm đến ngày 15-2, xuất khẩu gạo đạt 663.209 tấn, trị giá 466,6 triệu USD. Giá gạo xuất khẩu bình quân 703,5 USD/tấn. So với cùng kỳ năm 2023, lượng gạo xuất khẩu đã tăng 14,4% (tăng hơn 83.000 tấn); trong khi đó, trị giá xuất khẩu tăng tới 53% (tăng gần 161 triệu USD). Năm 2023, xuất khẩu gạo Việt Nam tăng mạnh trong bối cảnh thị trường lúa gạo thế giới chịu nhiều biến động. Số liệu thống kê cho thấy, năm 2023, xuất khẩu gạo Việt Nam ước đạt 8,34 triệu tấn về sản lượng và hơn 4,8 tỷ USD về trị giá, tăng tương ứng 17,7% về lượng và 39,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022. Đây là con số ấn tượng đánh dấu cột mốc mới trong xuất khẩu gạo ở Việt Nam.