Dung dị chợ quê mùa nước nổi

Mùa nước nổi chợ quê đầy ắp rau, cá. Ảnh: MỸ HẠNH

Mùa nước nổi, dù nhiều hay ít thì các loại cá vẫn theo con nước về đồng, là dịp được nhiều người mong chờ nhất. Vài tháng ngắn ngủi, các chợ nhóm họp sớm mai, chiều muộn, giữa khuya. Cuộc hẹn giữa con người với thiên nhiên như thước phim về nhịp sống vùng sông nước, trở thành hình ảnh quen thuộc hằng năm. Đặc trưng của chợ quê mùa nước nổi là muốn ăn cua, cá gì cũng có, tất cả đều tươi ngon, bổ rẻ.

Nguồn cung dồi dào, giá ngoài chợ hạ nhiệt rất nhiều. Đắt đỏ như cá heo nước ngọt được nuôi bán 250.000 - 300.000 đồng/kg, mùa này chỉ còn 80.000 đồng/kg. Đầu mùa cá linh bán giá 300.000 đồng/kg (đã làm sạch), đến nay còn 70.000 đồng/kg. Cua đồng cũng bán ở các chợ đủ loại từ con lớn, con nhỏ, cua xay, càng cua. Bên cạnh cá đồng, các loại rau đồng đặc trưng cũng hút hàng không kém như: Bông điên điển, bông súng, rau tập tàng, rau muống đồng, cù nèo, rau dừa, rau cải trời… Nấu canh, nhúng lẩu, ăn sống đều ngon.

Những phiên chợ khuya mùa nước nổi. Ảnh: MỸ HẠNH

Ngoài chợ truyền thống, ở quê còn có những phiên chợ quy mô nhỏ, nhờ mùa nước nổi mà trở nên xôm tụ hơn, bởi cá, tôm, rau bày bán phong phú. Bên cạnh đó, có một số chợ mỗi năm chỉ xuất hiện một lần, trao đổi người mua và bán ở giữa sông, cặp bờ kênh, đầu vàm… Từng nét chấm phá góp nên bức tranh chung cho miền Tây mùa nước nổi thêm sống động, thú vị. Chợ quê có đặc trưng là hàng rau, cá luôn tươi mới mỗi buổi. Rau xanh, rau đồng mới hái ngoài vườn, ngoài đồng được đem ngay ra chợ. Còn cá, cua, ốc… được đem từ ghe hàng của tiểu thương lên bờ 2 đợt - sáng sớm và xế chiều, cá luôn tươi rói.

Năm nào đợi mùa nước lên, chị Nguyễn Mỹ Thanh, ngụ xã Chợ Vàm cũng ngóng dòng họ về quê chơi. “Có người đi làm vài năm mới được về thăm quê một lần, dẫn ra chợ dạo chơi, ăn hàng, mua cá về làm khô, nấu lẩu; chiều chiều bơi xuồng ra đồng hóng gió… Có bấy nhiêu mà ai cũng ham, nhắc hoài, làm tôi nóng lòng đợi theo. Đường từ phà Chợ Vàm lên Tân Châu có nhiều bến đò cặp sông. Vì đông người qua lại nên thường sẽ nhóm chợ. Trong xã Chợ Vàm đã có chợ Vàm là trung tâm, gần đó còn có chợ bến đò số 21, chợ bến đò số 23, chợ mương kinh… xôm tụ không kém. Mỗi tuần tôi đi chợ hai lần, riêng mùa này có thể ra chợ mỗi ngày không chán”, chị Thanh nói.

Cá đồng có sức hút đặc biệt, hình thành nên những khu chợ độc đáo. Chợ ma Tha La còn có tên gọi khác là chợ Cây Châm, là một trong những khu “chợ lạ” thu hút nhiều người. Bà Huỳnh Thị Nga là tiểu thương gắn bó chợ này hơn 10 năm, theo đồng vốn mỗi buổi mua tầm vài chục ký về bán lẻ. Bà Nga cho biết, tầm 3 giờ sáng, chợ rộn ràng tiểu thương đến trao đổi, mua cá tươi từ các đầu mối chở về. Trời hửng sáng là lúc chợ dần tan. “Tháng nước lên, người lao động trong chợ cũng xôn xao, vui lắm. Cá mắm, tôm tép nhiều, dân ở chợ như tụi tôi bán buôn khá, cuộc sống thoải mái hơn”, bà Nga chia sẻ.

Sản vật của mùa nước nổi ra chợ là lúc các gia đình tha hồ thưởng thức món ngon đậm vị của mùa nước nổi. Niềm tự hào của người nội trợ là sau buổi chợ khoe nhau mua được mớ cá ngon, giá rẻ. Món ăn ở quê không cần chế biến cầu kỳ, chỉ có canh chua, kho lạt, kho tiêu, chiên giòn, chiên bột… mà nhớ hoài theo năm tháng.

Ở quê hay thành thị, bây giờ người đi chợ cũng nhắm đến sự tiện lợi. Do đó, bán đồ nhà quê cũng phải gọn gàng, làm sẵn nhiều bước hơn trước: Cá được đánh vảy, làm sạch ruột; rau lặt sẵn, tước hết xơ; bông điên điển tuốt nụ để riêng, đóng gói sẵn, số lượng nhiều sẽ trữ trong thùng đá để giữ độ tươi.

Chỉ vài tháng mùa nước nổi, thiên nhiên ban tặng cho người miền Tây vô số món quà với nhiều cung bậc cảm xúc. Dù gắn bó, thân quen hay trải nghiệm đôi lần cũng đủ ghi lại ký ức quyến luyến trong lòng mỗi người.

MỸ HẠNH