Giải mã sức hút của dòng sách đặc biệt

26/02/2025 - 07:59

Những năm gần đây, sách bản đặc biệt trở thành xu hướng trong thị trường sách Việt Nam với sự tiên phong của Công ty Cổ phần Văn hóa Đông A.

Sau thành công của ấn bản đặc biệt đầu tiên "Văn mới 5 năm đầu thế kỷ", Đông A không ngừng mở rộng với những dự án công phu, áp dụng kỹ thuật chế tác thủ công như in letterpress, khâu gáy passé-carton, đóng bradel... tạo động lực cho nhiều đơn vị như Alphabooks, Thái Hà Books phát triển các phiên bản sách đặc biệt độc đáo.

Giá trị hình thức

Sách giới hạn (limited edition) là những ấn phẩm được in với số lượng hạn chế, có số thứ tự hoặc ký hiệu riêng để xác định độ hiếm. Trong khi đó, sách đặc biệt (special edition) không giới hạn số lượng nhưng được đầu tư mạnh về thiết kế và chất lượng in ấn, nhằm mang lại trải nghiệm đọc vượt trội.

Sự khác biệt này giúp sách bản đặc biệt không chỉ đơn thuần là một công cụ truyền tải tri thức, mà còn trở thành những tác phẩm nghệ thuật đáng giá. Cần nói thêm rằng, rất nhiều cuốn sách giới hạn hay đặc biệt là tái bản nội dung, chỉ làm mới về mặt hình thức. Do vậy, khi nói đến sách đặc biệt không đồng nghĩa với nội dung cuốn sách có giá trị đặc biệt, nhất thiết phải tìm đọc.

Giải mã sức hút của dòng sách đặc biệt

Ấn bản “Truyện Kiều” được đấu giá 380 triệu đồng thành công. Ảnh do Công ty Cổ phần Văn hóa Đông A cung cấp

Một trong những yếu tố quan trọng khiến sách bản đặc biệt ngày càng được ưa chuộng chính là tính độc quyền. Những cuốn sách chỉ in vài trăm bản sẽ tạo ra sự khan hiếm, làm tăng giá trị sưu tầm và đầu tư. Không ít ấn phẩm sau khi phát hành đã tăng giá mạnh trên thị trường. Chẳng hạn, “Đông Dương xinh đẹp và kỳ vĩ” từng được đấu giá thành công với mức 130 triệu đồng, hay phiên bản kỷ niệm 50 năm của “Bố Già” đạt mức đấu giá 260 triệu đồng. Tháng 1-2025, ấn bản “Truyện Kiều” in trên giấy dó Bắc Ninh bằng kỹ thuật letterpress, bìa sách bằng sơn mài và dát vàng, được đấu giá lên tới 380 triệu đồng.

Trong thời đại mà nội dung số trở nên phổ biến, một cuốn sách hiếm trở thành một món đồ sưu tầm đầy kiêu hãnh, thể hiện gu thẩm mỹ và sự trân trọng đối với văn hóa đọc. Dù giá thành cao, những ấn phẩm này vẫn có sức hút mạnh mẽ với những ai đam mê sách và trân trọng giá trị của các tác phẩm thủ công tinh xảo.

Họa sĩ Trần Đại Thắng, Giám đốc Công ty Cổ phần Văn hóa Đông A chia sẻ: “Nếu nội dung là linh hồn, thì hình thức chính là lớp áo giúp tôn vinh nó. Những cuốn sách giới hạn và đặc biệt có thể không phải là sách hay theo một số ý kiến đánh giá, nhưng chúng lại có giá trị riêng mà sách phổ thông không có được”. Sách giới hạn và đặc biệt không chỉ đơn thuần là một sản phẩm đọc, mà còn là một phần của nghệ thuật sưu tầm, bảo tồn tri thức và tôn vinh văn hóa.

Cầu kỳ trong chế tác

Bên cạnh yếu tố sưu tầm, sách bản đặc biệt còn mang đến trải nghiệm đọc khác biệt. Chất liệu giấy mỹ thuật, bìa da, tranh minh họa, hộp bảo vệ sang trọng, ép kim, hoặc thậm chí chữ ký của tác giả đều góp phần tạo nên sự tinh tế và cao cấp cho cuốn sách. Khi cầm trên tay một cuốn sách có bìa được chạm khắc tỉ mỉ, gáy khâu thủ công bền chắc, người đọc không chỉ tiếp cận nội dung mà còn cảm nhận được sự trân quý từ từng chi tiết nhỏ nhất. Những kỹ thuật in ấn cao cấp như letterpress hay đóng gáy bradel giúp nâng cao chất lượng sách, tạo ra sự khác biệt rõ rệt so với sách phổ thông. Ví dụ, “Lịch sử Việt Nam bằng hình” với thiết kế bìa da dê kết hợp vải, tem giấy mỹ thuật mạ vàng, họa tiết rồng thời Hậu Lê và chuôi kiếm Đông Sơn đã trở thành một tác phẩm nghệ thuật mang đậm dấu ấn văn hóa.

Từ thực tế đó mà việc xuất bản sách giới hạn và sách đặc biệt không chỉ là một chiến lược kinh doanh mà còn mang ý nghĩa sâu sắc về nghệ thuật, văn hóa và giá trị sưu tầm. Việc phát hành các ấn phẩm này giúp khẳng định thương hiệu và đẳng cấp của nhà xuất bản, tạo nên dấu ấn riêng trong ngành xuất bản. Đặc biệt, trong bối cảnh nội dung số ngày càng phổ biến, sách in nói chung, sách bản giới hạn và đặc biệt nói riêng giúp duy trì văn hóa đọc, mang đến giá trị lâu dài cả về mặt tri thức lẫn thẩm mỹ. Không chỉ đáp ứng nhu cầu sưu tầm, việc xuất bản các dòng sách giới hạn và đặc biệt còn góp phần lan tỏa những giá trị văn hóa, mỹ thuật và lịch sử.

Theo họa sĩ Trần Đại Thắng, những ấn phẩm này không đơn thuần là một hình thức thương mại mà còn mang ý nghĩa sâu sắc trong việc bảo tồn và tôn vinh tri thức. Ông chia sẻ: “Việc tạo ra các ấn phẩm giới hạn, đặc biệt nhằm góp phần lan tỏa những giá trị văn hóa, mỹ thuật, lịch sử tốt đẹp đến với rất nhiều người. Tôi tin rằng sách có thể khơi dậy cảm hứng, nuôi dưỡng tâm hồn và lan tỏa những giá trị tốt đẹp trong xã hội.”

Sự phát triển của sách giới hạn và đặc biệt tại Việt Nam không chỉ phản ánh xu hướng sưu tầm mà còn thể hiện nhu cầu ngày càng cao của độc giả về những ấn phẩm có giá trị cao cả về hình thức lẫn nội dung. Việc đầu tư vào sách bản đặc biệt không chỉ mang lại trải nghiệm đọc mới mẻ mà còn góp phần duy trì và phát triển văn hóa sách in trong kỷ nguyên số. Với sự quan tâm ngày càng lớn của thị trường, có thể kỳ vọng rằng sách bản đặc biệt sẽ tiếp tục được mở rộng và trở thành một phần quan trọng trong đời sống văn hóa đọc của người Việt.

Theo Quân đội nhân dân