Gỡ khó tiêu thụ nếp Phú Tân

Vụ đông xuân 2019-2020, toàn huyện Phú Tân có 23.855ha nếp, hiện nay đã thu hoạch 3.472ha, năng suất bình quân 7,25 tấn/ha, dự kiến đến cuối tháng 2 diện tích thu hoạch khoảng trên 10.000ha, đạt khoảng 70.000 tấn. Giá bán hiện tại của nếp tươi là 5.500 - 5.800 đồng/kg, ước sản lượng toàn vụ đạt 167.000 tấn lúa, nếp, trong đó sản lượng nếp là 158.000 tấn.

Có 3 DN tham gia liên kết tiêu thụ với 4 hợp tác xã (HTX) trong vụ này với tổng diện tích 760ha, sản lượng 5.600 tấn. Diện tích còn lại chưa liên kết là 23.095ha, ước sản lượng khoảng 161.000 tấn. Qua rà soát các địa phương, có khoảng 4.600ha (trên 32.000 tấn) được thương lái thu mua và đặt cọc.

Trước mùa thu hoạch, thương lái ngoài tỉnh đến các DN xay xát - kinh doanh nếp đặt hàng, 2 bên tự thỏa thuận ký hợp đồng về chất lượng, số lượng. DN trong huyện tự tổ chức thu mua, xay xát và tiêu thụ sản phẩm theo đơn đặt hàng và hợp đồng với thương lái ngoài tỉnh. Ghi nhận từ các HTX trong huyện và người dân, hiện nay việc tiêu thụ nếp chưa đến mức đáng lo.

Giám đốc HTX Phú Thạnh Trần Văn Lô Ba cho biết, HTX có tổng diện tích 1.561ha sản xuất tại vùng đông sườn Phú Thạnh và đông sườn Phú Lâm. Từ sau Tết Nguyên đán, việc tiêu thụ nếp có hướng sụt giảm, từ 6.200 đồng/kg xuống còn 5.500 đồng/kg. Tuy nhiên, nếp đang có chiều hướng tăng giá trở lại nên tình hình tiêu thụ nhìn chung vẫn ổn định và nông dân có lời.

Còn tại HTX Phú An, đến nay đã thu hoạch gần hết, năng suất bình quân 6,5-6,7 tấn/ha, giá bán 5.400-5.700 đồng/kg, việc thu mua qua liên kết với DN và thương lái bên ngoài đều có tín hiệu tích cực, nông dân tham gia ký kết hợp đồng giữ tốt "chữ tín". Nhiều hộ dân phấn khởi cho biết, vụ đông xuân năm nay đạt năng suất cao, ít sâu bệnh, giá bán ổn định.

Thu hoạch nếp vụ đông xuân trên địa bàn huyện Phú Tân

Tại buổi làm việc với Sở Công thương và Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về tình hình tiêu thụ nếp, Bí thư Huyện ủy Phú Tân Lâm Phước Trung lưu ý các địa phương không chủ quan trước tình hình, cần lường trước nguy cơ giá nếp giảm đột ngột để có biện pháp giải quyết. Đặc biệt, khi kêu gọi DN tham gia liên kết tiêu thụ, phải đảm bảo giữ “chữ tín” cả đôi bên.

Huyện Phú Tân nhận định, ngay cả khi chưa có dịch bệnh Covid-19, địa phương vẫn phải đối mặt với các khó khăn trong sản xuất và tiêu thụ nếp. Nhiều địa phương chưa kiểm soát chặt chẽ sản xuất nếp theo kế hoạch vừa gây khủng hoảng thừa, vừa phá vỡ quy hoạch, ảnh hưởng rất lớn đến vùng chuyên canh nếp Phú Tân.

Những năm qua, thị trường tiêu thụ nếp chủ yếu là xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, việc xúc tiến thương mại ngoài thị trường này chưa được mở rộng. Trên địa bàn có 2 công ty xuất khẩu nếp (Công ty Cổ phần Gavi, Công ty TNHH MTV Nguyễn Phú Vinh), đa số DN xay xát - kinh doanh lương thực còn lại có quy mô nhỏ, kho chứa số lượng ít; việc chế biến, tiêu thụ, dự trữ sản phẩm nếp còn nhiều hạn chế.

Bên cạnh đó, công tác mời gọi, hỗ trợ DN đầu tư xây dựng nhà máy chế biến sản phẩm từ nếp chưa hiệu quả do trở ngại về địa hình, địa lý của huyện. Lượng nếp hiện nay chủ yếu bán cho thương lái ngoài tỉnh, họ chỉ cần mua sản phẩm thô về tự tiêu thụ nơi khác, không cần nhãn mác, thương hiệu.

Hiện nay, dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến phức tạp, việc thu mua lúa nếp chưa bị ảnh hưởng nhiều, tuy nhiên nếu kéo dài sẽ tác động đến tiêu thụ, ảnh hưởng lớn đến thu nhập của người nông dân.

Nhận định tình hình trên, nếu dịch bệnh Covid-19 kéo dài đến quý II-2020, UBND huyện Phú Tân đề nghị Sở Công thương tham mưu UBND tỉnh có kế hoạch thu mua tạm trữ nếp; đưa nhãn hiệu nếp của HTX Phú Thạnh và nếp của Công ty TNHH Phú Vinh vào tiêu thụ trong hệ thống siêu thị Co.opmart; đồng thời sớm tham mưu UBND tỉnh kế hoạch “Xây dựng nhãn hiệu nếp An Giang tiến tới phát triển thương hiệu nếp An Giang”, trong đó có nếp Phú Tân; hỗ trợ mời DN tiềm năng xây dựng nhà máy chế biến sản phẩm từ nếp Phú Tân.

Huyện Phú Tân kiến nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục thực hiện sản xuất “2 năm, 5 vụ” trên địa bàn, vừa tránh lặp lại khủng hoảng thừa, vừa thích ứng biến đổi khí hậu và có chính sách hỗ trợ thực hiện truy xuất nguồn gốc gắn với yêu cầu của thị trường.

MỸ HẠNH