Thực trạng nhà ở trên sông, kênh, rạch
Từ những vụ SL do xây cất nhà trái phép trên sông, kênh, rạch (SKR) dẫn tới SL cho thấy còn nhiều vấn đề trong công tác quản lý Nhà nước.
Điển hình vụ SL ở ấp An Thạnh (xã Hòa An, Chợ Mới, An Giang) ngày 5-5-2017, do chủ quán cà-phê cho bơm cát lên nền sàn bê-tông hiện hữu để nâng cao trình nền sàn và không gia cố móng, các trụ đỡ, gây sụt lún đoạn dài 25m, ăn sâu vào mặt đường 3m.
Hay vụ SL ngày 22-4-2017, tổ 12 (ấp Mỹ Hội, xã Mỹ Hội Đông, Chợ Mới), làm 14 căn nhà và 2 nền nhà bị nhấn chìm cùng nhiều tài sản và các công trình hạ tầng khác, lấn sâu vào bờ trên 35m, cắt đứt đường giao thông liên xã.
Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh xảy ra 10 điểm sụp lún, SL đất bờ SKR dài 480m ở các địa phương: An Phú, Châu Phú, Chợ Mới, TX. Tân Châu, TP. Long Xuyên...
Nguyên nhân SL được xác định do: yếu tố thủy lực, dòng chảy, hình thái dòng sông, cấu trúc địa chất bờ sông, vận động kiến tạo và ghe tàu, khai thác cát, xây dựng, vận tải 2 bên bờ sông...
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường, do dân cư phát triển nhanh, tăng mật độ xây dựng nhà ở bê-tông kiên cố, xây dựng công trình kho bãi, nhà máy, giao thông, chất tải gần bờ sông làm tăng tải trọng, vượt khả năng chịu tải của bờ sông; việc gia tăng phương tiện giao thông trên bờ, dưới sông gây chấn động… là những nguyên nhân dẫn đến SL đất ven SKR.
Phó Chủ tịch UBND huyện Chợ Mới Vũ Minh Thao cho biết: “Theo điều tra, năm 2011 Chợ Mới có 3.347/84.716 hộ vi phạm trên SKR. Để không phát sinh các trường hợp cất nhà trên SKR, Chợ Mới tăng cường quản lý xây dựng; kiểm tra, giám sát và kiên quyết ngăn chặn, xử lý các trường hợp cố tình xây dựng mới nhà ở, công trình khác không phép, sai phép, vi phạm hành lang bảo vệ an toàn đường bộ, cất mới và tái cất nhà ở trên hành lang SKR, đất công…”.
Trực tiếp khảo sát tại điểm SL, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Quang Thi đề nghị: “Địa phương hỗ trợ 2 hộ dân bị di dời về Khu dân cư xã Long Điền A ổn định cuộc sống; yêu cầu các sở, ngành có biện pháp chỉnh trị dòng chảy. Về lâu dài, UBND huyện Chợ Mới tính toán quy hoạch, bố trí xây dựng công trình trên 2 bờ rạch Ông Chưởng; cảnh báo, khuyến cáo người dân về hoạt động xây dựng, gia tải lên 2 đường bờ không cho phát sinh các công trình xây dựng kiên cố trên tuyến đường”.
Người dân không cất nhà trên SKR
Để hạn chế SL, Nhân dân cần nâng cao ý thức, không phát sinh nhà ở trên bờ SKR. UBND cấp huyện và các sở, ngành liên quan rà soát, chấn chỉnh công tác quản lý Nhà nước, đề xuất giải pháp về giao thông, xây dựng trên khu vực bờ SKR và khu vực cảnh báo SL.
Năm 2016, toàn tỉnh có hơn 21.000 nhà xây dựng ven các SKR, tăng hơn 1.400 căn so năm 2007. Vì vậy, để chấn chỉnh việc cất nhà trên SKR, UBND tỉnh yêu cầu UBND các địa phương tuyên truyền, giáo dục, phổ biến các quy định của Nhà nước về hành lang SKR, vận động người dân không xây dựng mới, tái cất và tự tháo dỡ nhà ở trên SKR.
Tăng cường kiểm tra, giám sát và kiên quyết ngăn chặn, xử lý mọi trường hợp cố tình xây dựng mới, tái cất nhà ở trên SKR; xử lý trách nhiệm UBND các xã trong trường hợp buông lỏng quản lý để phát sinh nhà ở trên các SKR. UBND các huyện, thị xã, thành phố chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh nếu để xảy ra trường hợp nhà tái cất mới trên SKR.
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Võ Hùng Dũng cho biết: “Kết quả quan trắc cặp rạch ông Chưởng có nhiều đoạn cua cong, tác động dòng chảy chuyển hướng làm xoáy lở bờ lõm, cộng với 2 bên bờ sông nhiều nhà kiên cố, tải trọng nặng, mật độ giao thông cao, gây áp lực, độ rung chấn, sóng đập 2 bên bờ gây áp lực SL”.
Sở Giao thông - Vận tải phân tích: Về lâu dài, tỉnh, huyện cần tính toán lộ trình chuẩn bị khu tái định cư di dời nhà ở trên SKR, dân vùng SL có nơi ở ổn định. “Người dân cần nêu cao ý thức, không xây nhà kiên cố ven SKR, chặt mé cây cao cặp bờ sông để hạn chế SL” - ông Thi kêu gọi.
Tại cuộc họp thường kỳ của UBND tỉnh An Giangvề kinh tế - xã hội 2 tháng đầu năm 2018, Chủ tịch UBND tỉnh Vương Bình Thạnh chỉ đạo: “Sở Xây dựng thực hiện tốt chức năng quản lý Nhà nước về cấp phép đầu tư xây dựng; phối hợp Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Giao thông- Vận tải tham mưu UBND tỉnh có chủ trương chung kiểm soát chặt chẽ việc xây dựng mới, di dời, xử lý nhà ở trên sông, kênh, rạch”. |
Nhiều nhà xây ven sông, kênh, rạch kiên cố bằng vật liệu nặng, một trong những nguyên nhân gây SL.
Kiên quyết xử lý nhà ở phát sinh trên sông, kênh, rạch.
Bài, ảnh: HẠNH CHÂU