Mở hướng mới phát triển nông nghiệp xanh ở lòng Bảy Núi

Từ ý tưởng nhen nhóm trong đại dịch COVID-19, với bản lĩnh, sự nhạy bén và tinh thần dám dấn thân, chị Châu Thị Nương (48 tuổi, xã Cô Tô, tỉnh An Giang) đã gây dựng thành công trang trại trồng nấm dược liệu công nghệ cao tuần hoàn khép kín với quy mô hàng chục ha, mang tên “Nương Farm”. Thành công của chị Nương đã mở ra hướng phát triển nông nghiệp xanh, bền vững giữa lòng Bảy Núi.

*Chị Châu Thị Nương bên gian hàng các sản phẩm chế biến từ nấm được giới thiệu tại gian hàng “Nương Farm”. Ảnh: Thanh Sang/TTXVN*

Khởi nghiệp từ vườn rau nhỏ

Năm 2019, khi dịch COVID-19 bất ngờ ập đến khiến cuộc sống gia đình chị Nương lao đao. Để cải thiện bữa ăn, chị cùng người thân trồng rau, trồng nấm tại vườn nhà. Nhờ sử dụng những loại nấm quý như nấm mối đen, linh chi, đông trùng hạ thảo trong các bữa ăn hàng ngày, sức khỏe cả gia đình chị thay đổi tích cực.

“Tôi nhận ra nấm không chỉ ngon mà còn tốt cho sức khỏe. Tôi tin rằng nhiều gia đình khác cũng đang cần những thực phẩm xanh, an toàn. Từ một niềm tin giản dị, tôi quyết tâm khởi nghiệp, nhưng phải làm bài bản, chắc chắn” - chị Nương chia sẻ.

Không bằng cấp chuyên ngành, không xuất phát điểm thuận lợi, chị ngày đêm kiên trì tìm đọc tài liệu, tham gia đầy đủ các lớp tập huấn tại trường Đại học An Giang. Chị cũng dồn hết tâm sức vào nghiên cứu trồng nấm mối đen, loại nấm đặc hữu, cực khó nhân giống.

Sau gần một năm mày mò, thử nghiệm, chị cùng chồng mạnh dạn đầu tư trang trại trồng nấm công nghệ cao ở xã Cô Tô và phường Thới Sơn, tổng diện tích hơn 5 ha. Từ đây, “Nương Farm” ra đời, không chỉ là nơi trồng nấm, mà là một hệ sinh thái tuần hoàn khép kín.

Vòng tuần hoàn từ rơm rạ

*Nấm linh chi tai to đỏ au, căng bóng được trồng tại “Nương Farm”. Ảnh: TTXVN phát*

Khác với nhiều mô hình trồng nấm thông thường, giá thể trồng nấm tại “Nương Farm” được tận dụng hoàn toàn từ phụ phẩm nông nghiệp địa phương như rơm, rạ, cám bắp, cám gạo… Chúng được phối trộn, cấy meo để nuôi trồng thành công các loại nấm quý: nấm mối đen, nấm bào ngư, linh chi tai to, đông trùng hạ thảo.

Sau khi nấm được thu hoạch, phần giá thể tiếp tục được chị Nương sử dụng để nuôi trùn quế, rồi lấy phân hữu cơ bón cho hơn 10 ha lúa, bắp và rau màu hữu cơ. Cây lúa, bắp sau khi thu hoạch quay trở lại làm phôi nấm mới. Một vòng tuần hoàn khép kín không rác thải, không ô nhiễm môi trường được chị Nương thiết lập.

Theo chị Nương, mỗi khâu sản xuất đều tạo ra giá trị, không bỏ phí bất cứ thứ gì. Vòng tuần hoàn này giúp tôi tiết kiệm chi phí, giảm ô nhiễm môi trường và tạo ra nấm sạch, chất lượng cao. Hiện mỗi tháng, “Nương Farm” cung cấp trên 1 tấn nấm mối đen tươi, giá ổn định 200.000 đồng/kg, lợi nhuận trung bình 20%. Các dòng sản phẩm cao cấp như: nấm linh chi, đông trùng hạ thảo khô mang lại doanh thu khoảng 2 tấn/năm.

Không dừng lại ở nguyên liệu thô, chị đầu tư hơn 1 tỷ đồng vào hệ thống sấy thăng hoa, sấy giòn, sấy nhiệt, giữ nguyên dược chất. Từ đó ra đời những sản phẩm trà linh chi hòa tan, snack nấm, thực phẩm chăm sóc sức khỏe được thị trường ưa chuộng.

Để giảm chi phí và thân thiện môi trường, chị lắp đặt pin mặt trời, vừa tạo bóng mát cho khu trồng nấm, vừa tiết kiệm 30% chi phí điện, đồng thời giúp năng suất nấm tăng thêm 40%. Nhờ những bước đi táo bạo, Hợp tác xã nông nghiệp Tà Đảnh do chị làm giám đốc đạt doanh thu trên 15 tỷ đồng/năm, lợi nhuận hơn 7 tỷ đồng/năm.

Gieo niềm tin cho phụ nữ Khmer

*Công nhân tại “Nương Farm” tỉ mỉ cấy meo nấm. Ảnh: TTXVN phát*

Nếu chỉ dừng ở lợi nhuận, “Nương Farm” đã là một mô hình thành công. Nhưng với chị Nương, giá trị xã hội mới là điều quan trọng. Hiện trang trại tạo việc làm ổn định cho hơn 30 lao động, 80% trong số đó là phụ nữ Khmer thường gặp khó khăn khi tìm việc tại quê nhà.

“Trước đây, nhiều chị em phụ nữ Khmer phải rời quê lên TP Hồ Chí Minh hay Đồng Nai làm công nhân, xa chồng con. Giờ họ có thể làm việc gần nhà, thu nhập ổn định từ 4 - 9 triệu đồng/tháng”, chị Nương cho biết. Vào mùa cao điểm, số lao động tăng lên 50 người. Nhiều chị em sau thời gian gắn bó còn được hỗ trợ học nghề, tự mở cơ sở trồng nấm nhỏ để nuôi sống gia đình.

Thành công của “Nương Farm” đã đưa chị Nương trở thành gương mặt tiêu biểu cho tinh thần đổi mới sáng tạo của phụ nữ dân tộc thiểu số. Năm 2022, chị đạt giải Nhất cuộc thi “Tìm kiếm sáng kiến tăng quyền năng kinh tế phụ nữ trong chuỗi lúa gạo” (dự án Graisea2). Năm 2023, chị Nương lọt Top 10 doanh nghiệp xuất sắc nhất tại Cuộc thi Sáng kiến ESG Việt Nam, giải thưởng tôn vinh mô hình phát triển bền vững, thân thiện môi trường. Nhiều năm liền, chị được công nhận là “Nông dân giỏi” các cấp, đồng thời là thành viên tích cực trong mạng lưới nông dân sáng tạo tỉnh An Giang. Đặc biệt, năm 2025, chị Nương được Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là “Nông dân Việt Nam xuất sắc”.

*Các sản phẩm chế biến từ nấm được giới thiệu tại gian hàng “Nương Farm”. Ảnh: Thanh Sang/TTXVN*

Dù đã gặt hái nhiều thành tựu, chị vẫn khiêm tốn nói: Tôi mới chỉ bắt đầu. Sắp tới, tôi muốn mở rộng vùng nguyên liệu, xây dựng trung tâm ươm phôi giống và hình thành khu trưng bày sản phẩm OCOP. Chị Nương chia sẻ: "Khởi nghiệp không hề dễ, nhất là đối với phụ nữ nông thôn. Nhưng nếu có tâm, có tầm nhìn và không ngại học, thì sẽ thành công. Tôi mong ngày càng có nhiều chị em mạnh dạn thay đổi, làm giàu theo con đường xanh, sạch, bền vững".

Câu chuyện của chị Châu Thị Nương không chỉ là hành trình khởi nghiệp, mà còn là hành trình gieo hy vọng, niềm tin và phát triển bền vững trên mảnh đất Bảy Núi. Đó là minh chứng sống động cho tiềm năng vươn lên mạnh mẽ của người phụ nữ khi được tiếp cận tri thức và có cơ hội thể hiện bản thân.

Theo Baotintuc.vn